20 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `is niet`
- dat vlas is niet te spinnen (=daar is niets mee te beginnen)
- die is niet voor de poes (=die moet als tegenstander niet onderschat worden)
- een ketting is niet sterker dan de zwakste schakel (=het geheel is maar zo sterk als het zwakste onderdeel)
- een oude vogel is niet licht te vangen. (=ervaren mensen laten zich niet makkelijk foppen.)
- een vos is niet licht met één strik te vangen. (=slimme mensen laten zich niet makkelijk foppen.)
- er is niets nieuws onder de zon (=alles is al eerder vertoond)
- er is niets van aan (=het is niet waar)
- het bier is niet voor de ganzen gebrouwen. (=niet iets verspillen aan degenen die het niet waarderen)
- het eten is niet te pruimen. (=het smaakt niet)
- het is niet al goud wat blinkt (=schijn bedriegt)
- het is niet altijd kermis. (=je kunt niet altijd feestvieren.)
- het is niet iedereen gegeven ajuin met droge ogen te schillen (=niet iedereen doet het onaangename met de glimlach)
- het is niet je dat (=het is niet geweldig)
- het is niet koek en ei (=er ontbreekt iets aan de situatie)
- het is niet om de knikkers maar om het recht van het spel (=het is niet voor persoonlijk voordeel, maar omwille van de rechtvaardigheid)
- het is niet overal zomer waar de zon schijnt. (=schijn bedriegt)
- het is niet voor de ganzen gemaakt (=we kunnen het maar beter uitdrinken)
- het onweer is niet van de lucht (=iets dat steeds blijft doorgaan of iemand die telkens weer kwaad tekeer gaat)
- Rome is niet in één dag gebouwd (=relativeren: Leer geduld te hebben, overhaast niets)
- uitgesteld is niet vergeten. (=uitstel is nog geen afstel)
66 betekenissen bevatten `is niet`
- al te wit is gauw vuil. (=al te grote liefde is niet bestendig)
- armoe met eren kan niemand deren. (=arm zijn is niet erg als je maar eerlijk bent)
- dat kan al het water van de zee niet afwassen (=daar is niets aan te doen - dat kan je niet wegpraten)
- dat vlas is niet te spinnen (=daar is niets mee te beginnen)
- zo gaan er dertien in een dozijn (=dat heeft weinig waarde, is niet zo bijzonder)
- dat raak je aan de straatstenen niet kwijt (=dat is niet te verkopen)
- daar is geen oogje vet meer op (=dat is niet veel meer waard)
- als je je pet ertegenaan gooit dan blijft hij hangen (=dat stukje verfwerk is niet erg vlak uitgevoerd)
- als de vis goedkoop is stinkt ze (=de herkomst ergens van is niet te vertrouwen)
- de mens wikt, maar God beschikt (=de mensen maken allerlei plannen, maar het is niet aan hen of dat ook gebeurt)
- de dader ligt op het kerkhof (=de schuldige is niet te vinden)
- tijd heeft vleugels en geen teugels. (=de tijd gaat snel en is niet te beïnvloeden)
- de geest is uit de fles (=dit is niet meer controleerbaar)
- dit loopt uit de hand (=dit is niet meer onder controle)
- zand schuurt de maag (=een beetje zand eten is niet erg (meer algemeen: stel je niet aan!))
- als de vos de passie preekt boer pas op je ganzen (=een huichelaar is niet te vertrouwen)
- een ei is geen ei twee ei is een half ei drie ei is een paasei (=één is niet genoeg, twee is beter, drie is goed)
- schone appels zijn ook wel zuur. (=een mooie vrouw is niet vanzelfsprekend een goede echtgenote)
- een bonte kraai maakt nog geen winter (=één voorbeeld is niet genoeg om een definitief besluit te nemen)
- bij eigen zin is geen gewin. (=eigenwijs zijn is niet goed)
- het kan er niet af (=er is niet genoeg geld voor)
- er is geen vuiltje aan de lucht (=er is niets aan de hand)
- er is geen kruid tegen gewassen (=er is niets aan te doen)
- geen erger venijn dan kwade tongen. (=er is niets zo erg als dat men kwaad van je spreekt.)
- geluk en glas breekt even ras. (=geluk is niet vanzelfsprekend)
- de sterkte van de ketting wordt bepaald door de zwakste schakel (=het geheel is niet sterker dan het zwakste onderdeel)
- het leven is geen zoete krentenbol (=het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenvallers)
- het leven gaat niet altijd over rozen (=het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenvallers)
- vis noch vlees (=het is niet bruikbaar, omdat het niet duidelijk is)
- vlees noch vis (=het is niet bruikbaar, omdat het niet duidelijk is)
- het is niet je dat (=het is niet geweldig)
- kraak nog smaak hebben (=het is niet heel smakelijk)
- er zit een luchtje aan (=het is niet juist, het klopt niet helemaal)
- late haver komt ook op (=het is niet omdat iets laat komt, dat het niet goed zou zijn)
- er is geen chocola van te maken (=het is niet te begrijpen)
- het is niet om de knikkers maar om het recht van het spel (=het is niet voor persoonlijk voordeel, maar omwille van de rechtvaardigheid)
- er is niets van aan (=het is niet waar)
- daar hangt de po uit (=het is niet zoals het zou moeten zijn)
- er is reuk noch smaak aan (=het is weinig waard, het is niet interessant)
- het leven is net een krentenbol, met af en toe een hard stukje (=het leven is niet een en al geluk maar kent soms ook tegenslag)
- aal is geen paling (=het mindere is niet gelijk aan het meerdere)
- het klopt als een zwerende vinger (=het past goed; het is logisch; het is volkomen juist; er is niets tegen in te brengen. (Equivalent aan: het sluit als een bus.))
- er mankeert iets in zijn bovenkamer (=hij is niet goed bij zijn verstand)
- een van de vijf is uit kuieren (=hij is niet goed wijs)
- het scheelt hem in zijn bovenverdieping (=hij is niet goed wijs)
- er zit een schroefje bij hem los (=hij is niet helemaal goed wijs)
- het scheelt hem onder de muts. (=hij is niet helemaal goed wijs)
- er is geen doen aan (=hij is niet te overtuigen, niets kan helpen)
- er is geen huis met hem te houden (=hij is niet tevreden te stellen, je kan er geen land mee bezeilen)
- lang vasten is geen brood sparen. (=honger lijden is niet hetzelfde als geld besparen)
50 dialectgezegden bevatten `is niet`
-
geröstj laeve is neet sterve (=gerust leven is niet sterven) (Kinroois)
- 'd As nog nie gezieevert he (=Dat is niet niks.) (Bevers)
- 'j est an zijne rekkere (=hij is niet meer te redden) (Knesselaars)
- 'n goeie haan die is niet vet (=gezegd over een magere man) (Westfries)
- 'n schêj wi-j de verlingdje beekstraot (=de scheiding in het haar is niet recht) (Weerts)
- 'ne aezel haat neet ummer lang oere (=aan de buitenkant is niet te zien of iemand dom is) (wijlres)
- 't 'n e gieën woar (=het is niet waar) (Waregems)
- 't 'n es geeën woar (=het is niet waar) (Waregems)
- 't buosverveur is kloe, ete (=Het openbaar vervoer is niet zo geweldig.) (Nuths)
- 't Ees van mien broek (='t is niet naar mijn zin) (Ronsisch)
- 'T en eet 'r ginne lap an (=Het is niet te vergelijk) (Harelbeeks)
- 't es allemoeël geë hoeërsnaaje (='t is niet gemakkelijk) (Bilzers)
- 't es ie nie ve ne gouë lowie zè (=het is niet zó belangrijk) (Ninoofs)
- 't Es ienen van ten alf vijven donkere. (=Hij is niet slim.) (Zelzaats)
- 't es iet gescheete (='t is niet min) (Zolders)
- 't es iet va vouëf ve ne frang (=het is niet veel waard) (Ninoofs)
- 't es nie veel apoeërt (='t is niet veel zaaks) (Meers)
- 't Es nie vier de wens, maer vier de cens. (='t is niet voor de wensen, maar voor de centen.) (Genker)
- 't es nikskn (=het is niets, het is niet erg) (Meers)
- 't es van d'nond zèn kluëten (=dat is niet in orde) (Meers)
- 't gif nie, da gif nie (=het is niet erg) (Sint-Niklaas)
- 't is 'n haalve goare (=zij is niet goed bij d'r verstand) (Westerkwartiers)
- 't is aans as aans (=het is niet normaal) (Westerkwartiers)
- 't is gien gek die 't veurdut, moar die 't noadut (=degene die iets nadoet is niet goed bezig) (Westerkwartiers)
- 't is gien hoogvlieger (=hij is niet de snuggerste) (Westerkwartiers)
- 't is maar viuër de leude (=het is niet serieus bedoeld) (Kaprijks)
- 't is mich get!! (=Het is niet altijd even gemakkelijk) (Steins)
- 't is nait aal doage kovvie mit kouke (='t is niet altijd feest) (Gronings)
- 't is neevest de deure (=het is niet ver) (Brugs)
- 't Is nie an te verlêêsten (=het is niet bij te houden.) (Zeeuws)
- 't is nie vor echt, 't is uut leutns (=het is niet gemeend, 't is voor de lol) (Veurns)
- 't is niet alles gold wat d'r blinkt (=niet alles is zo goed als het lijkt) (Westerkwartiers)
- 't is niet altied rozegeur en moaneschien (=er zijn ook wel eens dagen dat het wat minder gaat) (Westerkwartiers)
- 't is niet an 'e gevel te sien, wie't 't huus beweunt (=Je kunt iemand niet op zijn buitenkant beoordelen) (Bildts)
- 't is niet drok op 't heed'n (=het is momenteel niet druk) (Westerkwartiers)
- 't is niet goed, of 't deugd niet (=het is ook nooit goed) (Westerkwartiers)
- 't is niet soa't 't lykt of skynt, maar soa't min 't sels befynt (=Het is niet zoals het lijkt of schijnt, maar zoals men het zelf ondervindt) (Bildts)
- 't is niette nassen! (=het is niet lekker) (Rotterdams)
- 't is pas kouw as de boeruh ijs mellukuh (=het is niet koud) (Schijndels)
- 't ka géé koat (=het is niet erg) (Sint-Niklaas)
- 't Un is a' gjeen seu'er lekk'n. (=Het is niet allemaal goud dat blinkt.) (Maldegems)
- 't un is gjeene siesa (=Het is niet gemakkelijk) (Maldegems)
- 't volt van nie hoge (='t is niet duur) (Veurns)
- 't volt van nie oge (=Dat is niet duur) (Veurns)
- 't wijf es nie tuis (=mijn vrouw is niet thuis) (ouwegems)
- 't zit niet aans (=het is niet anders) (Westerkwartiers)
- 't'n e (s) nie nur mijn goeste (=het is niet zoals ik het wil (de) ) (Waregems)
- 'tis nie suuste (=dat is niet juist) (Sint-Laureins)
- ‘t is kort kieërn (=er is niet veel tijd) (Kaprijks)
- ‘t komt jìààt de sikkenbak (=het is niet waardevol) (Bierbeeks)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen