884 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ve`
- geen klaviertje over slaan (=alle bijzonderheden in acht nemen)
- geen krimp geven (=niet opgeven, doorgaan zonder te klagen)
- geen man over boord zijn (=iets is niet zo erg, het had veel erger gekund)
- geen spier vertrekken (=zonder enige emotie over zich heen laten gaan)
- geen spreker die een zwijger verbetert. (=als je niets zegt zeg je niets verkeerds)
- geen teken van leven meer geven (=niets meer van zich laten horen)
- geen veer van de mond kunnen blazen (=heel zwak zijn, heel arm zijn)
- geen vin verroeren (=heel stil zonder beweging zijn)
- geen voet verzetten (=niet bewegen - niets willen doen)
- geen zuivere koffie (=er is iets niet in orde)
- gegeven brokken zijn gauw gegeten. (=weldadigheid gaat meestal niet ver.)
- gekken en dwazen schrijven hun namen op deuren en glazen (=dwazen doen gekke dingen)
- geld over de balk gooien (of smijten) (=geld verspillen, zonder nadenken uitgeven)
- geld verzoet de arbeid (=geld dat je krijgt maakt het harde vervelende werk weer goed)
- geliefdes kijven doet liefde bedrijven. (=na een ruzie tussen geliefden volgt liefde)
- geluk en glas breekt even ras. (=geluk is niet vanzelfsprekend)
- getrouwd zijn over de puthaak (=onwettig samenwonen)
- gevolg geven aan (=reageren op)
- goed gereedschap is het halve werk (=door de juiste hulpmiddelen te gebruiken wordt het karwei snel geklaard)
- goed uit de verf komen (=beter tot uiting komen of succesvoller zijn dan verwacht.)
- goed voordoen doet verkopen. (=presentatie is belangrijk als je iets wil verkopen)
- gouden appels op zilveren schalen (=iets is erg prachtig/goed/verstandig (verwoord))
- gouden bergen beloven (=heel veel (onmogelijks) beloven)
- haken en ogen geven (=iets heeft veel moeilijkheden)
- hals over kop (=ondoordacht snel)
- hand over hand toenemen (=iets wordt steeds erger)
- have en goed (verliezen) (=alles wat je hebt (verliezen))
- heden in hoogheid verheven morgen onder de aarde (=vandaag nog heel belangrijk, maar morgen misschien al dood)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- heeft de duivel het paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in de macht van slechte mensen, dan wordt het alleen maar erger)
- hem van jetje/katoen geven (=er vaart achter zetten)
- het antwoord schuldig blijven (=het antwoord niet kunnen geven)
- het beste brood ligt voor het venster. (=wat je ziet is niet per se wat je krijgt)
- het beste paard van stal vergeten. (=een belangrijk persoon over het hoofd zien)
- het beste paard van stal wordt overgeslagen (=grappige uitspraak wanneer iemand overgeslagen wordt)
- het daglicht niet kunnen verdragen/zien (=iets wordt stiekem of oneerlijk gedaan)
- het dunnetjes overdoen (=het nog een keertje op dezelfde manier herdoen)
- het hazenpad (ver)kiezen (=er vandoor gaan of vluchten)
- het hebben over blauwe aardappelen en blauwe sokken (=zonder het aanvankelijk beseft te hebben over verschillende zaken spreken)
- het heilig kruis achterna geven (=hopen dat iets of iemand nooit meer terugkomt)
- het hieltje van de ham kluiven (=zijn laatste geld opmaken)
- het hoofd boven water houden (=financieel rondkomen, juist genoeg geld hebben om te kunnen leven)
- het hoofd breken over iets (=trachten een antwoord te vinden op een moeilijke vraag)
- het hoofd verliezen (=niet meer weten wat te doen)
- het in tienen geven (=wedden dat de aangesprokene het niet kan)
- het is altijd vet op een andermans schotel (=een ander heeft het schijnbaar altijd beter)
- het is broekzak-vestzak. (=er wordt betaald, maar het geld blijft bij dezelfde kliek)
- het is er zo veilig als vlees in een hondenkot (=het is er volkomen onveilig)
- het is niet iedereen gegeven ajuin met droge ogen te schillen (=niet iedereen doet het onaangename met de glimlach)
- het is niet overal zomer waar de zon schijnt. (=schijn bedriegt)
1666 betekenissen bevatten `ve`
- een koopman een loopman. (=een goede verkoper gaat bij zijn klanten langs)
- een nagel aan iemands doodkist (=een groot verdriet of iemand die een groot verdriet veroorzaakt)
- een slok op een borrel schelen (=een groot verschil maken)
- het zeil (hoog) in de top halen (=een grootse vertoning weggeven)
- een bok schieten (=een grote fout begaan of zich lelijk vergissen)
- stukken maken (=een grote indruk maken , veel kapot maken)
- een rib(be) uit iemands lijf (=een grote uitgave)
- een hele jan zijn (=een grote vent zijn)
- grote parade en klein garnizoen (=een grote vertoning maar niet veel zaaks)
- een slimme vogel (=een handig persoon met overal een oplossing voor)
- een verschil van dag en nacht. (=een heel groot verschil.)
- een leventje als een luis op een zeer hoofd (=een heerlijk leventje)
- een draai aan het verhaal geven (=een hele eigen versie van wat er gebeurd is vertellen)
- als de vos de passie preekt boer pas op je ganzen (=een huichelaar is niet te vertrouwen)
- in de grond boren (=een idee op vervelende wijze sterk afkeuren)
- de kip met gouden eieren slachten (=een iets met veel rendement wegdoen)
- een klein visje een zoet visje (=een klein voordeel of winstje dat met weinig moeite is verkregen)
- een loodje in het zakje doen (=een kleine bijdrage leveren)
- een duit in het zakje doen (=een kleine bijdrage leveren. (Historisch: de kleinst mogelijke gave in het collectezakje van de kerk).)
- het varkentje wassen (=een klusje wel even doen)
- de kunst gaat om brood (=een kunstenaar verdient moeizaam z`n brood)
- iemand de wacht aanzeggen (=een laatste waarschuwing geven)
- een land van melk en honing zijn (=een land waar het goed en voorspoedig leven is)
- advocaat van de duivel spelen (=een mening geven waar je het zelf niet mee eens bent, maar die je geeft om reacties uit te lokken)
- een gouden zadel maakt geen ezel tot paard. (=een mens verandert niet door uiterlijkheden)
- altijd brood eten verdriet ook. (=een mens wil ook eens een verzetje.)
- een patat geven (=een mep geven)
- een scheve schaats rijden (=een misstap begaan. Een morele regel overtreden)
- een heet hangijzer (=een moeilijk onderwerp waar veel discussie over bestaat)
- één uur van onbedachtzaamheid, kan maken dat men jaren schreit (=één moment van onvoorzichtigheid kan verschrikkelijke gevolgen hebben)
- het ene woord brengt het andere voort. (=een negatieve opmerking kan leiden tot negatieve woorden over en weer)
- van praat komt praat (=een nieuwtje wordt snel verder verteld)
- aan de zwabber zijn (=een onbezorgd leventje leiden)
- het sop is de kool niet waard (=een onderwerp is te onbelangrijk om er aandacht aan te geven)
- een speldje bij iets steken (=een onderwerp niet verder uitdiepen, van gespreksonderwerp veranderen)
- conditio sine qua non (=een onvermijdelijke voorwaarde)
- een tegenslag (=een onverwacht nadelig feit of voorval)
- als een donderslag bij heldere hemel (=een onverwachte gebeurtenis, die een grote schok teweeg brengt)
- nood doet zelfs oude vrouwen rennen (=een onverwachte situatie kan verrassende kwaliteiten naar boven brengen (vergelijkbaar met `angst geeft vleugels`))
- het hart op de goede plaats hebben (=een oprecht en menslievend karakter hebben)
- een oud paard hoort graag het klappen van de zweep. (=een oud persoon hoort graag verhalen over het oude vakmanschap)
- op oud ijs vriest het licht (=een oude kwaal komt gemakkelijk weer boven)
- over de knie leggen (=een pak slaag geven)
- brave hendrik (=een persoon die op overdreven wijze de regeltjes volgt)
- een rots in de branding (=een persoon waarop je kunt vertrouwen en die je steunt.)
- tegen het zere been schoppen (=een pijnlijke opmerking maken over iets wat gevoelig ligt)
- een onbekookt plan (hebben) (=een plan hebben waar niet goed over is nagedacht)
- een tafeltje welbereid. (=een plek met veel en goed eten)
- van je paard gevallen zijn (=een positie verliezen)
- één zwaluw maakt nog geen zomer (=één positieve gebeurtenis betekent niet dat alle problemen opgelost zijn.)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen