22 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `veren`
- aan de veren kent men de vogel (=aan het uiterlijk (verzorging/kleding) kun je zien met wat voor iemand je te maken hebt)
- achter de veren zitten (=opjagen)
- als de kalveren op het ijs dansen (=nooit)
- andermans veren (=iets van een ander (andermans eer))
- donderbuien zuiveren de lucht. (=een ruzie kan een hangende situatie oplossen)
- een huis met zilveren pannen. (=een huis waar een hoge hypotheek op rust)
- een koopje leveren (=iets onaangenaams doen)
- een vogel kent men aan zijn veren (=het uitwendige zegt ook iets over de aard, het karakter)
- een zilveren dak op het huis hebben (=wonen in een huis dat gebouwd is met geleend geld)
- gouden appels op zilveren schalen (=iets is erg prachtig/goed/verstandig (verwoord))
- het zijn vogels van enerlei veren (=ze zijn eender)
- iemand achter de broek/veren/vodden zitten (=iemand aansporen/opjagen / nauwlettend volgen)
- je kent een vogel aan zijn veren (=je kent de mens aan zijn gedragingen)
- je kunt van een kale kikker geen veren plukken (=er valt niets te halen bij iemand die niets heeft)
- je zou er toveren leren (=het is er erg vervelend)
- met andermans veren pronken (=weglopen met de ideeën van een ander, met iets van een ander zelf gaan pronken)
- met een zilveren hengel vissen (=vis kopen in plaats van vangen. Ook: doel bereiken met bedrog)
- met Sint Juttemis als de kalveren op het ijs dansen (=nooit (Sint Juttemis valt op 17 augustus, en dan ligt er geen ijs))
- pluk maar veren van een kikvors (=van een arme kan je niet veel geld eisen)
- van geld voorzien zijn als een pad van veren (=arm zijn)
- van zijn veren laten (=van zijn eer kwijtraken)
- vroeg uit de veren zijn (=vroeg opstaan)
16 betekenissen bevatten `veren`
- plat op de buik gaan (=aan iemand toegeven, zich overleveren)
- je bent om op te eten (met boter en suiker). (=beeldig, snoezig, hartveroverend, snoeperig.)
- een loodje in het zakje doen (=een kleine bijdrage leveren)
- een duit in het zakje doen (=een kleine bijdrage leveren. (Historisch: de kleinst mogelijke gave in het collectezakje van de kerk).)
- het vuur uit de sloffen lopen (=een uiterste inspanning leveren door hard te lopen)
- een tandje bijzetten (=extra inspanning leveren. (de gashendel een tand verschuiven))
- iemand te grazen nemen (=iemand een gemene streek leveren, op gemene manier er tussen nemen)
- aan een balk, die uit het bos gehaald wordt, moet veel gehakt worden, voor hij in het huis past (=in een religieuze groep, vereniging, etc,: je kunt leden uit een gemeenschap winnen, maar hun moet wel geleerd worden zich aan te passen)
- de liefde van een man gaat door de maag. (=je kan een man veroveren met goede kookkunst en lekker eten.)
- job krijgt op zijn kop (=kaartspel: als klaveren heer wordt afgetroefd)
- de kunst afkijken. (=leren door te observeren.)
- je met iemand meten (=met iemand wedijveren)
- Rome is niet in één dag gebouwd (=relativeren: Leer geduld te hebben, overhaast niets)
- je moet een paard niet doodknuppelen, voordat je thuis bent. (=te veel haast kan wel eens vertraging opleveren)
- je kunt niet met twee voeten in één sok (=twee onverenigbare zaken kunnen niet worden gecombineerd)
- vele kleintjes maken een grote (=veel kleine stukjes leveren uiteindelijk ook een geheel op)
6 dialectgezegden bevatten `veren`
- a weet va veren nie datten vanachter liëeft (=hij loopt in de wolken) (Ninoofs)
- aater iemed zen vasse zitte (=achter iemands veren zitten) (Munsterbilzen - Minsters)
- De luiber hef zien veren net zo hard neudig as een muske. (=Iedereen heeft geld nodig) (Drents)
- iemëd mei as twei keire moete nije (=iemand achter zijn veren zitten) (Munsterbilzen - Minsters)
- iemes op zene kop zitte (=achter iemands veren zitten) (Munsterbilzen - Minsters)
- ne kae kunde nie struëpen (=van een kale kip kun je geen veren plukken) (Wichels)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
