9 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `denke`
- aanzien doet gedenken (=wat men met eigen ogen gezien heeft, is gemakkelijker te onthouden)
- denken met kousen en schoenen in de hemel te komen (=denken dat men zich niet moet inspannen)
- denken moet je aan een paard overlaten, dat heeft een groter hoofd (=niet te veel denken maar doen)
- denken moet je aan een paard overlaten, die hebben een groter hoofd. (=je moet niet te veel denken)
- elk zijn meug, zei de boer en hij at paardenkeutels in plaats van vijgen. (=boeren zijn koppige mensen die hun eigen zin doen)
- iemand van kwade trouw verdenken (=verdenken dat iemand bedriegt)
- niet meer kunnen wegdenken (=niet meer kunnen missen)
- paardenkeutels zijn geen vijgen (=uiterlijk kan bedriegen / laat je niks wijsmaken)
- zwijgen en denken zal niemand krenken. (=denk na voor je iets zegt wat pijn kan doen)
36 betekenissen bevatten `denke`
- naar zijn hielen omzien (=aan vluchten denken)
- de ratten verlaten het zinkende schip (=als de omstandigheden verslechteren denken sommigen alleen aan zichzelf en vertrekken)
- je doet de boter in de pan, maar bakt er niks van (=denken dat je iets begrijpt, terwijl je dat niet doet)
- denken met kousen en schoenen in de hemel te komen (=denken dat men zich niet moet inspannen)
- de waarheid in pacht hebben (=denken de enige te zijn die de waarheid kent of vertelt)
- je achter de oren krabben (=door een onverwachte, zorgelijke ontwikkeling tot nadenken gestemd zijn)
- het paard van Troje binnenhalen (=door onnadenkendheid of onnozelheid de vijand toelaten)
- je woorden kauwen (=eerst nadenken en dan pas spreken)
- niet over een nacht ijs gaan (=eerst nadenken voor men iets doet - geen risico`s nemen)
- er een nachtje over willen slapen (=er eerst over na willen denken)
- uit het oog verliezen (=er niet meer aan denken)
- te binnen schieten (=er plots aan denken)
- voor ogen (=er steeds weer aan denken)
- daar zitten nogal wat haken en ogen aan (=er zijn meer problemen dan je op het eerste gezicht zou denken)
- iets wikken en wegen (=erg lang over iets nadenken en alle voors- en tegens afwegen)
- zo wijs als Salomo`s kat zijn (=erg wijs denken te zijn, maar eigenlijk totaal niet zijn)
- geld over de balk gooien (of smijten) (=geld verspillen, zonder nadenken uitgeven)
- gedachten zijn tolvrij (=iedereen mag vrij denken wat diegene wil)
- iemand op het verkeerde been zetten (=iemand ergens een verkeerde indruk van geven, waardoor hij of zij iets gaat denken wat helemaal niet klopt)
- pluimen in de wind waaien (=iets doen zonder na te denken)
- `t Mag vloeien, `t mag ebben. Die niet waagt zal `t niet hebben (=je moet niet denken als je niets onderneemt dat ze het dan bij je thuis komen bezorgen)
- denken moet je aan een paard overlaten, die hebben een groter hoofd. (=je moet niet te veel denken)
- laten we elkaar geen mietje noemen (=laten we precies zeggen hoe we denken over de ander)
- wie staat ziet toe dat hij niet valle (=mensen die alles denken te weten of kunnen, moeten zelf maar oppassen voor fouten en problemen)
- er geen brood in zien (=niet denken dat iets kan werken)
- buiten de waard rekenen (=niet gerekend hebben op hoe anderen er werkelijk over denken)
- niet verder zien/kijken dan je neus lang is (=niet goed nadenken wat de gevolgen van iets zijn)
- verstand op nul zetten (=niet nadenken en gewoon handelen.)
- denken moet je aan een paard overlaten, dat heeft een groter hoofd (=niet te veel denken maar doen)
- hou ouder, hoe gekker. (=ouderen maken zich minder druk om wat anderen van hen denken)
- traag gereden is vroeg thuis. (=sneller klaar zijn door eerst goed na te denken)
- iemand van kwade trouw verdenken (=verdenken dat iemand bedriegt)
- lijnrecht tegenover iets staan (=volledig het omgekeerde zijn of denken)
- twee handen op een buik (=ze werken samen, ze denken er hetzelfde over)
- twee hoofden onder een kaproen (=ze werken samen, ze denken er hetzelfde over)
- een haastig woord is gauw gezegd. (=zeg geen dingen zonder eerst na te denken)
5 dialectgezegden bevatten `denke`
- dat wor te dènke (=dat was te voorzien) (Bilzers)
- Dènke mòste aan e paerd euverlaote (dat haet eine groeatere kop) (=Jij hoeft niet mee te denken!!) (Steins)
- ge meut ur nie òn dènke (=je mag er niet aan denken) (Tilburgs)
- hoe denke je d' r over? (=gaat het nog gebeuren of hoe zit het?) (Westfries)
- loat ut denke mer aan ut perd euver, dè het de groatste kop (=denk maar niet te veel) (Susters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
