641 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `iet`
- er is geen rooi mee te schieten (=je kan er niets mee aanvangen)
- er is niets nieuws onder de zon (=alles is al eerder vertoond)
- er is niets van aan (=het is niet waar)
- er mankeert iets in zijn bovenkamer (=hij is niet goed bij zijn verstand)
- er met de pet niet bij kunnen (=het niet willen/kunnen snappen)
- er niet aan kunnen tippen (=er een voorbeeld aan kunnen nemen)
- er niet bij kunnen (=het niet kunnen begrijpen)
- er niet mee getrouwd zijn (=er niet aan vastzitten, er niet toe verplicht zijn)
- er niet om malen (=iets onbelangrijk vinden)
- er niet over uit kunnen (=er niet over kunnen zwijgen, er zwaar door getroffen zijn)
- er niet van kunnen meespreken (=er niets over weten)
- er niet van terug hebben (=er geen antwoord op weten)
- er niet van tussen kunnen (=er aan vastzitten)
- er schuilt iets achter (=er is meer aan de hand dan op het eerste gezicht lijkt.)
- er voor piet snot bij zitten (=er voor niets bijzitten)
- er zijn mond niet aan vuil maken (=er niets over willen zeggen)
- fietsen zijn (=weg zijn, ervandoor zijn)
- garnaal/spiering is ook vis als er anders niet is. (=wees tevreden met wat je kunt krijgen)
- geef mijn fiets terug (=grapje om Duitsers te wijzen op de Tweede Wereldoorlog, toen er veel fietsen geconfisqueerd werden)
- geen boodschap aan iets hebben (=er zich niets van aantrekken)
- geen graten in iets vinden (=het niet erg vinden, zich er niet aan storen)
- geen oren hebben naar iets (=ergens niet naar willen luisteren)
- geld maakt niet gelukkig (=er is meer in het leven dan rijkdom)
- geld stinkt niet (=alle manieren om aan geld te komen zijn toegestaan)
- geld uit iets slaan (=ergens geld aan verdienen)
- gestolen goed gedijt niet (=gestolen zaken brengen nooit voordeel)
- goed bloed kan niet liegen (=een edele afkomst wordt altijd opgemerkt)
- goed en bloed voor iets offeren (=ergens alles voor over hebben (goed=bezittingen, bloed=het leven))
- gras gaat niet harder groeien als je eraan trekt (=sommige dingen hebben tijd nodig)
- hartzeer van iets hebben (=er geestelijk onder lijden)
- het achterste van je tong (niet) laten zien (=zich (niet) meteen laten kennen; (n)iets verbergen)
- het bier is niet voor de ganzen gebrouwen. (=niet iets verspillen aan degenen die het niet waarderen)
- het bloed kruipt waar het niet gaan kan (=de aard verloochent zich nooit)
- het botert niet tussen hen (=ze kunnen niet goed met elkaar over weg)
- het buskruit niet uitgevonden hebben (=niet erg slim zijn)
- het daglicht niet kunnen verdragen/zien (=iets wordt stiekem of oneerlijk gedaan)
- het ene ongeluk kan niet op het andere wachten. (=ongeluk komt zelden alleen)
- het er niet bij laten zitten (=niet opgeven)
- het eten is niet te pruimen. (=het smaakt niet)
- het eten niet meer op kunnen. (=spoedig moeten sterven.)
- het geld groeit niet op de rug (=geld komt niet zomaar binnen, er moet hard voor gewerkt worden)
- het hachje erbij inschieten (=zelf sterven aan de gevolgen van een actie)
- het hoofd breken over iets (=trachten een antwoord te vinden op een moeilijke vraag)
- het is knudde met een rietje (=het is triestig / het lijkt nergens op)
- het is niet al goud wat blinkt (=schijn bedriegt)
- het is niet altijd kermis. (=je kunt niet altijd feestvieren.)
- het is niet iedereen gegeven ajuin met droge ogen te schillen (=niet iedereen doet het onaangename met de glimlach)
- het is niet je dat (=het is niet geweldig)
- het is niet koek en ei (=er ontbreekt iets aan de situatie)
- het is niet om de knikkers maar om het recht van het spel (=het is niet voor persoonlijk voordeel, maar omwille van de rechtvaardigheid)
1479 betekenissen bevatten `iet`
- daar kun je ketelaar van blijven (=dat zal niets opbrengen)
- dat zijn ze niet die `t Wilhelmus blazen (=dat zijn onze vrienden niet)
- de boer op gaan (=de (niet-fysieke) markt opgaan om iets te verkopen / verdwalen / de stad verlaten)
- uit het oog, uit het hart (=de aandacht voor iemand verliezen, als die persoon niet meer in de nabijheid is)
- de boter alleen op zijn koek willen hebben (=de anderen niets gunnen - zelf alles willen hebben)
- pap in de benen hebben (=de benen willen niet meer vooruit)
- het kastje bij het muurtje laten blijven (=de dingen niet gaan overdrijven)
- het waren allebeiden vuilaards. (=de een verwijt de ander iets waaraan hij zich)
- het oog ziet altijd van zich af (=de eigen fouten ziet men niet, maar andermans fouten altijd wel)
- als de vis goedkoop is stinkt ze (=de herkomst ergens van is niet te vertrouwen)
- de rokende vlaswiek niet uitblussen (=de ijverigheid niet doven)
- de gelegenheid bij de haren grijpen (=de kans niet laten voorbijgaan)
- aan een zijden draadje hangen (=de kansen zijn nog niet verkeken, maar het scheelt erg weinig)
- de beste paarden staan op stal. (=de leukste meisjes gaan niet uit)
- de draad kwijt zijn (=de loop van het verhaal niet meer kunnen volgen)
- de mens wikt, maar God beschikt (=de mensen maken allerlei plannen, maar het is niet aan hen of dat ook gebeurt)
- fris gewaagd is half gewonnen (=de moedigste heeft de meeste kansen om iets te winnen)
- nomen nescio (=de niet genoemde persoon)
- er geen kijk op hebben (=de oplossing niet zien)
- een streep door de rekening halen (=de schuld van iemand kwijtschelden en het er niet meer over hebben)
- de dader ligt op het kerkhof (=de schuldige is niet te vinden)
- in gebreke zijn (=de taak niet naar behoren uitgevoerd hebben)
- tijd heeft vleugels en geen teugels. (=de tijd gaat snel en is niet te beïnvloeden)
- hora ruit (=de tijd vliet snel)
- alle zeilen bijzetten (=de uiterste best doen om iets toch te bereiken)
- een deksel op de kop hebben (=de verantwoordelijkheid voor iets nemen)
- de kaas niet van het brood laten eten (=de voordelen niet zomaar laten afpakken)
- de haan is de baas als de hen niet thuis is. (=de vrouw is de baas in huis, ook al vindt de man van niet)
- de leer veroordelen maar de leraar sparen (=de wortel van het probleem niet aanpakken)
- de peer is nog niet rijp (=de zaak is nog niet in orde)
- je schaapjes op het droge hebben (=de zaken op orde hebben of voldoende hebben om niet meer te hoeven werken)
- oude wijn in nieuwe zakken (=de zaken zijn anders gepresenteerd, maar niet wezenlijk veranderd)
- de achilleshiel (=de zwakke kant/plek van iets)
- het kind van de rekening (=degene die schade lijdt, terwijl anderen niets hebben)
- zwijgen en denken zal niemand krenken. (=denk na voor je iets zegt wat pijn kan doen)
- je doet de boter in de pan, maar bakt er niks van (=denken dat je iets begrijpt, terwijl je dat niet doet)
- denken met kousen en schoenen in de hemel te komen (=denken dat men zich niet moet inspannen)
- het heen en weer krijgen (=diarree krijgen - vooral gezegd van iets dat helemaal niet bevalt)
- zijn lesje wel geleerd hebben (=die fout niet opnieuw maken)
- die vlieger gaat niet op (=die gedachte gaat niet lukken)
- die is niet voor de poes (=die moet als tegenstander niet onderschat worden)
- het paard dat de haver verdient krijgt ze niet (=diegene die het goede gedaan heeft, krijgt de beloning niet)
- niet kunnen rijmen (=dingen die niet met elkaar kloppen of het samen niet kunnen begrijpen)
- schijn bedriegt (=dingen zijn niet altijd zoals ze zich voordoen)
- het hart op de tong dragen (=direct zeggen wat iemand denkt, ongeacht of dat slim is of niet)
- zinken als een baksteen (=direct zinken (niet kunnen zwemmen))
- van die boer, geen eieren (=dit is een oplossing die men niet wenst)
- de geest is uit de fles (=dit is niet meer controleerbaar)
- dit loopt uit de hand (=dit is niet meer onder controle)
- haast je langzaam (=doe het zo snel mogelijk, maar niet sneller (uit het Latijn: Festina lente))
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
