15 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `iet op`
- aan zijn eerste leugen niet gebarsten en voor zijn tweede niet opgehangen zijn (=een grote leugenaar zijn)
- Aken en Keulen zijn niet op één dag gebouwd (=voor een uitgebreide klus heb je meer tijd nodig)
- breek me de bek niet open (=begin daar maar niet over, want daar kan ik heel veel negatieve dingen over vertellen)
- die vlieger gaat niet op (=die gedachte gaat niet lukken)
- het ene ongeluk kan niet op het andere wachten. (=ongeluk komt zelden alleen)
- het geld groeit niet op de rug (=geld komt niet zomaar binnen, er moet hard voor gewerkt worden)
- het niet op iemand hebben (=iemand niet goed kunnen verdragen)
- iets niet op je laten zitten (=iets niet aanvaarden zonder tegenstand)
- in het veen kijkt/ziet men niet op een turfje (=wie rijk is let niet op een euro meer of minder)
- je plezier niet opkunnen (=er veel plezier aan beleven)
- Keulen en Aken zijn niet op een dag gebouwd (=grote projecten kosten tijd (en vergen geduld))
- niet op je achterhoofd gevallen zijn (=hij is behoorlijk slim; hij heeft iets wel in de gaten)
- niet op mijn weg liggen (=ergens niets mee te maken hebben of niet mee willen bemoeien)
- niet op zijn mondje gevallen zijn (=precies duidelijk maken hoe iemand over iets denkt)
- nog niet op eigen benen kunnen staan (=nog niet zichzelf volledig zelfstandig kunnen redden)
24 betekenissen bevatten `iet op`
- zijn lesje wel geleerd hebben (=die fout niet opnieuw maken)
- er geen oog voor hebben (=er niet op letten)
- de reis is nog niet ten einde als men kerk en toren herkent (=geef niet op voor het doel geheel is bereikt)
- iets staat op losse schroeven (=het is onzeker, er valt niet op te bouwen)
- iemand of iets over het hoofd zien (=iemand niet opmerken, vergeten met iemand of iets rekening te houden, iets niet zien)
- iets uit zijn mond sparen (=iets niet opeten)
- mijn hoofd staat er niet naar (=ik kan me er niet op concentreren)
- zo gesloten zijn als een oester (=je mond niet opendoen en een geheim bewaren)
- een plaat voor je hoofd hebben (=kortzichtig zijn, niet open staan voor de omgeving)
- niet goed bij zijn positieven zijn (=niet op zijn gemak zijn, een beetje ziek zijn)
- het er niet bij laten zitten (=niet opgeven)
- het veld behouden (=niet opgeven)
- geen krimp geven (=niet opgeven, doorgaan zonder te klagen)
- voor de mast zitten (=niet opkunnen wat men op zijn bord heeft)
- staan te slapen (=niet opletten)
- een oogje dichtdrukken/toeknijpen/luiken (=niet optreden tegen iets wat eigenlijk niet mag. Iets gedogen)
- in iemands schaduw staan (=niet opvallen omdat iemand anders meer opvalt)
- geen handbreed wijken (=niet opzij gaan, nooit bang is)
- de regels met voeten treden (=overtreden, voorschriften niet opvolgen / onbehouwen te werk gaan)
- over het hoofd zien (=vergeten, niet opmerken)
- als een luis op een teerton (=vorderen als een luis op een teerton: niet opschieten)
- het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen (=wie in weelde leeft moet oppassen om niet op het slechte pad te raken)
- in het veen kijkt/ziet men niet op een turfje (=wie rijk is let niet op een euro meer of minder)
- van zijn hart geen moordkuil maken (=zijn gevoelens niet opkroppen / vrijuit zeggen wat je niet bevalt / eerlijk zeggen over hoe er over iets gedacht wordt)
Eén dialectgezegde bevat `iet op`
- iet op de maa spellen, bloaskes wèesmauken (=iets op de mouw spelden) (Wichels)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
