9 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `vragen`
- als de boeren niet meer klagen en de pastoors niet meer vragen, dan nadert het einde der dagen (=sommige mensen veranderen nooit)
- door vragen wordt men wijs (=door het stellen van vragen kun je veel te weten komen en veel kennis opdoen)
- iemand het hemd van het lijf vragen (=erg nieuwsgierig zijn en alles van iemand proberen te vragen)
- kinderen die vragen worden overgeslagen (=brutale kinderen die altijd overal om vragen, worden genegeerd)
- meisjes die bloemen dragen, mag je kussen zonder te vragen (=een aanmoediging om meisjes met bloemen te kussen)
- met vragen komt men in Rome. (=wees niet bang om hulp te vragen)
- naar de bekende weg vragen (=vragen naar hetgeen men al weet / Overbodig handelen)
- vragen kost geen geld (=al heb je weinig kans, je kan het in elk geval maar vragen)
- vragen staat/is vrij (=iedereen heeft de gelegenheid om vragen te stellen)
22 betekenissen bevatten `vragen`
- een kleine aardappel moet je niet schillen (=aan mensen die weinig geld hebben, moet je niet veel geld vragen)
- kinderen die zwijgen zullen ook nooit wat krijgen (=aanvulling op `Kinderen die vragen worden overgeslagen.`)
- vragen kost geen geld (=al heb je weinig kans, je kan het in elk geval maar vragen)
- de toets kunnen doorstaan (=alle antwoorden op vragen/problemen weten)
- kinderen die vragen worden overgeslagen (=brutale kinderen die altijd overal om vragen, worden genegeerd)
- door vragen wordt men wijs (=door het stellen van vragen kun je veel te weten komen en veel kennis opdoen)
- iemand het hemd van het lijf vragen (=erg nieuwsgierig zijn en alles van iemand proberen te vragen)
- bij iemand aankloppen (=hulp vragen)
- ieder moet zijn eigen stoep schoonvegen (=ieder moet zijn eigen problemen oplossen - zich afvragen of hij zelf schuldig is)
- vragen staat/is vrij (=iedereen heeft de gelegenheid om vragen te stellen)
- iemand op het matje roepen (=iemand bij zich laten komen en om uitleg vragen waarom iets zo gedaan is)
- iemand in de arm nemen (=iemand de hulp vragen om te ondersteunen)
- iemand de duimschroeven aanzetten (=iemand scherp ondervragen, onder grote druk zetten)
- niet aan het juiste adres zijn (=iets aan de verkeerde persoon vragen)
- nood leert bidden (=in nood leert men anderen om hulp vragen)
- wie veel eist krijgt veel. Wie te veel eist krijgt niets (=je kan door het te vragen veel bij mensen gedaan krijgen, maar als je onredelijk wordt zal je worden overgeslagen)
- de biecht afnemen (=ondervragen)
- iemand aan de tand voelen (=op strenge manier ondervragen)
- iemand de pen op de neus zetten (=streng ondervragen of aanpakken)
- naar de bekende weg vragen (=vragen naar hetgeen men al weet / Overbodig handelen)
- aan dovemans deur kloppen (=vragen terwijl men geen gunstig antwoord hoeft te verwachten)
- met vragen komt men in Rome. (=wees niet bang om hulp te vragen)
50 dialectgezegden bevatten `vragen`
- (h) em de stront uit zijn gat vraugen (=iemand aanhoudend persoonlijke vragen blijven stellen) (Lokers)
- 'k zo a iet will'n vroagen (=Ik zou je iets willen vragen) (Bambrugs)
- 't ae van oa gat vroagen (=Het hemd van je lijf vragen) (Wichels)
- Ammaal kreuzeneuzen en vraogestèrten (=Je moet niet zo veel vragen stellen) (Hulsters (NL))
- As d-iene aand de aandre waast, worden ze beiden skone. (=De een helpt de ander zonder er geld voor te vragen) (Giethoorns)
- As d'iene haand de aandre waast, worden ze beide skone (=De een helpt de ander zonder er geld voor te vragen) (Giethoorns)
- As dienen aand de aandre waast worden beide skone (=De ene helpt de ander zonder geld hiervoor te vragen) (Giethoorns)
- bellen dûr ut kerspoor (=even er naar toe gaan om iets te vragen) (Prinsenbeeks)
- Ben je vereen (=Plagend gebruikt, als iemand vraagt wat er gezegt wordt vragen ze iets anders dat er een beetje op lijkt, bijv. 'ver heen' 'alleen') (Monnickendams)
- d'r neet nao taale (=er niet op in gaan, of er niet om vragen) (Weerts)
- dan gaode naar Jantje Worst dieee un hondje en dat piest oe in oew mondje (=dorstige kinderen die om drinken vragen) (Oudenbosch)
- de graute troem slon (=alle aandacht vragen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de groeve baeje (=in de buurt van de overledene diens dood melden en tegelijkertijd geld vragen voor een buurtkroon) (Munsterbilzen - Minsters)
- de keutel uit het gat vragen (=alles willen weten) (Lommels)
- de keutele uut de vot vraoge (=het hemd van het lijf vragen) (Weerts)
- de noodklok luud'n (=aandacht vragen voor een probleem) (Westerkwartiers)
- Donder op!? (=Iets vragen of het écht waar is) (Lopiks)
- edde de film geziene van kfret alliene (=als iemand alleen aan het eten is zonder te vragen of je ook iets wilt) (Lokers)
- eemes de peerike oet zien naas haale (=Iemand het hemd van het lijf vragen) (Weerts)
- eentwie zn ei ofaoln (=iemand iets vragen dat hij niet graag zegt) (Kortemarks)
- emes ‘t humme vanne vot vraoge (=iemand veel vragen stellen) (Heitsers)
- emes ' t humme van de vot vraoge (=iemand over alles uit vragen) (Steins)
- ët toppunt van dërf : ne plissen-agent tieëge zën been pisse', en vroeëge of ët werm ès (=het toppunt van durf : een politie-agent tegen zijn benen plassen en vragen of het warm is) (Munsterbilzen - Minsters)
- etwieë zn ei ofoaln (=iemand vragen wat hij weet) (Lichtervelds)
- etwieën 't gat oplichtn (=iemand een dienst vragen) (Veurns)
- etwieën ' t gat oplicht' n (=om iemands hulp vragen) (Veurns)
- gao nich an mie hang'n (=Niet teveel aandacht vragen) (twents)
- gao'j met hen brommers kiekn (=vragen of je mee gaat zoenen) (Achterhoeks)
- gao' j met hen blommen plukken (=vragen of iemand mee gaat vrijen) (Achterhoeks)
- Het heeft geen zin je af te vragen 'wat als' (=As es kat een koei was konne we ze melleke bej de stoof) (Essens)
- hij is wel goed moar niet gek (=je kunt niet alles van hem vragen) (Westerkwartiers)
- Ich vroëg toch ook nie offen koe het graos datse it lekker vénd (=Stel niet zulke domme vragen) (Bilzers)
- Iemaand 't aa uit zei gat vrougen (=Iemand vervelende vragen stellen) (Bevers)
- iemand 't ei uit zè gat vroagen (=niet ophouden met aan iemand vragen te stellen) (Sint-Niklaas)
- iemand 't êj uit zijn gat vroaën [het ei uit zijn gat vragen] (=iemand bestoken met vragen) (Kaprijks)
- iemand pols'n (=iemand naar zijn mening vragen) (Westerkwartiers)
- iemand te voet valle (=iemand om een gunst vragen) (Leefdaals)
- iemëd het vel ieëver de naos trèkke (=het uiterste van iemand vragen) (Munsterbilzen - Minsters)
- iemes de peirenge autte naos haole (=iemand het hemd van het lijf vragen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ik vroag oe tog ok nig of ne koo gras lus? (=ik vraag je toch ook niet of een koe gras lust (iets onbenulligs vragen) (Twents)
- je moet'n de schoap'n scheer'n noardat ze wol hemm'n (=men mag van rijken meer vragen dan van armen) (Westerkwartiers)
- je vraogt ei uut je gat (=hij blijft maar vragen stellen) (Kortemarks)
- je vroagt ei uut je gat (=hij blijft maar vragen stellen) (Lichtervelds)
- je zoet ei uut je gat vraogn (=hij blijft maar vragen stellen) (Kortemarks)
- Jeen tei eut zeun gat vraugen (=veel vragen stellen aan iemand) (Maldegems)
- ljuëpt azjuë nie te tjinsn (=stop met vragen (naar een geheim)) (Kaprijks)
- mei stinkes smaëte (=iets bedekt vragen) (winksels)
- Nao opsterop pispotte bakk' n dan mot i-j de aorne dran plakk' n (=antwoord voor kinderen die telkens vragen wat ga je doen) (Achterhoeks)
- nood leert bidd'n (=in tijden van nood hulp vragen) (Westerkwartiers)
- Ondekeseus untwa vraugn (=Langs de neus weg iets vragen) (Maldegems)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
