25 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `teren`
- aan de beterende hand zijn (=langzaam genezen, herstellen)
- als Pasen en Pinksteren op één dag vallen (=iets wat nooit zal gebeuren)
- een adder aan zijn borst/boezem koesteren (=iets doen voor een ondankbaar iemand)
- een sigaar uit eigen doos presenteren (=iemand iets aanbieden dat in feite door de ontvanger zelf is betaald)
- had je me gisteren gehuurd dan was ik vandaag je knecht geweest (=je moet zo niet commanderen - dat doe ik gewoon niet!)
- het is galgen of burgemeesteren. (=het is goed of fout, er is geen tussenweg)
- iemand de rekening presenteren (=iemand de kosten ten laste brengen (ook figuurlijk))
- iemand iets in het oor fluisteren (=iemand iets zachtjes zeggen, heimelijk laten weten)
- iets niet kunnen gebeteren (=iets niet kunnen verhelpen)
- in het oor fluisteren (=zachtjes (heimelijk) zeggen)
- je oor te luisteren leggen (=informeren)
- liever van achteren zien dan van voren (=niet goed kunnen verdragen)
- long en lever verteren (=alles opmaken)
- luisteren als een vink (=erg gehoorzaam zijn)
- luisteren naar groeien van het gras (=erg lui zijn)
- naar het lek luisteren (=niets doen)
- niet van gisteren zijn (=veel weten, veel begrijpen en snel doorhebben)
- niet van vandaag of gisteren (=niet dom)
- ogen van achteren en van voren hebben (=alles goed in de gaten houden)
- op je vet teren (=leven van gespaard geld)
- schitteren door afwezigheid (=ergens niet aanwezig zijn, terwijl je komst wel verwacht werd)
- stille waters/wateren hebben diepe gronden (=zij die weinig zeggen hebben vaak het onvoorspelbaarste karakter)
- van achteren kijkt men de koe in zijn gat (=achteraf is het makkelijk kritiek geven)
- van voren niet weten dat je van achteren leeft (=erg dom zijn)
- van voren niet weten of men van achteren leeft (=erg dom zijn / erg ziek zijn)
58 betekenissen bevatten `teren`
- aan iemands lippen hangen (=aandachtig luisteren)
- het oor scherpen/spitsen (=aandachtig luisteren)
- aan de voeten van Gamaliël zitten (=aandachtig luisteren naar de les die een wijs persoon meegeeft)
- de ratten verlaten het zinkende schip (=als de omstandigheden verslechteren denken sommigen alleen aan zichzelf en vertrekken)
- als oude honden blaffen, is het tijd om uit te zien (=als ervaren mensen waarschuwen moet je luisteren)
- wanneer twee honden vechten om een been, loopt de derde ermee heen (=als twee strijdende personen of partijen zich richten op elkaar, kan een ander daarvan profiteren door zich datgene toe te eigenen waar om gestreden wordt)
- de rotte appels uit de mand halen (=de minder getalenteerde personen wegsturen, de minder goede dingen sorteren van de goede dingen)
- van de wal in de sloot (helpen) (=de situatie verergeren in plaats van verbeteren)
- een Babylonische spraakverwarring (=door elkaar spreken zonder naar elkaar te luisteren en elkaar niet verstaan)
- oefening baart kunst (=door veel te oefenen verbeteren de prestaties)
- op de koop toe nemen (=een onbedoeld gevolg accepteren)
- het is een kwade wind die niemand voordeel brengt (=er is altijd wel iemand die van de omstandigheden weet te profiteren)
- er zijn kapers op de kust (=er zijn er die willen meeprofiteren)
- geen oren hebben naar iets (=ergens niet naar willen luisteren)
- voor de schenen/voeten werpen (=ermee confronteren)
- je de wet niet voor laten schrijven (=geen bevelen accepteren van een ander)
- de oren scherpen (=goed luisteren)
- de oren spitsen (=goed luisteren)
- geheel oor zijn (=heel goed opletten - goed luisteren)
- wie zijn eigen tuintje wiedt, ziet het onkruid van een ander niet (=het is beter om energie te steken in het verbeteren van jezelf, dan in het bekritiseren van anderen)
- iemand een pluim op zijn hoed steken (=iemand complimenteren)
- iemand een veer in de broek/kont steken (=iemand complimenteren of prijzen)
- iemand de mantel uitvegen (=iemand hevig uitfoeteren)
- iemand iets in het oor bijten (=iemand iets op bitsige wijze influisteren)
- iemand iets voor de voeten gooien (=iemand met iets confronteren)
- iemand of iets de baas zijn (=iemand of iets kunnen overmeesteren)
- iemand voor vol aanzien (=iemand serieus nemen en respecteren.)
- iemand het bloed onder de nagels vandaan halen (=iemand vreselijk treiteren of irriteren)
- er je eigen plasje overheen doen (=iets een beetje veranderen zodat helemaal naar je zin is. In werksituaties kan dit soms uit de hand lopen, als er veel belanghebbers zijn die allemaal hun eigen plasje over een document willen doen. Het kan dan resulteren in een onleesbare tekst.)
- iets met de mantel der liefde bedekken (=iets niet met anderen bespreken maar stilzwijgen en accepteren)
- iets een vernisje geven (=iets opkalefateren)
- het warm water (her)uitvinden (=iets wat reeds lang bekend is, presenteren alsof het een originele innovatie is. (Niet verwarren met `het wiel opnieuw uitvinden`))
- geen profeet is in zijn (eigen) land geëerd (=in tegenstelling tot vreemden, zijn mensen uit je woonplaats minder bereid te luisteren)
- in het ootje (=influisteren)
- iemand de hielen laten zien (=inhalen of beter presteren dan de ander)
- wie vis heeft, moet ook de graat hebben (=je moet ook de nadelen accepteren (geen rozen zonder doornen))
- het oor lenen (=luisteren)
- te woord staan (=luisteren naar en bereid zijn te spreken met)
- met een half oor (=maar half luisterend)
- voor stoelen en banken praten (=maar weinigen die naar iemands verhaal luisteren)
- een graantje meepikken (=meeprofiteren)
- op je tenen lopen (=meer willen presteren dan je aan kunt)
- iets in de wind slaan (=naar een advies niet naar luisteren)
- iemand te woord staan (=naar iemand luisteren en uitleg geven)
- iemand gehoor geven (=naar iemand luisteren, gevolg geven aan zijn vraag)
- een roepende in de woestijn zijn (=niemand die naar je wil luisteren (bij raad/waarschuwingen))
- het maar in het midden laten (=niet argumenteren)
- horende doof zijn (=niet luisteren)
- iemands geluid niet horen (=niet naar iemand willen luisteren)
- het zout in de pap niet waard zijn (=niets presteren)
Eén dialectgezegde bevat `teren`
- op d' r sjmarots leave (=op andermans zak teren) (Heerlens)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
