70 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `voor de`
- van voor de zondvloed zijn (=erg oud zijn)
- vogeltjes die zo vroeg zingen zijn voor de poes (=wie zo vroeg wil genieten komt bedrogen uit)
- voor de boeg hebben (=nog voor zich hebben, te wachten staan)
- voor de bui binnen zijn (=voordat het slechter wordt genoeg verdiend hebben)
- voor de deur staan (=ieder ogenblik kunnen beginnen, komen)
- voor de draad ermee (=kom tot de kern van het verhaal.)
- voor de drang der omstandigheden zwichten (=zich naar de omstandigheden schikken)
- voor de fret zijn (=van lekker eten houden)
- voor de ganzen preken (=aan dovemans oren zeggen)
- voor de kat zijn viool iets hebben gedaan (=een zinloze inspanning hebben geleverd)
- voor de mast gediend hebben (=van gewone matroos opgeklommen zijn tot officier)
- voor de mast zitten (=niet opkunnen wat men op zijn bord heeft)
- voor de poorten van de hel weghalen (=uit het grootste gevaar redden)
- voor de rode deur moeten gaan (=voor het gerecht komen)
- voor de schenen/voeten werpen (=ermee confronteren)
- voor de vuist weg (spreken) (=zonder voorbereiden iets moeten vertellen)
- voor de wind gaan (=voorspoed hebben)
- voor de wind is het goed zeilen (=onder gunstige omstandigheden is het gemakkelijker succes te hebben)
- wat doe je voor de kost? (=hoe verdien je je geld?)
- zuivel op zuivel is voer voor de duivel (=werd gezegd als je te veel zuivel at terwijl het schaars was)
50 dialectgezegden bevatten `voor de`
- de gebakken kiekens gon nie in je moend vliegen (=je moet werken voor de kost) (Veurns)
- De gees mich nie temét rammele (=Hou me niet voor de gek) (Bilzers)
- De goei moete ut vur de kaoi besniete (=De goede moeten voor de slechte betalenen) (Heezers)
- de jaoger daasde noë de pijpe van de bosgard (=de jager was gezocht wild voor de jachtopziener) (Munsterbilzen - Minsters)
- de klomp öthaole (=cadeaus van sinterklaas ophalen bij familie of kennissen. (meestal voor de kinderen en kleinkinderen) ) (Tilburgs)
- de muzen liggen dod voor de kast (=alles is op, ik heb niks meer) (Zeeuws)
- De ongelovege groeie de roze voor de skoene / hutte. (=Ongelovigen hebben vaak geluk.) (zaans)
- de wèddeman goeng poeskes plëkke vêr daaj wèddevroo (=de weduwnaar ging wilgenkatjes plukken voor de weduwe) (Munsterbilzen - Minsters)
- de wèg lopt ur ok langst de deur (=het ligt ook voor de hand) (Tilburgs)
- den hond es over de tafel gesprongen (=je bent te laat voor de maaltijd) (Nevels)
- Den hond is over tafel gesprongn (=Jij bent te laat voor de maaltijd) (Hansbeeks)
- die is nie cauwsterkouwster (=niet voor de poes) (Zeeuws)
- die is treinuh gaan vangen met 'n schepnetjie (=hij is voor de trein gesprongen) (Hendrik-Ido-Ambachts)
- Doe bis neet va soeker (=Je hoeft niet bang te zijn voor de regen) (Mechels (NL))
- döppiesbore, de (=boor van klompenmaker voor de klompmaten 13, 14 en 15) (Epers)
- eemand ne poeter skillere (=iemand voor de gek houden) (Hals)
- eemes eine insjödde (=iemand voor de gek houden) (Sint-joasters)
- een bieëst verkuëpen met ’t oeër nor buien (=een beest verkopen met het haar naar buiten alle risico’s zijn voor de koper) (Meers)
- één ien 'e moaling nemm'n (=iemand voor de gek houden) (Westerkwartiers)
- één veur ' t lapke holl' n (=iemand voor de gek houden) (Westerkwartiers)
- een zende (=deel van het geslacht varkensvlees voor de helper) (Deinzes)
- een zende van 't geslee (g) 'n zwijn (=een portie voor de buur na het slachten van een varken) (Waregems)
- eenen ne pee stoven (=iemand voor de gek houden) (Graauws)
- eentwie voe dn aop oedn (=iemand voor de gek houden) (Kortemarks)
- ei gait mit de fok teloevert uit (=het gaat hem voor de wind) (Volendams)
- ei ju al un ket (=heb je al een meisje voor de kermis) (Volendams)
- ei zaalt mit de fok te loevert öt (=hij zeilt voor de wind) (Volendams)
- Em ne pie in zan ol geven (=Iemand een schop voor de broek geven) (Ninoofs)
- emes biej de puët höbbe (=Iemand voor de gek houden) (Steins)
- Emes kloeate (=Iemand voor de gek houden) (Steins)
- Emes wèkke (=Iemand voor de gek houden) (Gelaens (Geleens))
- erte make de gank, boeëne de klank en oonje de stank (=erwten zetten alles op gang; bonen veroorzaken harde winden en de uien zorgen voor de onaangename reuk) (Heitsers)
- ès te boer van den akker, dan wieëne hond en jaeger wakker (=als de boer uit het veld is, is het veld vrij voor de jagers) (Munsterbilzen - Minsters)
- etwieë voe dn oap oeddn (=iemand voor de gek houden) (Lichtervelds)
- etwien up flaschn trekkn (=iemand voor de gek houden) (Kortemarks)
- flak in zen oonzichte (=recht voor de raap) (Brugs)
- foetse (=voor de gek houden) (Munsterbilzen - Minsters)
- ge moest oewèège schaome, dègge oew èège moeder zôo vur de gèk haawt! (=je moet je schamen, , dat je je eigen moeder zo voor de gek houdt!) (Tilburgs)
- ge mòkt mènne zèèk nie laauw (=mij maak je niks wijs, mij hou je niet voor de gek.) (Tilburgs)
- Ge mut een kat een kat noeme (=Je moet rechtuit zijn, geen blad voor de mond nemen) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- Gij goa mee mijn gin elluf ure luien (=Ik laat niet met me sollen, ik laat me niet voor de gek houden) (Roosendaals)
- gin roste kluute wèèrd (=geen knip voor de neus waard) (Veurns)
- Ginge vots vuur de naas wead zië. (=Geen knip voor de neus waard zijn.) (Simpelveld)
- goej êt mér traut (=zeg het maar recht voor de raap) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae ho (ch) nie slaech geboerd (=het ging hem duidelijk voor de wind) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae laach mèttet één en grins mèttet aander oog (=hij is voor de schijn verdrietig) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae veultj zich gepaerskeuteltj (=hij voelt zich voor de gek gehouden) (Weerts)
- hae zoeg waol kleire van de raengerboeëg (=de schilder zag het zwart voor de ogen toen hij van de ladder viel) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae zoo zen eege wol on de kop konne slon (=hij kon zichzelf wel voor de kop slaan) (Munsterbilzen - Minsters)
- He is vôr d'n duvel nie bang (=Hij is voor de duivel niet bang) (brabants)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen