362 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `pen`
- iemand een pen op de neus zetten (=iemand dreigend vermanen)
- iemand iets in de maag splitsen/stoppen (=iemand met iets opzadelen)
- iemand iets voor de voeten werpen (=iemand beschuldigen van iets)
- iemand in het zadel helpen (=iemand aan een (goede) functie/positie helpen)
- iemand knollen voor citroenen verkopen (=iemand wat wijsmaken, met praatjes foppen)
- iemand kunnen verraden en verkopen (=iemand veel te slim af zijn)
- iemand met open ogen bedriegen (=iemand bedriegen terwijl hij erbij staat)
- iemand na-apen (=iemand na doen)
- iemand op het matje roepen (=iemand bij zich laten komen en om uitleg vragen waarom iets zo gedaan is)
- iemand op zijn zeer trappen (=ergens over praten wat door iemand als erg onplezierig ervaren wordt)
- iemand te paard helpen (=iemand een goede baan helpen krijgen)
- iemand te paard helpen. (=iemand helpen, steunen)
- iemand tegen het lijf lopen. (=onverwacht iemand tegenkomen)
- iemand uit de brand helpen (=iemand uit de nood helpen)
- iemand uit de droom helpen (=iemand vertellen hoe het écht in elkaar zit)
- iemand uit het zadel werpen (=iemand wegwerken, iemand in verlegenheid brengen)
- iemand van de sokken rijden/lopen (=iemand (bijna) omver rijden of lopen)
- iemand vol lood pompen (=iemand genadeloos neerschieten)
- iemands voetstappen drukken (=iemands voorbeeld volgen of hetzelfde beroep gaan doen)
- iets aan je laars lappen (=geen notitie nemen van regels, wet of voorschriften)
- iets achter de knopen hebben (=iets is volbracht of voltooid)
- iets bij de roes kopen (=iets kopen in de staat zoals het is)
- iets bij de roes verkopen (=iets verkopen in de staat zoals het is)
- iets in de doofpot stoppen (=ergens totaal niet meer over praten, verzwijgen)
- iets in de schoot geworpen krijgen (=iets verkrijgen zonder al te veel moeite er voor te doen)
- iets in de wacht slepen (=op oneerlijke manier verkrijgen, iets in bezit krijgen voor weinig geld)
- iets in het oor knopen (=iets goed onthouden)
- iets in zijn holle kies kunnen stoppen (=gezegd van eten : het is de moeite niet, het is te weinig)
- iets tegen de penning zestien verkopen (=iets zeer duur verkopen)
- iets tussen neus en lippen zeggen (=zonder dat je het merkt in het geheel iets zeggen)
- iets voor een appel en een ei verkopen (=voor een erg lage prijs verkopen)
- in andermans weide lopen de vetste koeien. (=bij een ander lijkt het altijd beter)
- in de fuik lopen (=door eigen stommiteiten in een valstrik lopen)
- in de kijker lopen (=opvallen)
- in de lappenmand zitten (=ziek zijn)
- in de oren knopen (=goed onthouden)
- in de papieren lopen (=duur uitkomen, veel geld kosten)
- in de pen klimmen (=een brief gaan schrijven)
- in de penarie zitten (=in grote moeilijkheden zitten)
- in de schoot werpen (=zonder enige moeite geven)
- in de soep lopen (=volledig mislukken (van een plan))
- in de tredmolen lopen (=de dagelijkse sleur volgen - zich onderwerpen)
- in de val lopen (=betrapt worden)
- in de wacht slepen (=winnen - verwerven)
- in geen twee sloten tegelijk lopen (=voorzichtig zijn en op zichzelf kunnen passen)
- in goede dorpen zijn/geraken (=genoeg verdiend hebben om niet meer te hoeven werken)
- in het aanzijn roepen (=in het leven roepen)
- in het gareel lopen (ook: in de pas lopen) (=precies zo doen als de anderen)
- in het gareel lopen. (=precies doen wat er gevraagd wordt)
- in het honderd sturen/lopen (=de boel met opzet mis laten lopen, in de war laten lopen)
247 betekenissen bevatten `pen`
- in het aanzijn roepen (=in het leven roepen)
- voor aap staan (=in het openbaar belachelijk zijn)
- je maag wel aan de kapstok kunnen hangen. (=in moeilijke financiële omstandigheden verkeren waardoor men weinig eten kan kopen.)
- onder de blauwe/blote hemel (=in open lucht)
- beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald (=je kan beter iets voortijdig stoppen dan doorgaan tot het helemaal verkeerd gaat)
- wie pleit om een paard, behoudt de staart. (=je kunt beter wat toegeven, dan het tot een duur en langslepende kwestie te laten komen)
- die geboren is om te hangen, zal niet verdrinken. (=je kunt je lot niet ontlopen.)
- je mening niet onder stoelen of banken steken (=je mening niet verbergen, openlijk voor je standpunten uit durven komen, bij voorbeeld van afkeuring van iets)
- het ijzer smeden als het heet is (=je moet op het juiste moment de kansen grijpen en dingen doen)
- een mens moet werken voor de brok en voor de rok. (=je moet werken om te kunnen eten en kleding te kunnen kopen.)
- zo gesloten zijn als een oester (=je mond niet opendoen en een geheim bewaren)
- het hoofd koel houden (=kalm blijven, zich niet door de spanning laten meeslepen)
- de balans opmaken (=kijken hoe iets verlopen is; nagaan of je ergens voordeel of nadeel van hebt gehad)
- zo vader, zo zoon (of: Zo moeder, zo dochter) (=kinderen erven de eigenschappen van hun ouders)
- een plaat voor je hoofd hebben (=kortzichtig zijn, niet open staan voor de omgeving)
- kunnen behappen (=kunnen begrijpen)
- een gat in de dag slapen (=lang doorslapen)
- op een apostelpaard rijden. (=lopen)
- het oog is groter dan de maag (=meer op het bord scheppen dan er opgegeten kan worden)
- je mond voorbij praten (=meer zeggen dan dat er gezegd mag worden en/of het verklappen van een geheim)
- de wereld wil bedrogen zijn. (=mensen trappen steeds weer in hetzelfde praatje)
- gapen als een oester (=met de mond wijd open geeuwen)
- gapen als een oester die in de warmte komt (=met de wond wijd open geeuwen)
- de draad van Ariadne (=middel om klaarheid te scheppen in een ingewikkeld iets)
- een toontje lager zingen (=minder opscheppen, minder grote mond hebben)
- uien tappen (=moppen vertellen)
- geen aarde aan de dijk zetten (=niet helpen)
- de slappe lach hebben/krijgen (=niet kunnen stoppen met lachen)
- niet halen bij (=niet kunnen tippen aan)
- een bord voor de kop hebben (=niet voor andere zienswijzen openstaan)
- iemand op sleeptouw nemen (=omdat iemand het alleen niet lukt diegene helpen, iemand steeds maar dingen beloven zonder die na te komen, iemand gebruiken voor eigen belang zonder dat die het doorheeft)
- in het geweer (=onder de wapens / aan het werk)
- onder het juk brengen (=onderwerpen)
- je onder het juk der dwingelandij krommen (=onderworpen zijn)
- onder het juk zuchten (=onderworpen zijn)
- op de knieën zitten (=onderworpen zijn, geen oplossing meer weten)
- geen zitvlees hebben (=ongedurig zijn - steeds weer opstaan en rondlopen)
- in het wild lopen (=ongeregeld verlopen)
- lopen als een kip die haar ei niet kwijt kan (=onrustig heen en weer lopen)
- lopen als een muis in een meelton (=onrustig heen en weer lopen)
- uit zijn nek praten (kletsen) (=onzin verkopen)
- op de eerste april zendt men de gekken waar men wil (=op 1 april worden grappen uitgehaald)
- je slag slaan (=op het goede moment de kansen benutten, bijv. dingen kopen)
- door de mazen van het net glippen/kruipen (=op het nippertje ontsnappen)
- door het oog van de naald kruipen (=op het nippertje ontsnappen)
- iets boven de tafel fietsen (=open kaart spelen met bedoelingen)
- met een schone lei beginnen (=opnieuw mogen beginnen, zonder dat misstappen uit het verleden nog zichtbaar zijn)
- dik doen (=opscheppen)
- met spek schieten (=overdrijven of opscheppen)
- de schellen vallen hem van de ogen (=plotseling iets begrijpen hoe het in elkaar steekt)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
