40 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `tussen`
- dat gaat zo tussen neus en mond (=dat gebeurt in een verloren ogenblik)
- de groten rijden te paard en de kleinen hangen tussen hemel en aarde. (=de machtige lui leven op kosten van de gewone man)
- een wig drijven tussen (=een splitsing of misverstand bewerken)
- een wig drijven tussen twee personen (=ervoor zorgen dat ze ruzie krijgen)
- een wigge drijven tussen (=een splitsing of misverstand bewerken)
- er geen speld tussen kunnen krijgen (=iets klopt precies, geen gelegenheid krijgen in een gesprek ertussen te komen)
- er niet van tussen kunnen (=er aan vastzitten)
- ervan tussen (=ontsnapt)
- het botert niet tussen hen (=ze kunnen niet goed met elkaar over weg)
- het is koek en ei tussen hen (=ze zijn zeer bevriend)
- het moet zo tussen neus en lippen gebeuren (=het moet bijna ongemerkt gebeuren)
- het verschil tussen mijn en dijn niet kennen (=stelen)
- iets tussen neus en lippen zeggen (=zonder dat je het merkt in het geheel iets zeggen)
- je kruk ergens tussen steken (=ergens ter hulp komen)
- je tussen hangen en wurgen bevinden (=je in gevaarlijke en moeilijke omstandigheden bevinden)
- met het mes tussen de tanden (=wanneer alles op het spel staat)
- ook tussen de mooie bloemen groeien brandnetels (=de schoonheid van de omgeving biedt geen garantie voor onaangename zaken)
- tussen beurs en geweten geplaatst zijn (=een financieel goede - maar misdadige - zaak kunnen doen)
- tussen de bedrijven door (=tussen andere bezigheden in; tussendoor)
- tussen de klippen doorzeilen (=op handige manier alle moeilijkheden vermijden)
- tussen de mazen (van het net) vissen (=creatief te werk gaan)
- tussen de regels door lezen (=de diepere betekenis van een tekst begrijpen)
- tussen de soep en de aardappels (=terloops)
- tussen de vier muren (=in een kamer opgesloten)
- tussen de wal en het schip geraken (=in de knel komen, iets raakt per ongeluk verloren of zoek)
- tussen die twee was er geen chemie (=die twee mensen hadden te veel karakterverschillen om goed te kunnen samenwerken)
- tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren (=praktische belemmeringen weerhouden ons van het realiseren van onze plannen.)
- tussen hamer en aanbeeld (=tussen twee slechte dingen moeten kiezen)
- tussen hemel en aarde hangen (=in een lastige situatie verkeren)
- tussen hoop en vrees dobberen (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- tussen hoop en vrees zweven (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- tussen kop en staart zit de beste vis. (=extremen zijn zelden wenselijk )
- tussen lepel en mond valt veel pap op de grond (=problemen komen vaak pas op het laatst)
- tussen mal en dwaas zijn (=de bakvisleeftijd hebben)
- tussen servet en tafellaken zijn (=niet bij de kleintjes maar ook niet bij de groten horen)
- tussen twee stoelen in de as vallen (=er bekaaid vanaf komen)
- tussen twee vuren zitten (=uit twee slechte dingen moeten kiezen)
- tussen wal en schip vallen (=er niet bij passen of genegeerd worden.)
- twee geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen (=als twee personen van een verschillend geloof trouwen, gaat het zelden goed)
- zorg dat daar geen zwarte hond tussen komt (=pas op dat het niet misgaat)
18 betekenissen bevatten `tussen`
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- de gulden middenweg (houden/bewandelen/verkiezen) (=een tussenstandpunt of tussenoplossing verkiezen)
- er is onkruid onder de tarwe (=er zijn minderwaardige goederen (of personen) tussen de betere)
- de deugd zit in het midden. (=gezegd als iemand tussenin zit)
- het is galgen of burgemeesteren. (=het is goed of fout, er is geen tussenweg)
- iemand te grazen nemen (=iemand een gemene streek leveren, op gemene manier er tussen nemen)
- iemand op de hak nemen (=iemand er tussen nemen (grap uithalen) of spottend over iemand praten)
- iemand een kool stoven (=iemand op een onprettige manier ertussen nemen)
- er geen speld tussen kunnen krijgen (=iets klopt precies, geen gelegenheid krijgen in een gesprek ertussen te komen)
- een kink in de kabel komen (=iets tussen komen)
- geliefdes kijven doet liefde bedrijven. (=na een ruzie tussen geliefden volgt liefde)
- ad interim (=tijdelijk - tussentijds)
- geen licht zonder schaduw (=tussen al het goeie zit altijd ook wel iets minder goeds)
- geen koren zonder kaf (=tussen al het goeie zit altijd ook wel iets minder goeds)
- tussen de bedrijven door (=tussen andere bezigheden in; tussendoor)
- in het land der blinden is eenoog koning (=tussen dommeriken volstaat een klein beetje verstand om baas te zijn)
- tussen hamer en aanbeeld (=tussen twee slechte dingen moeten kiezen)
- als een pareltje in het goud zitten (=zich tussen aangename personen (buren) bevinden)
50 dialectgezegden bevatten `tussen`
- (h) oud oi weezn! (=kom niet tussen / onderbreek me niet (uithaal) ) (Waregems)
- 'T es 'n biëlle tussen die twië (=De verloving is afgsprongen) (Harelbeeks)
- 'T es een biëlle tussen die twië (=De verloving is afgesprongen (gedaan) ) (Harelbeeks)
- 'T es tussen oalf en heblik (=Het is half goed) (Harelbeeks)
- 't es vrieë wiet tussen uir / ulder (=ze zijn nu erg goeie maatjes) (Wichels)
- 't is gruun aat / 't is zwèt tusse die twieë (=Ruzie tussen twee personen) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- 't keultj aaf songer te blaoze (=de liefde tussen man en vrouw verkoelt ongemerkt) (Weerts)
- ' t is wir botter toe dun bojum (=het gaat weer goed tussen hen :) (Astens)
- ' t oaïland Jipka (=tussen) (Aalsters)
- ' t stof van tussen a kluete bloeze (=Een scheet laten) (Dendermonds)
- Aater Haarieke van de Knaajnkes on de bêm èn Eek hoch de Sjutteraaj van Eek hunne boom ston, tësse de kiëzebeem (=Achter 'Huis Gregoor' had de schutterij van Eik haar schietstand, tussen de kersenbomen.) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste slups béste daud (=leven doe je tussen het slapen en eten door) (Bilzers)
- bê leevn in wewzijn (=als er niets tussen komt) (Kaprijks)
- d'r zat 'n baarg kaf tuss'n 't koor'n (=er zat heel veel troep tussen) (Westerkwartiers)
- da klopt as un bus (=geen speld tussen te krijgen) (Oudenbosch)
- Daan zèt ich dech de kop tussen d'n oere! (=Dan doe ik je wat!) (limburgs)
- danaade meer kaans dattur eentje tussen zaat die nie goed waar (=dan was er meer kans op een afwijking) (Oudenbosch)
- das piek en pook (=dat zit niet goed tussen die twee) (Oudenbosch)
- das zo breed ast lank is (=dat is hetzelfde, daar is geen verschil tussen) (Sint-Niklaas)
- dat pôot is stik (=tussen hen komt het niet meer goed) (Westfries)
- De kloan biëte doen. (=Hakselen tussen de jong bietenplantjes om het onkruid en de ongewenste bietenplantjes te verwijderen.) (Rillaars)
- de koas van tussen eu tienen hoale (=zwaar ondervraagd worden) (Gents)
- de sjampëljoeng was tèsse zën teine (=zijn voeten zijn reeds lang niet meer gewassen, er groeien al champignons tussen zijn tenentussen) (Munsterbilzen - Minsters)
- De stoake (=Grenspaal op Maldegem-Donk tussen Oost West-Vlaanderen of tussen Maldegem en Sijsele) (Maldegems)
- de zon kump al loeërë tèssë twei zwaur sjoeërë èn (=tussen 2 zware buien in komt de zon piepen) (Munsterbilzen - Minsters)
- dekteirke spiële (=lichamelijke ondekkingstocht tussen kinderen) (Bilzers)
- deran zitn vribblen (=veelvuldig heen en weer wrijven tussen de vingers) (Waregems)
- Die lop as een aene mit stront tussen de ti'jen (=Een verwaand persoon) (Giethoorns)
- die potretten zit tussen zwien en big in (=die potretten zitten tussen zwijn en big in.) (drents)
- diën'n es van boven de windj (=dorpen tussen mere en zottegem) (Meers)
- doe es èun oer in de bouter (=het gaat niet goed tussen 2 mensen) (Hals)
- è blek vo è lek (=kortstondige zonneschijn tussen 2 regenbuien door) (Iepers)
- è sloagt er zènne gaffel weer tussen (=hij bemoeit er zich weer mee) (Sint-Niklaas)
- e snufke zaat (=een beetje keukenzout dat men tussen duim en wijsvinger kan vasthouden) (Sint-Niklaas)
- et hoofnauws wor al aofgeloope (=de nieuwslezer las tussen de regels) (Munsterbilzen - Minsters)
- evekes de rits op zien (=er even tussen uit knijpen) (Mestreechs)
- even tussen in doen (=samen dekens kloppen!) (Giessendams)
- fiejolieteren (=ergens (iets) tussen proberen wringen) (Erps)
- friebelen (=tussen de vingers wrijven) (Sint-Niklaas)
- ge moesjn gezien emmen, me zenne stjeit in ze gat (=je moest hem gezien hebben, met zijn staart tussen zijn benen) (Liedekerks)
- get / eine urreges tusje gruffele (=iets / iemand ergens tussen werken) (Geuls)
- Het botert ni tusse die twieë (=Het gaat niet goed tussen die twee) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- hij is met stille trom vertrokk'n (=hij is stiekem er tussen uit geknepen) (Westerkwartiers)
- hij kent het verschil niet tussen een olifant en een mug (=een heel dom iemand) (Boksmeers)
- Hij knep er tussen uut (=Hij smeert hem) (Hoogeveens)
- Hij neit er tussen uut (=Hij gaat er vandoor) (Hoogeveens)
- husse frusse mee oew neus dur tussen (=antwoord op: wat eten we vandaag) (Dongens)
- ich bèn graotës noeë sjoeël gegon, mèr dich vër niks (=het verschil tussen kostenloos en voor niets) (Munsterbilzen - Minsters)
- ich gon tegriest (=ik ga tussen door) (Herks)
- ich wieên nie naot, ich loop onder de raenger doeër, of liever noch ter têsse doeër (=regendruppels deren me niet, ik loop er gewoon onder door, of beter nog, tussen door) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen