51 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `hel`
- zo helder als koffiedik (=niet helder, niet duidelijk)
110 betekenissen bevatten `hel`
- er zit een schroefje bij hem los (=hij is niet helemaal goed wijs)
- het scheelt hem onder de muts. (=hij is niet helemaal goed wijs)
- er is geen doen aan (=hij is niet te overtuigen, niets kan helpen)
- iemand in het zadel helpen (=iemand aan een (goede) functie/positie helpen)
- iemand voor paal zetten (=iemand belachelijk maken of vernederen.)
- aan het verkeerde kantoor zijn (=iemand die je niet kan helpen)
- als apen hoger klimmen willen, ziet men gauw hun blote billen (=iemand die meer wil dan hij kan, maakt zich snel belachelijk)
- iemand te paard helpen (=iemand een goede baan helpen krijgen)
- iemand op het verkeerde been zetten (=iemand ergens een verkeerde indruk van geven, waardoor hij of zij iets gaat denken wat helemaal niet klopt)
- in zijn zak hebben (=iemand goed kennen, iets helemaal begrijpen, iets voor elkaar hebben)
- iemand wel achter het behang kunnen plakken (=iemand heel vervelend vinden, waardoor je het liefst even helemaal niets meer met hem of haar te maken zou willen hebben)
- iemand laten barsten (=iemand helemaal niet helpen, aan zijn lot overlaten)
- voor iemand in het krijt treden (=iemand helpen en verdedigen)
- een goede daad is goud waard (=iemand helpen is goed)
- iemand te paard helpen. (=iemand helpen, steunen)
- iemand de brokken in de mond tellen (=iemand iets helemaal niet gunnen)
- iemand in de kaart spelen (=iemand onbewust helpen)
- op de proppen helpen (=iemand steunen en verder helpen)
- iemand uit de brand helpen (=iemand uit de nood helpen)
- iemand de huid vol schelden (=iemand uitschelden)
- iemand een vuile mond geven (=iemand uitschelden)
- iemand uitmaken voor rotte vis (=iemand uitschelden voor alles wat mooi en lelijk is)
- iemand van haver tot gort kennen (=iemands persoonlijkheid helemaal kennen)
- bijna is nog niet half en een koe is nog geen kalf (=iets bijna hebben is hetzelfde als iets helemaal niet hebben)
- tegen de maan blaffen (=iets doen wat totaal niet helpt / nodeloze bedreigingen uiten)
- er je eigen plasje overheen doen (=iets een beetje veranderen zodat helemaal naar je zin is. In werksituaties kan dit soms uit de hand lopen, als er veel belanghebbers zijn die allemaal hun eigen plasje over een document willen doen. Het kan dan resulteren in een onleesbare tekst.)
- tot moes slaan (=iets helemaal kapot slaan)
- in geen velden of wegen te zien zijn (=iets is helemaal nergens te vinden)
- baat het niet, schaadt het niet (=iets kan helpen, maar als het niet helpt zal het geen problemen geven)
- iets met een korreltje zout nemen (=iets niet helemaal voor waarheid aannemen)
- iets niet kunnen gebeteren (=iets niet kunnen verhelpen)
- iets soldaat maken (=iets openmaken en helemaal opeten)
- een lichtje opgaan bij iemand (=iets wordt duidelijk en helder)
- dat zal mijn klomp niet roesten (=ik maak me er niet druk om; het kan mij niet schelen)
- voor aap staan (=in het openbaar belachelijk zijn)
- je als een vis in het water voelen (=je helemaal op je plaats voelen)
- beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald (=je kan beter iets voortijdig stoppen dan doorgaan tot het helemaal verkeerd gaat)
- de melk optrekken (=je woord terugnemen, je belofte niet helemaal vervullen)
- beter één vogel in de hand dan tien in de lucht (=liever een beetje dan helemaal niets / kleine concrete resultaten zijn beter dan grootse plannen)
- na wat gepimpel, is de geest wat simpel (=na wat te hebben gedronken ben je meestal niet meer helder van geest)
- ieder voor zich en God voor ons allen (=niemand helpt elkaar)
- zo helder als koffiedik (=niet helder, niet duidelijk)
- niet zuiver op de graat (=niet helemaal eerlijk)
- de man wel, maar het paard niet (=niet helemaal eerlijk zijn)
- iets onder de leden hebben (=niet helemaal gezond zijn)
- geen aarde aan de dijk zetten (=niet helpen)
- daar helpt geen lievemoederen/moedertje lief aan (=niets helpt, ook vriendelijke woorden niet)
- iemand op sleeptouw nemen (=omdat iemand het alleen niet lukt diegene helpen, iemand steeds maar dingen beloven zonder die na te komen, iemand gebruiken voor eigen belang zonder dat die het doorheeft)
- zachtgekookt ei (=onheldhaftig persoon)
- de tijd baart rozen (=ook de diepste (geestelijke) wonden helen na verloop van tijd)
12 dialectgezegden bevatten `hel`
- Oos laeve is mer eine kwaolikke sjeet, misjien is dit de hèl van ein anger planeet? (=Ons leven is maar een kwalijke scheet, misschien is dit de hel van een andere planeet!) (Kinroois)
- roepper mér nie te hel op (=voor je het weet gebeurt het nog eens) (Bilzers)
- t ès kërmes èn de hël en de dievele daase en staeke met de rik (=het regent met volle zon) (Munsterbilzen - Minsters)
- taenge de klippe van de hèl op leege (=heel erg liegen) (Steins)
- Tègge de klèppe van de hèl op (=Erg) (Genneps)
- tes kerremes in d' hel (=het regent bij zonneschijn) (Winksels)
- this keeremis in de hel (=gelijktijdig regen en zonneschijn) (Ransts)
- wae te hêl wilt lope, vult op zën maul (=wees nooit overmoedig !) (Munsterbilzen - Minsters)
- ze gezich steet op onwaere (=seffens breekt de hel los) (Munsterbilzen - Minsters)
- zingendj nao béd, steenkendj nao de hél (=je moet bidden voor je gaat slapen, ipv zingen) (Weerts)
- Zoe hel as ne stien (=Bikkelhard zijn) (Peers)
- zoe hél asne peenes (=keihard) (Bilzers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
