Spreekwoorden met `na`

Zoek


275 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `na`

  1. iets ertegenaan gooien (=ergens geld aan uitgeven)
  2. iets na aan het hart hebben liggen (=er erg mee begaan zijn)
  3. iets naar zijn hand zetten (=het precies (laten) doen zoals hij wil)
  4. iets niet naar het haar zijn (=iets niet bevallen)
  5. iets op je vingers kunnen natellen (=iets erg gemakkelijk kunnen nagaan/checken)
  6. ik snap er geen biet van (=ik snap er niets van)
  7. in de naad zitten (=bang zijn)
  8. in de penarie zitten (=in grote moeilijkheden zitten)
  9. in een hap en een snap (=spoedig (zonder respect of plichtplegingen))
  10. in het harnas steken (=woedend zijn)
  11. je eieren goed naar de markt brengen (=met een rijke vrouw getrouwd zijn)
  12. je eigen naad naaien (=iets op zijn eigen manier uitvoeren; eigenwijs zijn)
  13. je huik naar de wind hangen (=zijn mening aanpassen naargelang de situatie)
  14. je kan beter naar de bakker dan naar de apotheker gaan. (=eten is gezond, de apotheker bezoek je als je ziek bent.)
  15. je moet de snaren niet te sterk spannen (=je moet niet al te streng zijn, niet al te veel eisen)
  16. je naadje naaien (=zijn kans waarnemen, zijn aard volgen)
  17. je naam eer aandoen (=naar behoren uitvoeren, precies doen wat men verwacht)
  18. je natje en je droogje lusten (=graag eten en drinken)
  19. je penaten ergens vestigen (=zich vestigen (zich ergens thuis voelen))
  20. je penaten opzoeken (=naar huis gaan)
  21. je tabernakelen bouwen (=zich vestigen met het doel lang te blijven)
  22. je uit de naad lopen (=veel lopen , zijn uiterste best doen)
  23. je uit de naad werken (=veel werken, zijn uiterste best doen)
  24. je uitkleden voor men naar bed gaat (=alles weggeven voor men sterft)
  25. jesus nazarenus rex judaeorum (=jezus van Nazareth, koning der Joden) (Latijn)
  26. kan uit nazareth iets goeds komen? (=wanneer iemand een bepaalde opvoeding heeft gehad kan daar niks goeds van verwacht worden)
  27. kijken als Jonas in de walvis (=benauwd kijken)
  28. klauwen en nagels hebben (=zich kunnen verdedigen)
  29. kolen naar Newcastle dragen (=nutteloos werk verrichten)
  30. komen als een dief in de nacht (=onverwacht komen)
  31. loon naar werken krijgen (=loon krijgen dat in overeenstemming is met het gedane werk)
  32. loop naar de duivel/maan/pomp (=ga weg!)
  33. loop naar je grootje (=ga weg!)
  34. luisteren naar groeien van het gras (=erg lui zijn)
  35. maak je borst maar nat (=bereid je voor op een zware klus (of op veel tegenstand))
  36. malletje naar malletje (=op precies dezelfde wijze herhaald)
  37. men vindt geen molenaar of hij at gestolen koren. (=ieder zoekt zijn voordeel, ook al is het ten koste van anderen.)
  38. met de hersens van een garnaal (=erg dom)
  39. met de muts naar iets gooien (=ergens geen zorg aan besteden / er een slag naar slaan, ernaar raden)
  40. met de nachtschuit komen (=laat komen / iets vertellen dat iedereen al weet)
  41. met de nachtschuit vertrekken (=er erg stilletjes vandoor gaan)
  42. met de pet naar iets gooien (=niet echt moeite voor iets doen, zonder inzicht schatten)
  43. met de vinger nawijzen (=iemand uitgelachen)
  44. met de witte perdekies naar Velzeke rijden (=krankzinnig worden. In Velzeke bevindt zich een sanatorium; de `witte perdekies` (witte paardjes) verwijzen naar een ziekenwagen, waarmee de geestesgestoorde afgevoerd wordt. Uitdrukking uit het zuiden van Oost-Vlaanderen)
  45. met een metworst naar een zij spek gooien (=iets weinig waardevols opofferen om iets waardevols terug te krijgen)
  46. met een nat zeil thuiskomen (=dronken thuiskomen)
  47. met het verstand van een garnaal (=erg weinig verstand, erg dom)
  48. met iemands woorden naar de markt gaan (=overal rondvertellen wat men elders horen zeggen heeft)
  49. met opgestoken/opgestreken/opgezet zeil naar iemand toe gaan (=boos naar iemand toe gaan of boos bij iemand binnen komen)
  50. mijn hoofd staat er niet naar (=ik kan me er niet op concentreren)

331 betekenissen bevatten `na`

  1. iemand op zijn voorman zetten (=iemand nadrukkelijk op zijn plicht wijzen)
  2. iemand op zijn nummer zetten (=iemand zeer nadrukkelijk op zijn fouten wijzen, op een wijze die voor die persoon beschamend is)
  3. een lange arm hebben (=iemand zelfs vanaf een grote afstand nog dwars kunnen zitten)
  4. iemand in de tang nemen (=iemand zo vasthouden dat hij of zij niet kan ontsnappen. / Iemand in zijn macht hebben)
  5. zo de wind waait, waait zijn jasje (=iemand zonder principes, die zonder eigen mening anderen naar de mond praat)
  6. bijna is nog niet half en een koe is nog geen kalf (=iets bijna hebben is hetzelfde als iets helemaal niet hebben)
  7. pluimen in de wind waaien (=iets doen zonder na te denken)
  8. er je eigen plasje overheen doen (=iets een beetje veranderen zodat helemaal naar je zin is. In werksituaties kan dit soms uit de hand lopen, als er veel belanghebbers zijn die allemaal hun eigen plasje over een document willen doen. Het kan dan resulteren in een onleesbare tekst.)
  9. iets op je vingers kunnen natellen (=iets erg gemakkelijk kunnen nagaan/checken)
  10. er op gebrand zijn (=iets heel erg fijn vinden en er naar streven)
  11. iemand koeien met gouden horens beloven (=iets moois beloven maar niet nakomen)
  12. iets op de keper beschouwen (=iets nauwkeurig bekijken)
  13. iets onder de loep nemen (=iets nauwkeurig onderzoeken)
  14. een koopje leveren (=iets onaangenaams doen)
  15. op je dak krijgen (=iets onaangenaams krijgen)
  16. een potje te vuur hebben staan (=iets onaangenaams te verwachten hebben)
  17. uitstel van executie (=iets onaangenaams wordt tijdelijk uitgesteld Later gaat dit toch nog gebeuren)
  18. de vlag dekt de lading niet (=iets onder een goede naam verkopen zonder dat het ook die kwaliteit heeft)
  19. rozen op het pad strooien. (=iets veraangenamen.)
  20. iets van de achterwacht vernemen (=iets vernemen na veel omwegen)
  21. er op hameren (=iets voortdurend benadrukken)
  22. dat is een rijkeluiswens (=iets waar heel erg naar wordt verlangd)
  23. iets met argusogen bekijken (=iets wantrouwend bekijken. Iets nauwlettend in de gaten houden)
  24. een schot voor open doel. (=iets zo eenvoudig dat het bijna onmogelijk is om te falen)
  25. een naald in een hooiberg/hooimijt zoeken (=iets zoeken dat bijna niet te vinden is)
  26. ik snap er geen biet van (=ik snap er niets van)
  27. nood zoekt list. (=in benarde situaties worden ongebruikelijke oplossingen gevonden)
  28. in nomine dei (=in de naam van God)
  29. in de pekel (=in de penarie)
  30. in de p zitten (=in de penarie zitten)
  31. in de pee zitten (=in de penarie zitten)
  32. op het glazen bruggetje geweest zijn (=in doodsgevaar zijn geweest, op het nippertje ontsnappen)
  33. een kat in het donker/nauw maakt rare sprongen (=in een benarde situatie doet men vreemde dingen)
  34. geen tien paarden brengen me daar naar toe. (=in geen geval ga ik daar naar toe)
  35. je maag wel aan de kapstok kunnen hangen. (=in moeilijke financiële omstandigheden verkeren waardoor men weinig eten kan kopen.)
  36. het is een slechte muis die maar een hol heeft (=je doet er best aan een alternatieve oplossing achter de hand te hebben)
  37. van Lillo komen (=je dom houden. Volgens de overlevering vindt dit gezegde zijn oorsprong in het (ontkennende) gedrag van de inwoners van Fort Lillo na een aan hen toegeschreven roofoverval op een boerderij te Waarde in 1579)
  38. het is beter de bakkers te paard, als de dokters. (=je kunt beter voldoende en gezond eten, dan straks naar de dokter te moeten)
  39. er is nog nooit een kok gevonden die koken kan voor alle monden (=je kunt het niet iedereen naar de zin maken)
  40. wie vis heeft, moet ook de graat hebben (=je moet ook de nadelen accepteren (geen rozen zonder doornen))
  41. je in de vingers snijden (=jezelf (onbedoeld) benadelen)
  42. je in de eigen voet schieten (=jezelf benadelen)
  43. jesus nazarenus rex judaeorum (=jezus van nazareth, koning der Joden)
  44. de balans opmaken (=kijken hoe iets verlopen is; nagaan of je ergens voordeel of nadeel van hebt gehad)
  45. van een mooie / knappe tafel kun je niet eten. / Van een mooi bord kun je niet eten. (=knap van uiterlijk heeft ook wel eens nadelen.)
  46. met de witte perdekies naar Velzeke rijden (=krankzinnig worden. In Velzeke bevindt zich een sanatorium; de `witte perdekies` (witte paardjes) verwijzen naar een ziekenwagen, waarmee de geestesgestoorde afgevoerd wordt. Uitdrukking uit het zuiden van Oost-Vlaanderen)
  47. een knuppel in het honderd gooien (=kritiek geven zonder namen te noemen)
  48. omstaan leren (=leren schikken naar de wensen en bevelen van een ander)
  49. vliegt de blauwvoet storm op zee (=leuze van de Vlaamse nationalisten (ontleend aan Conscience))
  50. ga patatten planten (=loop naar de maan)

50 dialectgezegden bevatten `na`

  1. Krijg de pes! (Reactie v/d ander) in je nes(t)! Vaak gekscherend in beide gevallen bedoeld! (=Krijg de pest (Reactie v / d ander) na jou!) (Utrechts)
  2. kuis na mijn iuëre (=amaai) (Kaprijks)
  3. kuis na mijn iuëre (=wel, verdorie) (Kaprijks)
  4. kuis na mijn iuëre! (=wel, verdorie!) (Kaprijks)
  5. kuist na mijn iuëre (=ik sta perplex) (Kaprijks)
  6. kust na mijne frak! (=wat heb je me daar!) (Bornems)
  7. leupt na den Heust, doar is ehn hunne-eh dè pist in ew munne-eh en doar is eh kejeh deh krabt oan ew gehje. (=antwoord op `ik heb dorst`) (Arendonks)
  8. loëp na de poomp (=als je niet kreeg wat je vroeg:) (Horster)
  9. Lossen en laoë (=Snel na mekaar veel kinderen krijgen) (Temses)
  10. m`n ge na t`oefje\doeve (=we gaan naar de boerderij) (Zeeuws)
  11. Mama na yo (=Je moeder) (Amsterdamse straattaal)
  12. Mannetje 'poep in't hemd' (=Iemand die zijn afspraken niet na kan komen) (Rotterdams)
  13. mee Bosse kermis (=de eerste zondag na tweede woensdag in augustus) (Oudenbosch)
  14. meej oew aajer nò Paose koome (=mosterd na de maaltijd) (Tilburgs)
  15. meete complementen van maanen eetzak (=na het laten van een boer) (Gents)
  16. met God's gratie kon het eraf etc. (=het kon er van af / het is eindelijk gelukt / na lang aandringen etc) (Utrechts)
  17. Mit 't zout komme as 't ei op is (=mosterd na de maaltijd) (Barnevelds)
  18. mit bedraag nà kiêke (=met interesse naar kijken) (Horster)
  19. moeë achter te zesn nog insteekn (=moet je na 18u nog parkeergeld betalen) (Kaprijks)
  20. moek de baer den vrètj d’r good (=na schouderklopjes wordt er goed gepresteerd) (Heitsers)
  21. moêt is de mooder van alle waer (=na mist kan het goed of slecht weer worden) (Weerts)
  22. Mot ik oow na Venroi brenge (=Moet ik je naar het gekkenhuis brengen) (Horster)
  23. n hinkend pieëd kümp altijd aaternoë (=na 7 vette komen 7 magere jaren) (Munsterbilzen - Minsters)
  24. na bacht'n goan, na de koer goan (=naar het toilet gaan) (Wevelgems)
  25. na hedde euwaaige nogalis begoaid (=nu hebt ge uzelf nogal eens vuil gemaakt) (Turnhouts)
  26. na in tan (=af en toe) (Kaprijks)
  27. na jut na jeir (=Van hier naar daar) (Schels)
  28. na mn kloete kroage (=ruzie krijgen) (Bonheidens)
  29. na nie, nót nie (=nu niet, nooit niet) (Tilburgs)
  30. na sjaloezn bok (=jaloers iemand) (Meers)
  31. na steken (=er nauw op aan komen) (Sint-Niklaas)
  32. nao de sch^ol gingen de keinder duk op schabbelebonk (=na schooltijd gingen kinderen vaak er op uit) (Ewijk (Euiwwiks))
  33. nao den oen gon ich nog en urke knikke (=na het middagmaal ga ik nog een hazenslaapje doen) (Munsterbilzen - Minsters)
  34. nao een aovend brekken en zoepen, ku'j mooi op de proeme kroepen (=na een gezellige avond lekker vrijen) (Achterhoeks)
  35. naot feest moesse we gelijk wir van deen broek in daander (=na het feest moesten we meteen weer aan het werk) (Oudenbosch)
  36. nau hëbstë get vër te knabbëlë, doeë bèste ë tijdsjë ziet mèt (=daar kreeg je wat om over na te denken, daar zul je een tijdje mee zitten) (Munsterbilzen - Minsters)
  37. nau zitste mét de gebakke paere (=berouw komt na de zonde) (Bilzers)
  38. navururen (=na vier uur / later op de dag) (Zunderts)
  39. ne kérremis és 'n gieëselink wieërt (=na een feestje mag men ’s anderendaags ziek zijn) (Meers)
  40. Neh na nie mar subiet wèl (=Nee nu niet maar straks wel) (Tilburgs)
  41. Nen aate kop emme (=Een kater na het drinken) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
  42. no (a) r makoar (=na elkaar) (Sint-Niklaas)
  43. nò den donkeru (=na zonsondergang) (Brakels (gld))
  44. No genacht oor ik gaat oitzette (=Ik ga er weer vandoor (bv na een visite)) (Derps)
  45. No veel vuvven en zessen (=na heel wat over en weer gepraat) (Kortrijks)
  46. noa dissen kump dr wal wier nen frissen (=na deze komt er wel weer een nieuwe liefde) (Twents)
  47. noa dissen wear n'en frissen (=na deze (mislukte) liefde een volgende) (Twents)
  48. Noa dizze weer een frisse (=na deze weer een frisse) (Gronings)
  49. noa lied'n komt verblied'n (=na 't zure komt het zoet) (Westerkwartiers)
  50. noa reeg'n komt zunneschien (=na minder goede jaren komt weer een betere periode) (Westerkwartiers)




Bronnen

De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers. Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.

Zie ook:
  • vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen