9 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ware`
- een zware bevalling. (=iets waar je hard voor moet werken)
- een zware pijp roken (=door eigen schuld in moeilijkheden komen)
- een zware wissel trekken (=erg veel eisen)
- er zouden geen achterklappers zijn waren er geen aanhoorders (=er wordt alleen geroddeld als er ook naar geluisterd wordt)
- eten dat je zweet en werken dat je het koud krijgt, dat zijn de waren. (=slecht personeel. Uit de tijd dat meiden en knechts bij de boer in de kost waren.)
- het waren allebeiden vuilaards. (=de een verwijt de ander iets waaraan hij zich)
- menen ligt dicht bij Kortrijk (maar verre van waregem) (=iets menen is niet genoeg; je moet er zeker van zijn.)
- tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren (=praktische belemmeringen weerhouden ons van het realiseren van onze plannen.)
- ze waren fout (=collaborateurs en fascisten gedurende de Tweede Wereldoorlog)
23 betekenissen bevatten `ware`
- maak je borst maar nat (=bereid je voor op een zware klus (of op veel tegenstand))
- apen en beren op de weg zien (=bezwaren zien)
- leeuwen en beren op de weg zien (=bezwaren zien)
- captie maken (=bezwaren/aanmerkingen maken)
- dan zwaait er wat (=dan dreigen zware repercussies)
- weten waar de aal kruipt (=de ware bedoelingen van iemand doorzien)
- iets in petto houden (=een mededeling voor later bewaren)
- sisyfusarbeid (=een zware, onmogelijke, zinloze taak)
- de soep wordt nooit zo heet gegeten, als zij wordt opgediend (=er worden meestal minder zware maatregelen toegepast dan was aangekondigd)
- zo dicht als een pot zijn (=goed kunnen zwijgen/geheimen bewaren)
- wie wat bewaart, die heeft wat (=het bewaren van zaken kan op lange termijn voordelig blijken te zijn)
- het eet geen brood (=het kost niets om het te bewaren, behoeft geen onderhoud)
- iemand het mes op de keel zetten (=iemand onder zware druk zetten)
- bij het scheiden van de markt leert men de kooplui kennen (=iemands ware karakter blijkt pas als het erop aankomt)
- in de goot (=in de zware problemen)
- aan de heidenen overgeleverd (=in zware moeilijkheden - in de macht van mensen zonder scrupules)
- zo gesloten zijn als een oester (=je mond niet opendoen en een geheim bewaren)
- tegen de verdrukking in groeien (=ondanks zware omstandigheden toch vooruit komen)
- met een kanon op een mug schieten (=ophef maken om niks / overdreven zware maatregelen nemen)
- eten dat je zweet en werken dat je het koud krijgt, dat zijn de waren. (=slecht personeel. Uit de tijd dat meiden en knechts bij de boer in de kost waren.)
- veel vijven en zessen hebben (=veel bezwaren hebben)
- de koe is vergeten dat hij kalf geweest is. (=zeurende ouderen vergeten dat ze vroeger ook wild waren)
- het masker afdoen/afleggen/afnemen (=zijn ware gezicht tonen)
11 dialectgezegden bevatten `ware`
- A´k oe was -A’k oe ware (=Als ik jou was) (Vaassens)
- ast nie was da munnen.... (=ware het niet dat wij....) (Sint-Niklaas)
- awas't (=al ware het) (Wichels)
- awout (=al ware het) (Opwijks)
- da's mien woare joakob (=dat is de ware man voor mij) (Westerkwartiers)
- Daor motte ow vûr ware (=Daar moet je voor uitkijken) (Wells)
- das toch nie de ware Jacob (=die vertrouw ik niet) (Bilzers)
- dasnie de ware Jacob (=die betrouw ik voor geen haar) (Munsterbilzen - Minsters)
- daste ware Jacobb (=dat is de ware man) (Munsterbilzen - Minsters)
- dat ware nog us barre taie (=dat waren leuke tijden) (Westlands)
- doeë kin ich de richtëgë onderbènnël ooch nie van (=daarvan ken ik de ware toedracht ook niet) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen