45 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `sti`
- als de stok stijf staat is de uil gaan vliegen (=zit je eenmaal met een erectie, dan is de wijsheid ver zoeken)
- als de vis goedkoop is stinkt ze (=de herkomst ergens van is niet te vertrouwen)
- als je geschoren wordt, moet je stilzitten (=als er scherpe kritiek op je is (je wordt geschoren), kun je beter rustig wachten tot het voorbij is, in plaats van erop in te gaan)
- balen als een stier (=er een gloeiende hekel aan hebben)
- brandende kwestie (=een dringende, actuele zaak)
- de uitzondering bevestigt de regel (=overal zijn er uitzonderingen)
- de vis begint te stinken bij de kop (=het loopt het eerst mis bij de leiding)
- een haastig woord is gauw gezegd. (=zeg geen dingen zonder eerst na te denken)
- een haastige hond werpt blinde jongen. (=te snel of impulsief handelen heeft slechte gevolgen)
- een houten/stijve Klaas zijn (=nooit iets leuks willen)
- een rijke stinkerd (=een rijk iemand)
- een roepende in de woestijn zijn (=niemand die naar je wil luisteren (bij raad/waarschuwingen))
- een stille in den lande zijn (=iemand die erg stil en ingetogen is of iemand die zich bijna nooit ergens mee bemoeit)
- een voet in de stijgbeugel hebben (=uitzicht hebben op bevordering)
- een zaak/kwestie aankaarten (=een onderwerp ter discussie brengen)
- eigen roem/lof stinkt (=door over jezelf op te scheppen maak je een nare indruk)
- er in stinken (=te grazen genomen worden, er in trappen)
- fiat justitia (=het recht moet zegevieren) (Latijn)
- fiat justitia et pereat mundus (=het recht moet zegevieren ook al vergaat de wereld) (Latijn)
- geld stinkt niet (=alle manieren om aan geld te komen zijn toegestaan)
- haastige spoed is zelden goed (=zaken in te hoog tempo afwerken vergroot de kans op fouten)
- het been stijf houden (=niet toegeven)
- het is hollen of stilstaan (=van het ene uiterste in het andere belanden)
- het zal er stinken/waaien (=er zal hevige ruzie zijn)
- hollen of stilstaan (=van het ene uiterste in het andere vallen)
- iets tegen de penning zestien verkopen (=iets zeer duur verkopen)
- je penaten ergens vestigen (=zich vestigen (zich ergens thuis voelen))
- mastiek maken (=de dagelijkse schoonmaak verrichten)
- met stille trom vertrekken (=vertrekken zonder iemand het te laten weten)
- mijn verstand staat er bij stil (=dat begrijp ik helemaal niet)
- naar de Filistijnen (=reddeloos verloren / kapot)
- op de penning zestien (=zeer duur)
- op je Pegasus stijgen (=een gedicht schrijven)
- oude bokken hebben stijve horens (=oude mensen hebben vaak vaste gewoontes die maar moeilijk kunnen veranderen)
- roepen in de woestijn (=niet gehoord worden)
- ruw laten stikken (=aan zijn lot overlaten)
- stille waters/wateren hebben diepe gronden (=zij die weinig zeggen hebben vaak het onvoorspelbaarste karakter)
- stilstand is achteruitgang. (=stil blijven staan leidt tot relatieve achteruitgang ten opzichte van anderen die vooruitgang boeken)
- vis begint aan de kop te stinken (=als een bedrijf een slecht management heeft)
- vrouwenhanden en paardentanden staan nooit stil. (=een vrouw is altijd wel wat aan het doen)
- werken als een rode lap op een stier (=onmiddellijk erg kwaad maken)
- zachte heelmeesters maken stinkende wonden (=sommige problemen kunnen niet met zachtheid opgelost worden)
- zo lustig zijn als een vogeltje dat koe heet (=buitengewoon loom zijn)
- zo stijf als een bonenstaak (=bijzonder stijf)
- zo stil dat je een speld kunt horen vallen (=bijzonder stil)
127 betekenissen bevatten `sti`
- benen maken (=(haastig) weggaan)
- van God en alle mensen verlaten (=afgelegen; stil)
- als het voeten heeft (=als de omstandigheden gunstig zijn)
- de kat de bel aanbinden (=als eerste een begin maken aan iets moeilijks (een lastige klus of een ingewikkeld gesprek))
- als je geschoren wordt, moet je stilzitten (=als er scherpe kritiek op je is (je wordt geschoren), kun je beter rustig wachten tot het voorbij is, in plaats van erop in te gaan)
- als de nood aan de man komt (=als het ernstig wordt)
- laat je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet (=als je een ander geld geeft kun je dat beter stilhouden want anderen hoeven het niet te weten)
- kalmte zal je redden (=als je rustig blijft gaan de dingen beter)
- aan het licht brengen (=bekend maken (bijz. van ongunstige dingen))
- aan het licht komen (=bekend worden van ongunstige dingen)
- met een been in het graf staan (=bijna dood, ernstig ziek)
- zo stijf als een bonenstaak (=bijzonder stijf)
- zo stil dat je een speld kunt horen vallen (=bijzonder stil)
- dat moet je niet uitpoetsen/uitvlakken (=dat is ernstiger dan het lijkt)
- die perzik smaakt naar meer (=dat is gunstig - nog van dat!)
- dat zaakje zal wel doodbloeden (=die kwestie zal geleidelijk aan wel worden vergeten)
- haast je langzaam (=doe het zo snel mogelijk, maar niet sneller (uit het Latijn: Festina lente))
- over de schreef gaan (=een ernstige fout maken)
- onder het mes zitten (=een examen hebben, in angstige omstandigheden zitten)
- eet vis, als er vis is. (=een gunstige gelegenheid moet men niet ongebruikt laten voorbijgaan.)
- een tang van een wijf. / Een oude tang (=een heks, feeks. / Een oude lastige vrouw)
- de bom is gebarsten (=een langdurige spanning of conflict is tot een uitbarsting gekomen)
- een aal bij de staart hebben (=een lastige taak ondernemen)
- de bui zien hangen (=een ongunstige situatie aanvoelen voordat deze zich daadwerkelijk voordoet)
- iemand het voordeel van de twijfel gunnen (=een onzekere factor voor hem zo gunstig mogelijk laten meetellen)
- zo kalm als een zalm (=een rustig persoon)
- rusten aan abrahams` borst (=een rustig, aangenaam leven leiden)
- rosse buurt (=een slechte buurt (buurt met prostitutie))
- de lont in het kruit steken/werpen (=een uitbarsting veroorzaken)
- eruit zien of men een paal ingeslikt heeft (=er erg stijf, harkerig uitzien)
- met de nachtschuit vertrekken (=er erg stilletjes vandoor gaan)
- `m piepen (=er stilletjes vandoor gaan)
- er komt een dominee voorbij (=er valt een plotselinge stilte in een rumoerig gezelschap)
- rust noch duur hebben (=erg onrustig zijn)
- de pan uit vliegen (=erg snel stijgen (inz. gezegd over prijzen))
- het gras kunnen horen groeien (=erg verwaand zijn - ook gezegd als het ergens muisstil is)
- ergens een potje te vuur hebben staan (=ergens noch wat zeer ongunstigs te verwachten hebben)
- er zijn tenten opslaan (=ergens verblijven, zich ergens vestigen)
- je hart vasthouden (=ernstig zorgen maken, bang zijn dat het mis gaat)
- een vrouw zonder man is als een vis zonder fiets (=feministische uitspraak)
- esprit de l escalier (=geestig idee dat te laat komt)
- in koelen bloede iets doen (=geheel kalm en rustig iets doen, alsof er niets aan de hand is)
- aan het lijf schieten (=haastig aantrekken (kleding))
- piano aan gaan (=heel rustig en langzaam gaan)
- op je dooie gemak (=heel rustig, zonder zich te haasten)
- geen vin verroeren (=heel stil zonder beweging zijn)
- de laatste loodjes wegen het zwaarst (=het afwerken is vaak het lastigst)
- huilen met de wolven in het bos (=het er niet mee eens zijn maar wel de baas gelijk geven en bevestigen)
- gas terugnemen (=het iets rustiger aan gaan doen)
- het aan zijn water voelen (=het instinctief aanvoelen)
8 dialectgezegden bevatten `sti`
- ai-je je sti op mn schroenkels (=au je staat op mn voeten) (Zeeuws)
- hij sti op hog watter (=een broek die te kort is) (Gemerts)
- ie lieg of attut e drukt sti (=leugenaar) (Zeeuws)
- ie sti ter bie te hielen (=ook zin in) (Zeeuws)
- ie sti wezuluk van ende (=handig, vlug) (Zeeuws)
- kiek uut je sti op dn trok (=tocht) (Zeeuws)
- t lochje sti moe ai (=na de regen) (Zeeuws)
- zn musse sti schie-ef (=uit zn hum) (Zeeuws)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
