800 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `MA`
- dat is ieMAnd met een gebruiksaanwijzing (=dat is iemand waarvan je weet hoe je met diegene om moet gaan)
- dat is MAkkelijker gezegd dan gedaan (=het valt in de praktijk nog niet mee)
- dat komt als mosterd na de MAaltijd (=dat komt op een moment dat het geen nut meer heeft)
- dat MAakt van Jezus nog een ketter (=dat is zelfs bij de meest integer mens een schanddaad)
- dat MAg de duivel weten (=dat weet ik niet)
- dat MAg met een krijtje aan de balk (=dat is een ongewone gebeurtenis)
- dat sMAakt naar meer (=meer van dat, graag!)
- de appel sMAakt bomig. (=kinderen lijken op hun ouders.)
- de balans opMAken (=kijken hoe iets verlopen is; nagaan of je ergens voordeel of nadeel van hebt gehad)
- de bezem in de MAst voeren (=de baas zijn en leiding hebben)
- de blits MAken (=opvallen)
- de boel aan kant MAken (=opruimen)
- de breedste riemen worden uit anderMAns leer gesneden (=het is gemakkelijk met kwistige hand te beschikken over wat een ander toebehoort)
- de dag met MAnden uitdragen (=tijd verdoen)
- de derde MAn brengt de spraak aan (=drie hebben gemakkelijker een gesprek dan twee)
- de dienst uitMAken (=vertellen wat er gebeuren moet)
- de druiven zijn zuur (zei de vos MAar hij kon er niet bij) (=van iets dat men niet krijgen kan, zeggen dat men het niet wil)
- de één MAg een paard stelen, de ander MAg niet over het hek kijken. (=sommigen mogen alles, anderen mogen niets)
- de gaande en komende MAn (=iedereen die komt opdagen)
- de geest is gewillig MAar het vlees is zwak. (=geef niet toe aan verboden verleidingen)
- de gek met ieMAnd steken (=spotten met iemand)
- de gelegenheid MAakt de dief (=men laat zich gemakkelijk verleiden door een goede gelegenheid)
- de handen van ieMAnd aftrekken (=iemand niet langer steunen)
- de Hebreeërs bouwden het, MAar de Egyptenaren hebben het. (Exodus 1:11-14) (=het vuile werk door anderen opknappen en het resultaat zelf pakken)
- de juiste MAn op de juiste plaats zijn (=zeer geschikt zijn voor het werk)
- de kap MAakt de monnik niet (=aan het uiterlijke kan men het innerlijke niet beoordelen)
- de kastanjes voor ieMAnd uit het vuur halen (=voor iemand anders het gevaarlijke werk of een lastig klusje doen)
- de kleren MAken de MAn (=iemands kleding bepaalt het aanzien dat hij krijgt)
- de klok hebben horen luiden MAar niet weten waar de klepel hangt (=ergens over gehoord hebben, zonder er echt iets van af te weten)
- de klok luiden MAar niet schaften (=wel beloven maar niet doen)
- de koe van de pastoor eet iedere dag MAls gras (=wie trouw is aan machtige mensen, heeft een heerlijk leven)
- de kraaienMArs blazen (=dood gaan)
- de lange weg MAakt een moede MAn (=een langdurige ziekte leidt tot uitputting)
- de leer veroordelen MAar de leraar sparen (=de wortel van het probleem niet aanpakken)
- de liefde van een MAn gaat door de MAag. (=je kan een man veroveren met goede kookkunst en lekker eten.)
- de MAan komt al door de bomen/wolken (=gezegd van iemand die kaal begint te worden)
- de MAan met de handen willen grijpen (=het onmogelijke willen doen)
- de MAat is vol (=het wordt niet langer getolereerd)
- de MAmmon dienen (=alleen maar belangstelling hebben voor geld)
- de MAn wel, MAar het paard niet (=niet helemaal eerlijk zijn)
- de MAnchetten aandoen (=boeien aandoen)
- de MAntel naar de wind hangen (=steeds de opinie van de anderen volgen)
- de MArkt afschuimen (=overal zoeken wat er `te koop` is)
- de MAst opkrijgen (=zich weten te redden)
- de mens wikt, MAar God beschikt (=de mensen maken allerlei plannen, maar het is niet aan hen of dat ook gebeurt)
- de mier aan iets/ieMAnd hebben (=een erge hekel hebben)
- de nacht is een goede raadsMAn. (=een nachtje slapen is goed bij het nemen van beslissingen)
- de pen is MAchtiger dan het zwaard (=woorden kunnen meer teweeg brengen dan wapens)
- de pijp aan MAarten geven (=sterven, ermee ophouden)
- de pijp aan MAarten geven. (=er definitief mee stoppen)
1184 betekenissen bevatten `MA`
- het is maar een weet (=als het eenMAal bekend is, is het niet moeilijk meer)
- berouw komt na de zonde (=als het eenMAal gebeurd is komt pas de berouw)
- allemans werk is niemands werk. (=als iedereen verantwoordelijk is, doet nieMAnd het daadwerkelijk.)
- als de maan vol is schijnt ze overal (=als ieMAnd gelukkig is, kan iedereen dat zien)
- eens gezegd, blijft gezegd (=als ieMAnd iets belooft moet die dat ook uitvoeren)
- dan moet de wal het schip maar keren (=als ieMAnd niet vooraf rekening houdt met een naderend probleem, dan moet het probleem MAar daadwerkelijk in volle omvang ontstaan, en dan alsnog worden opgelost)
- als een warm mes door de boter (=als iets erg MAkkelijk of geleidelijk gaat)
- wie a zegt moet ook b zeggen (=als je eenMAal ergens aan begonnen bent, moet je het ook afMAken)
- een vliegende kraai/vogel vangt/vindt altijd wat (=als je er MAar op uit gaat, vind je altijd wel wat in je voordeel)
- opgestaan is plaats vergaan (=als je even wegloopt kan ieMAnd anders op je stoel gaan zitten)
- wie niet wil, die niet zal (=als je geen interesse hebt, moet je er ook geen deel van uitMAken)
- wie appelen vaart, die appelen eet (=als je handelt in bepaalde goederen, dan zul je deze zelf waarschijnlijk ook gebruiken. / IeMAnd die bepaalde werkzaamheden voor een ander moet verrichten, geniet daar doorgaans zelf ook van)
- allemans vriend is allemans gek. (=als je iedereen te vriend wil houden, zal men misbruik van je MAken.)
- als je hem een vinger geeft, neemt hij de hele hand (=als je ieMAnd een beetje helpt, wil diegene altijd je hulp)
- wie een hond wil slaan, vindt altijd wel een stok (=als je kritiek wil hebben op ieMAnd, vind je altijd wel een reden)
- geen bericht is goed bericht (=als je niet weet hoe het met iets of ieMAnd gaat, kun je ervan uitgaan dat het goed gaat, zolang je geen slecht bericht ontvangt)
- gissen doet missen (=als je niet zeker bent van je zaak MAar gokt, gaat het meestal fout)
- ouderdom komt met gebreken (=als je ouder wordt ga je van alles MAnkeren)
- gedeelde smart is halve smart (=als je over problemen praat, dan kan je het MAkkelijker verwerken / door de problemen/ellende van een ander is het geMAkkelijker de eigen problemen/ellende te dragen)
- wie zijn klomp breekt, schiet gemakkelijk uit zijn slof (=als je wordt teleurgesteld, kun je geMAkkelijk boos worden)
- goed voorbeeld doet goed volgen (=als je zelf op de goede MAnier handelt, nemen anderen dat vanzelf over)
- goed voorgaan doet goed volgen (=als je zelf op de goede MAnier handelt, nemen anderen dat vanzelf over)
- wie geeft wat hij heeft, is waard dat hij leeft (=als je zoveel geeft zoveel je kunt, dan kan nieMAnd je iets verwijten)
- een gegeven paard mag men niet in de bek kijken. (=als men een geschenk krijgt, dan moet men niet zoeken of er hier of daar wat aan MAnkeert.)
- honger maakt rauwe bonen zoet (=als men honger heeft, sMAakt alles)
- wat het huis verliest, brengt het weer terug (=als men iets in huis zoek MAakt, komt het meestal vanzelf weer tevoorschijn)
- als twee honden vechten om een been loopt de derde ermee heen (=als twee mensen ruzie MAken, profiteert een derde ervan.)
- uitdrogen als een Harderwijker (=alsMAar vervelender worden)
- de pastoor gaat voor en de dominee loopt met hem mee (=altijd eerst de MAchtige mensen, dan de mindere mens)
- van leugens aaneenhangen (=altijd MAar liegen)
- wie veel begeert veel ontbeert (=altijd meer willen MAakt ongelukkig)
- of je worst lust! (=antwoord als ieMAnd `Wat?!` zegt)
- armoe met eren kan niemand deren. (=arm zijn is niet erg als je MAar eerlijk bent)
- armoede zoekt list. (=armoede dwingt om op zoek te gaan naar alternatieve MAnieren om rond te komen)
- keur baart angst. (=bang zijn om niet de goede keuze te MAken door een teveel aan opties)
- begaan zijn met (=bedroefd zijn omdat het met ieMAnd niet goed gaat, meeleven met)
- breek me de bek niet open (=begin daar MAar niet over, want daar kan ik heel veel negatieve dingen over vertellen)
- terug naar af (=begin MAar weer opnieuw)
- waar twee kijven hebben twee schuld (=beide personen hebben schuld als ze ruzie met elkaar MAken)
- aan het klokzeel hangen (=bekend MAken)
- aan het licht brengen (=bekend MAken (bijz. van ongunstige dingen))
- iets aan de kaak stellen (=bekend MAken wat niet in orde is)
- de deksel van de pot aflichten. (=bekendMAken wat voorheen verborgen was)
- op je achterste zolder jagen (=beledigen, bang MAken)
- heeft de duivel het paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenMAal in de MAcht van slechte mensen, dan wordt het alleen MAar erger)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenMAal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- van de ratten besnuffeld/gebeten zijn (=ben je nu heleMAal gek!)
- geen mens is zijn eigen maker. (=beoordeel ieMAnd niet om hun uiterlijk.)
- ik wil hogerop, zei de jongen en hij kwam aan de galg. (=bereik je doel op een eerlijke MAnier)
- beter blooie Piet dan dooie Piet (=beter een aarzelend ieMAnd dan ieMAnd die ondoordacht handelt)
10 dialectgezegden bevatten `MA`
- vérke zin te beklaoge mét ne baer van ne pa en ën zoëg van ën MA (=je bent niet verantwoordelijk voor je afkomst) (Munsterbilzen - Minsters)
- wa goa j' anvèrd' n, zoej iets vermeugn, wa MA ' k oidoln? (=wil je iets drinken?) (Waregems)
- waaj pa bij os MA wor èngëbroeëke, heb ich nieëgë moen èn de bak gezaetë (=toen onze pa onze MAMA heeft gepakt, was ik de klus) (Munsterbilzen - Minsters)
- waaj pa of MA zoeng, zou piepe de joeng (=zo vader, zo zoon) (Munsterbilzen - Minsters)
- wah moje nou? scheite? doe de bek MA los! (=Waar heb je het over?) (Nijmeegs)
- wah mojij nou? scheite! doe de bek MA los! (=Waar heb je het over? niet zo fijn persoon!) (Nijmeegs)
- z'en MA en wieke gestoofd (=zij hebben mij bedrogen) (Gents)
- zau te zien worre zene pa en MA echte kunsteners (=kunst is uitstraling van innerlijke mooiheid) (Bilzers)
- Zemme MA bè MAn kloete! (=Ze hebben me beduveld!) (Dilbeeks)
- zemme MA geu ligge gat! (=bedrogen uitkomen, bedot zijn) (Dilbeeks)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
