7 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `deze`
- de koekoek en de sijs hebben niet dezelfde wijs. (=iedereen is anders)
- een ezel stoot zich geen tweemaal aan dezelfde steen (=men maakt geen twee keer dezelfde fout)
- eén lijn trekken / dezelfde lijn trekken (=dezelfde mening hebben)
- op dezelfde golflengte zitten (=het grotendeels eens zijn)
- op dezelfde leest geschoeid zijn (=erg op elkaar lijken)
- op dezelfde voet voortzetten (=op dezelfde manier)
- uit dezelfde klei gebakken zijn (=dezelfde afkomst hebben)
31 betekenissen bevatten `deze`
- in hetzelfde gasthuis ziek liggen (=aan dezelfde kwaal lijden)
- alles malletje naar malletje doen/maken (=alles steeds weer op precies dezelfde manier doen)
- wie appelen vaart, die appelen eet (=als je handelt in bepaalde goederen, dan zul je deze zelf waarschijnlijk ook gebruiken. / Iemand die bepaalde werkzaamheden voor een ander moet verrichten, geniet daar doorgaans zelf ook van)
- dat varkentje zullen we even wassen (=deze opdracht zullen we even uitvoeren)
- het klopt als een bus (=deze uitdrukking is een contaminatie van het sluit als een bus met: het klopt als een zwerende vinger)
- uit dezelfde klei gebakken zijn (=dezelfde afkomst hebben)
- aan hetzelfde euvel mank gaan (=dezelfde fouten maken als iemand anders)
- eén lijn trekken / Dezelfde lijn trekken (=dezelfde mening hebben)
- van hetzelfde laken een pak (=dezelfde soort aanpak of respons)
- uit hetzelfde vaatje tappen (=dezelfde standpunten of opvattingen delen.)
- je trekken thuis krijgen (=door anderen op dezelfde manier behandeld worden als je hun behandelde (bv met een streek))
- de bui zien hangen (=een ongunstige situatie aanvoelen voordat deze zich daadwerkelijk voordoet)
- het is broekzak-vestzak. (=er wordt betaald, maar het geld blijft bij dezelfde kliek)
- er zijn meer hondjes die Fikkie heten (=er zijn meer mensen/etc. met dezelfde naam)
- het dunnetjes overdoen (=het nog een keertje op dezelfde manier herdoen)
- het lot valt altijd op Jonas. (=het zijn altijd dezelfde personen die onheil meemaken.)
- een ezel stoot zich geen tweemaal aan dezelfde steen (=men maakt geen twee keer dezelfde fout)
- dieven met dieven vangen (=mensen die niet eerlijk zijn of gemeen, moet je op dezelfde manier ook behandelen)
- soort zoekt soort (=mensen met dezelfde interesses zoeken elkaar op)
- in hetzelfde schuitje varen/zitten (=met dezelfde omstandigheden te maken hebben, hetzelfde lot ondergaan)
- iets rechtzetten (=na een fout deze goed maken)
- alle hout is geen timmerhout (=niet iedereen beschikt over dezelfde kwaliteiten / niet alles is van voldoende kwaliteit)
- je hebt luxe paarden en werkpaarden (=niet iedereen heeft dezelfde positie, de een moet harder of zwaarder werken dan de ander)
- hoc loco (=op deze plaats)
- op dezelfde voet voortzetten (=op dezelfde manier)
- malletje naar malletje (=op precies dezelfde wijze herhaald)
- alle molenaars zijn geen dieven (=scheer niet iedereen over dezelfde kam)
- het op iemand gemunt hebben (=steeds dezelfde persoon die ergens last van heeft)
- ad hoc negotium (=tot deze zaak behorend)
- niets dan lege briefjes hebben in te brengen (=voorstellen waarvan je vooraf al weet dat deze toch niet bekeken worden)
- wat Jantje is zal Jan worden. (=wel ouder worden maar dezelfde streken houden)
50 dialectgezegden bevatten `deze`
- ... te wannut (=deze broek draag ik niet meer, hij is te slordig) (Midden-Walchers)
- 'k moe noar de vespers goan vandoage (=ik moet naar de kerk deze namiddag) (Evergems)
- 't is 'n wet ven Meed'n en Perz'n (=deze wet moet altijd gehandhaafd worden) (Westerkwartiers)
- 't is presies un eilig zauntsjen (=dit kind lijkt op deze foto zeer braaf te zijn) (Lokers)
- 't Is veschen van temèrgent (=Verse koffie van deze morgen) (bambrugs)
- " t'Is druk in de Spuistraat" (=deze uitdrukking staat voor algemene drukte, waar dan ook) (Dordts)
- aachtein joeër énne bos hoeër! (=op deze ouderdom moet hij nog veel leren) (Munsterbilzen - Minsters)
- As ge 't dees op et zèede mor vier uur'n van Gent nie mieër (=Aan deze maaltijd zul je wel genoeg hebben) (Wichels)
- d'r blift 'n baarg an 'e striekstok hang'n (=teveel mensen moeten geld krijgen van deze zaak) (Westerkwartiers)
- d'r komt 'n schip met zure abbels aan (=er komt een bui regen deze kant op) (Westerkwartiers)
- d'r zit stront an de knikker (=deze zaak stinkt) (Westerkwartiers)
- da's helle koek, zaak tërdievël, en hae sjieët naegël (=deze situatie is haast onmogelijk) (Munsterbilzen - Minsters)
- dae geet dieës waek mètte pestaur op stap (=die wordt deze week begraven) (Munsterbilzen - Minsters)
- dae haet eine kop wie eine tujerpoes (=op een ‘tujerpoes’ wordt met een grote hamer geslagen, waardoor de bovenkant splijt en kapot gaat: je hoofd lijkt op deze paal (niet bepaald complimenteus dus)) (Heitsers)
- daor wee'k neks van (=deze informatie is geheel nieuw voor mij) (Bredaas)
- Das nief. (=deze informatie is geheel nieuw voor mij.) (Olens)
- das uit de tijd (=dat is niet meer van deze tijd) (Oudenbosch)
- de zos nog smëltë van de hits (=in deze hitte zou je nog smelten) (Munsterbilzen - Minsters)
- Dees raa stoelen is verpast (=deze stoelenrij is bezet) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- Dees reis höbs te pech (=deze keer heb je pech) (Gelaens (Geleens))
- Dees weik stautem mètte vruuge en teneuste weik stautem mètte laute (=deze week moet hij de vroege shift doen en volgende week de late shift) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- den deesn bolt goe (=deze loopt soepel (auto, fiets, kruiwagen) ) (Waregems)
- den deze is veel huuger of den diene (=deze boom is hoger dan die boom) (Gents)
- den ene sjaert zën sjiëp, den aandere zën vêrke (='t is allemaal niet goed verdeeld in deze wereld) (Munsterbilzen - Minsters)
- Der bint leu dee nich van gedachtn veraandert; mer dee deankt nooit noa (=Er zijn mensen die nooit van gedachte veranderen, maar deze mensen denken dan ook nooit na) (Twents)
- det's eine unger-geschovene (=kind dat waarschijnlijk niet van deze vader is) (Venloos)
- deze grammofoonplaat is van twee kanten afspeelbaar! (=deze persoon is biseksueel!) (Rotterdams)
- dich lëps get aater (=je bent niet meer bij -je bent niet van deze moderne tijd) (Munsterbilzen - Minsters)
- dieës hits kan mich gëstoële wieëne (=ik haat deze hitte !) (Munsterbilzen - Minsters)
- Disse auto rèdt snel (=deze auto rijdt hard) (Hoogeveens)
- Dizze minsj koosj ich al langer. (=deze man kende ik al eerder.) (Geuls)
- dizze reis niet (=deze keer niet) (Westerkwartiers)
- Doe kumst nog mér koum kieke op dis welt. (WT) (=Je komt net kijken op deze wereld) (Mechels (NL))
- domme veerljoar (=eerste drie maanden van een baby, als deze veel slaapt) (Epers)
- Gank mit dien gekke vertuutte. (=Stop met deze flauwekul.) (Roermonds)
- ge meugt non ou kère nie èn (=deze persoon is beter te mijden) (Brakels)
- Gènne kwatsj in dees lies estebleef (=Voorkom onzin in deze lijst alstublieft) (Reuvers)
- Gift hier wè! (=Kunt u deze zijde van de bar aub van een consumptie voorzien?) (Berlicums)
- Goade méé zuipeh! (=Zullen wij onder het genot van een alcoholische versnapering deze bijeenkomst afsluiten) (Tilburgs)
- God zeegent j'en bewoar' je van duuvels en slicht volk: wens voor een behouden tocht, gezegd wanneer iemand afscheid neemt en zich op weg begeeft. Een variant van deze uitdrukking is: God zeegent j'en bewoar' je van duuvels en Roeseloarnoars (toespeling op de leurders van de Roeselaarse nieuwmarkt, die nogal ongunstig aangeschreven stonden) (=God zegene en beware je van duivels en slecht volk) (Klemskerks)
- haaj bèn ich on haan en viet gebonne (=ik ben machteloos in deze situatie) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae wos rap aut zen rol getomeld (=voor deze acteur is het doek al vlug gevallen) (Munsterbilzen - Minsters)
- hoal de spons d'r moar over (=we gaan deze zaak vergeten) (Westerkwartiers)
- iemand ien 'e steek loat'n (=iemand verlaten zonder deze te hebben geholpen) (Westerkwartiers)
- ik em den iele nacht wei zitte wezzele! (=ik heb weer niet geslapen deze nacht) (Leuvens)
- kom us hersop (=Kom eens deze kant op) (Eersels)
- krijgde een poanie brouwk (= antwoord op deze inleidende zin) (=als je iemand aan een lief helpt...) (Waregems)
- körte mett'n met dizze zoak moak'n (=deze zaak snel afhandelen) (Westerkwartiers)
- madde gai da wel? (=liggen deze werkzaamheden wel in het kader van uw bevoegdheden?) (Bredaas)
- Mé iel den Ouwe God, mo ni mé deze zot (=je gaat mij niet voor de gek houden) (Antwerps)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
