Spreekwoorden met `as`

Zoek


236 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `as`

  1. glashard liegen (=liegen zonder er iets van in zijn houding te laten merken)
  2. goed in de slappe was zitten (=veel geld hebben)
  3. gras gaat niet harder groeien als je eraan trekt (=sommige dingen hebben tijd nodig)
  4. haast en spoed is zelden goed (=iets te snel doen, resulteert vaak in iets dat slecht gedaan is)
  5. haast je langzaam (=doe het zo snel mogelijk, maar niet sneller (uit het Latijn: Festina lente))
  6. haastige spoed is zelden goed (=zaken in te hoog tempo afwerken vergroot de kans op fouten)
  7. had je me gisteren gehuurd dan was ik vandaag je knecht geweest (=je moet zo niet commanderen - dat doe ik gewoon niet!)
  8. handen wassen (=het toilet bezoeken)
  9. het eind zal de last dragen (=moeilijkheden en problemen komen vooral als het werk bijna af is)
  10. het eindje draagt de last. (=pas aan het eind komen de problemen tevoorschijn)
  11. het gaat van sassenbloed (=het gaat met grote opofferingen gepaard)
  12. het glaasje op zijn kant zetten (=het glas uitdrinken)
  13. het gras in de knieën hebben (=lijden aan voorjaarsmoeheid)
  14. het gras is altijd groener bij de buren (=er is altijd iets te vinden om jaloers op te zijn)
  15. het gras kunnen horen groeien (=erg verwaand zijn - ook gezegd als het ergens muisstil is)
  16. het gras voor de voeten wegmaaien (=de woorden uit de mond nemen - alle kansen ontnemen)
  17. het haasje zijn (=diegene zijn die er voor opdraait, het slachtoffer)
  18. het harnas aantrekken (=ten strijde trekken)
  19. het kastje bij het muurtje laten blijven (=de dingen niet gaan overdrijven)
  20. het lot valt altijd op Jonas. (=het zijn altijd dezelfde personen die onheil meemaken.)
  21. het masker afdoen/afleggen/afnemen (=zijn ware gezicht tonen)
  22. het moeras insturen (=de verkeerde richting op sturen)
  23. het varken is op een oor na gevild/gewassen (=het is bijna klaar)
  24. het varkentje wassen (=een klusje wel even doen)
  25. het was uien (=het ging bijzonder slecht, het viel bijzonder tegen)
  26. het zo druk hebben als een klein baasje (=veel kleine karweitjes moeten doen)
  27. hoge bomen/masten vangen veel wind (=in een hoge positie heeft men ook veel verantwoordelijkheid)
  28. ieder is zichzelf het naast (=iedereen kiest in het slechtste geval voor zichzelf)
  29. iedereen moet zijn last dragen (=ieder heeft zijn problemen)
  30. iemand de oren wassen (=iemand zeggen wat die fout gedaan heeft)
  31. iemand de pas afsnijden (=iemand verhinderen een bepaalde actie uit te voeren)
  32. iemand het gras voor de voeten wegmaaien (=iemand alle kansen ontnemen)
  33. iemand in het zeer tasten (=bij iemand de gevoelige plek raken)
  34. iemand of iets de baas zijn (=iemand of iets kunnen overmeesteren)
  35. iemand op de kast jagen (=iemand zijn goede humeur doen verliezen door plagen)
  36. iemand tegen zich in het harnas jagen (=iemand door eigen toedoen boos maken)
  37. iemand van het kastje naar de muur sturen (=iemand voor niets heen en weer laten lopen)
  38. ik ben Sinterklaas niet (=niet alles voor niks doen)
  39. in casu (=met inbegrip van) (Latijn)
  40. in de as leggen (=(doen) afbranden)
  41. in de ijskast zetten (=(tijdelijk) niet uitvoeren)
  42. in de slappe was (=in de contanten, in het geld)
  43. in het duister tasten (=er niets over weten, geen aanknopingspunten vinden)
  44. in het gareel lopen (ook: in de pas lopen) (=precies zo doen als de anderen)
  45. in het harnas steken (=woedend zijn)
  46. in het moeras zitten (=moeilijkheden hebben)
  47. in hetzelfde gasthuis ziek liggen (=aan dezelfde kwaal lijden)
  48. in iemands kraam te pas komen (=iets wat iemand nodig had)
  49. in iemands zwak tasten (=iemand op een gevoelige plek raken)
  50. in zak en as zitten (=terneergeslagen zijn (oorspronkelijk: Joodse rouw))

196 betekenissen bevatten `as`

  1. iemand de rekening presenteren (=iemand de kosten ten laste brengen (ook figuurlijk))
  2. iemand onder de duim houden (=iemand in je macht hebben, iemand de baas zijn)
  3. iemand een luis in de pels zetten (=iemand last bezorgen)
  4. iemand klein krijgen (=iemand laten merken dat je hem aankunt, over iemand de baas zijn en diegene tot gehoorzaamheid dwingen)
  5. voor het blok zetten (=iemand onverwacht in een lastige positie brengen; bijvoorbeeld iemand dwingen te reageren die dat eigenlijk niet wil, of iemand dwingen een keuze te maken.<>)
  6. iemand bij de lurven pakken (=iemand stevig vastpakken)
  7. iemand in de tang nemen (=iemand zo vasthouden dat hij of zij niet kan ontsnappen. / Iemand in zijn macht hebben)
  8. bij het scheiden van de markt leert men de kooplui kennen (=iemands ware karakter blijkt pas als het erop aankomt)
  9. er je eigen plasje overheen doen (=iets een beetje veranderen zodat helemaal naar je zin is. In werksituaties kan dit soms uit de hand lopen, als er veel belanghebbers zijn die allemaal hun eigen plasje over een document willen doen. Het kan dan resulteren in een onleesbare tekst.)
  10. dat wast al het water van de zee niet af (=iets is niet meer te veranderen/aan te passen)
  11. uit de hoek komen (=iets onverwachts of verrassends doen.)
  12. met wortel en tak uitroeien (=iets volledig bestrijden om er geen last meer van te hebben)
  13. het in zijn broek doen (=in de broek plassen van schrik of van het lachen)
  14. tussen hemel en aarde hangen (=in een lastige situatie verkeren)
  15. aan een balk, die uit het bos gehaald wordt, moet veel gehakt worden, voor hij in het huis past (=in een religieuze groep, vereniging, etc,: je kunt leden uit een gemeenschap winnen, maar hun moet wel geleerd worden zich aan te passen)
  16. gasten en vis blijven maar drie dagen fris. (=je moet als gast niet te lang blijven.)
  17. bezoek en vis blijven drie dagen fris (=je moet geen gasten te lang laten logeren want dan ga je je aan hun gewoonten ergeren)
  18. varen waar de grote mast vaart (=klakkeloos de baas volgen)
  19. aan de kwakkel zijn (=last hebben van de gezondheid)
  20. beter kleine meester dan grote knecht (=liever een bescheiden zelfstandige dan een grote knecht bij een baas)
  21. pas uit de dop komen (=maar pas ergens aan deelnemen)
  22. als het tij verloopt verzet men de bakens (=men moet zich aan de omstandigheden aanpassen)
  23. wie staat ziet toe dat hij niet valle (=mensen die alles denken te weten of kunnen, moeten zelf maar oppassen voor fouten en problemen)
  24. hongerige luizen bijten scherp (=met de arme mensen heeft men de meeste last)
  25. magere luizen bijten scherp (=met de armsten heb je de meeste last)
  26. de koe bij de horens vatten (=met de lastige zaak beginnen)
  27. onder een staand zeiltje is het goed roeien (=met een klein vast inkomen, verdient men al gauw genoeg voor de kost)
  28. de sterke arm der wet (=met gepast geweld optredende overheidsorganisatie, bijvoorbeeld politie of justitie)
  29. met hart en ziel (=met plezier en passie)
  30. zonder strijd, geen overwinning (=na grote inspanning wordt succes pas bereikt)
  31. als een tang op een varken passen/sluiten (=niet bij elkaar passen)
  32. de plank misslaan (=niet het goede inzicht hebben; ernaast zitten)
  33. we kunnen niet allen paus van Rome zijn (=niet iedereen kan de baas zijn)
  34. scheer de schapen als ze wol hebben (=niet tegen elke prijs voordeel willen nastreven)
  35. buiten schot blijven (=niet worden aangetast)
  36. morgen komt er weer een dag (=niet zo haastig, morgen kan het ook nog)
  37. geen hout snijden (=niets bewijzen , niet van toepassing zijn)
  38. nu komt de aap uit de mouw (=nu blijkt wat werkelijk de bedoeling was)
  39. zo stoned zijn als een garnaal (ook makreel) (=onder invloed zijn van hasj)
  40. op hete/gloeiende kolen zitten (=ongeduldig wachten / veel haast of spanning hebben)
  41. een gat in de lucht springen (=ongeremd enthousiast zijn)
  42. nattevingerwerk zijn / Met de natte vinger doen (=onnauwkeurig, overhaast of zonder de geschikte methode of middelen uitgevoerd werk)
  43. van zijn voetstuk vallen (=ontmaskerd worden - de macht ontnomen worden)
  44. oude bokken hebben stijve horens (=oude mensen hebben vaak vaste gewoontes die maar moeilijk kunnen veranderen)
  45. de baard in de keel hebben (=overgang van kinderstem naar volwassen stem)
  46. wie niet omziet is haast teniet (=overhaastig werken leidt tot ongelukken)
  47. het eindje draagt de last. (=pas aan het eind komen de problemen tevoorschijn)
  48. wie het laatst lacht, lacht het best (=pas aan het einde kan je zien we gewonnen heeft)
  49. prijs de dag niet voor het avond is (=pas als alles gedaan is kun je zeggen of het goed ging)
  50. als het kalf verdronken is dempt men de put (=pas als het te laat is, neemt men maatregelen)

50 dialectgezegden bevatten `as`

  1. as ‘t moeëde is, gaon de kuuj nao de kèrk (=als het in de mode is, dan kan opeens alles) (Heitsers)
  2. as ‘t waer neet good is op vaars hui, is ‘t toch good op moors kuuel (=het weer is altijd voor iemand goed (of niet); regen is niet fijn als er -door vader- gehooid moet worden, maar wel fijn voor -moeders- moestuin) (Heitsers)
  3. as ’t raengentj en de zon sjientj, den is ’t kèrmes inne hèl (=je hebt gelijktijdig een goede en slechte situatie en dat levert meestal niet veel goeds op) (Heitsers)
  4. as ' n îngelke det mich op mien tóng pisj (=Een heerlijk drankje) (Weerts)
  5. as ' n kraai op ' n kreng (=Als een bok op een haverkist) (Westfries)
  6. as ' n schoap owwer ' n dam is dan steet het hek los (=als een schaap over de dam is dan staat het hek los) (Twents)
  7. as ' t niet kan zo et mot, dan mot et maar zo et kan (=het is niet anders) (Giethoorns)
  8. as aete fraete, en vraaje poeppe wieëd èsset geloof wijd noeë de K. (=je kan het ook doen, met heelwat fatsoen) (Munsterbilzen - Minsters)
  9. as alle lewaed stop konste de rès heire (=er zijn vele geluiden, maar slechts 1 stilte) (Munsterbilzen - Minsters)
  10. as alleman onder dezelfde perrëpli geet stoeên, wieën ze ammël naoët (=als iedereen het deken naar zich toehaalt, ligt iedereen in de kou) (Munsterbilzen - Minsters)
  11. as alles metloopt hè' we un optocht .... (=als alles meeloopt hebben we een optocht.) (Leewarders)
  12. as aoj scheure börre, esj slecht blusse (=Erg verliefd worden op zijn oude dag) (Weerts)
  13. as armoe de deur in komp, giet de liefde 't glas oet. (=Als er armoede komt, komt er ook ruzie) (Drents)
  14. as as meel was en stront stroop, dan aten we morgen pannekoeken. (=Als iemand 'als' zegt) (Rotterdams)
  15. as bij helle wènd twei diëre tIêgenéénklatse, moet één tau gedon (=bij ruzie moet er altijd iemand toegeven) (Munsterbilzen - Minsters)
  16. as boere nie mer knoaje en pastoers nie mer schojje is de wereld àn 't vergaon (=Als boeren niet meer mopperen en pastoors niet meer bedelen is de wereld aan het vergaan) (Wells)
  17. as d-iene aand de aandre waast, worden ze beiden skone. (=De een helpt de ander zonder er geld voor te vragen) (Giethoorns)
  18. as d'ein kôw bisjdj, deut d'anger de stert umhoeëg (=de een volgt de ander) (Weerts)
  19. as d'iene haand de aandre waast, worden ze beide skone (=De een helpt de ander zonder er geld voor te vragen) (Giethoorns)
  20. as d'n duvel (=met grote snelheid) (Oosterhouts)
  21. as d'n eine sjaaj haet, haet d'n angere perfiet (=De een zijn dood is de ander zijn brood) (Roermonds)
  22. as d'r nen Mona Lisa op de baank (e) zit kriegie nen kearl 't hoes nich oet.* (=Als er een Mona Lisa op de bank zit krijg je de man de deur niet uit) (Twents)
  23. as d' elle vervriest (=nooit) (Aalsters)
  24. as daajet èn hër krolle hèt (=als ze haar zinnen daaop heeft gezet) (Munsterbilzen - Minsters)
  25. as dadier nochlaank gotduure zaltrap gedoanzen (=ongeduldig) (Antwerps)
  26. as dae wies is zien alle gekke wies (=volkomen geschift!) (Tegels)
  27. as dae ziene kop op ei vêrreke stông, lösdje neemes gein spek mieër (=Geen hoge pet van iemand hebben) (Weerts)
  28. as dane stroeët ha,za hem wel mest moake (=als die geld had, zou hij wel grote sier maken) (Winksels)
  29. as de as brékt vilt de kaar (=het een volgt op het ander) (Budels)
  30. as de as brèktj vèltj de ker (=aan een ‘als redenering’ achteraf heb je niks) (Heitsers)
  31. as de boer mij niet holl'n wil, zee de knecht, wil ik niet langer bliev'm (=als men de eer aan zichzelf wil houden) (Westerkwartiers)
  32. as de botter op is is 't smeren 'edaon (=Als het op is is 't eten gedaan) (Barnevelds)
  33. as de broek gespannen staat, ben je gek als je er niet voor 'slaat' (=De verleiding) (Giethoorns)
  34. as de broek gespannen staat, ben je gek als je er niet voor slaat (=verleiding) (Giethoorns)
  35. as de daoge lenge gaon ze strenge (=in de winter gaat het vriezen) (Oudenbosch)
  36. as de doëch lenge geet de wênter strenge (=als de dagen lengen wordt het kouder) (Bilzers)
  37. as de Dom valt leigh die in de Zoadelstroat. (=as is verbrande turf) (Utrechts)
  38. as de één hand de aander was, dan zin ze alle twei zieëver (=mekaar helpen geeft altijd een win-win situatie) (Munsterbilzen - Minsters)
  39. as de eene kou skit tilt de angere zen start op (=elkaar naapen) (Urkers)
  40. as de ene haand de aaner wast word'n beid'nt schoon (=iets samen aanpakken levert beiden winst op) (Westerkwartiers)
  41. as de fles leeg is, zöt men de ziel. (=Dronken mensen leggen hun ziel bloot) (Drents)
  42. as de fluit van van vlissinge gu (=etenstijd) (Helmonds)
  43. as de herder slept, verdwoal'n de schoap'm (=als de directie fouten maakt, volgt het personeel) (Westerkwartiers)
  44. as de kassoin' pieten onjn' ze ging op eel bloeit gat nui Skerpeneevel. (=Het is een lichtekooi.) (Teralfens)
  45. as de kat van huus is dan daanse de muze (=Als de kat van huis is dansen de muizen) (Lunters)
  46. as de kat van huus is, daanz'n de muuz'n (=zonder toezicht ontaard het nog wel eens) (Westerkwartiers)
  47. as de kat van uis es, dausen de muizen (=als de kat van huis is dansen de muizen) (Meers)
  48. as de katn moezt dan mieauwt ze nig (=Als je lekker aan het eten bent) (Twents)
  49. as de katte in fibberwari inne zón ligge, ligge ze in mei ônger de stoeëf (=weerspreuk) (Weerts)
  50. as de kikkers kwaakn, kriej reegn. (=regenvoorspelling) (Doornspijks)




Bronnen

De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers. Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.

Zie ook:
  • vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen