27 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de ogen`
- de ene kraai pikt de andere de ogen niet uit (=ze benadelen elkaar niet)
- de ogen luiken (=sterven)
- de ogen openen (=doen inzien)
- de ogen uitsteken (=jaloers maken)
- de ogen verblinden (=blind maken voor de waarheid)
- de ogen voor iets sluiten (=oogluikend toelaten)
- de ogen zijn de spiegels der ziel (=in de ogen van een persoon herkent men het karakter)
- de schellen vallen hem van de ogen (=plotseling iets begrijpen hoe het in elkaar steekt)
- groen en geel voor de ogen worden (=duizelen en/of erg van schrikken)
- het licht in de ogen niet gunnen (=niets gunnen, er niets van kunnen verdragen)
- iemand de ogen openen (=iemand inzicht geven in iets wat diegene nog niet doorhad)
- iemand de ogen uitsteken (=iemand jaloers maken door de aandacht te vestigen op iets wat men heeft, en wat de ander ontbreekt)
- iemand de ogen verblinden (=iemand door uiterlijke schijn misleiden)
- iemand een rad voor de ogen draaien (=iemand iets wijsmaken / iemand op gemene wijze bedriegen)
- iemand het licht in de ogen niet gunnen (=iemand absoluut niet kunnen verdragen)
- iemand in de ogen schijnen (=iemand hinderen)
- iemand in de ogen steken (=iemand ergeren)
- iemand naar de ogen zien (=proberen iemands` wensen te raden)
- iemand zand in de ogen strooien (=iemand iets wijsmaken, iemand bedriegen)
- iets met lede ogen aanzien (=iets met tegenzin zien gebeuren)
- in de ogen schijnen/steken (=hinderlijk zijn, ergeren)
- je de ogen uit het hoofd schamen (=erg beschaamd zijn)
- met de ogen meten (=schatten)
- met de ogen verslinden (=heel erg graag zien)
- veel wit in de ogen hebben (=een slechte aard hebben)
- vreemde ogen dwingen (=de ogen van een vreemde heeft meer invloed op je dan van een bekende)
- vuur in de ogen hebben (=gemotiveerd en passioneel zijn)
3 betekenissen bevatten `de ogen`
- vreemde ogen dwingen (=de ogen van een vreemde heeft meer invloed op je dan van een bekende)
- voor paal/schut staan (=een blunder begaan voor de ogen van anderen (en schamen))
- de ogen zijn de spiegels der ziel (=in de ogen van een persoon herkent men het karakter)
22 dialectgezegden bevatten `de ogen`
- 'k em d'uuëgen uit mèene kop geschrieëd (=ik heb de ogen uit mijn hoofd gehuild) (Wichels)
- 'k Heb vannacht gien wenk in de ogen had. (=Ik heb de hele nacht niet geslapen) (Drents)
- 't piekt in d' ooë'n (=het prikkelt in de ogen) (Waregems)
- achter de pette kiekn (=stil gebed waarbij de pet voor de ogen ging) (Zeeuws)
- de kat oppet spek bènne (=de ogen uitsteken) (Munsterbilzen - Minsters)
- de ogen aut zëne kop kieke (=verwonderd of ontzet toekijken) (Munsterbilzen - Minsters)
- de ogen staon em krang in de kop (=woede en boosheid straalt hem uit de ogen) (Kampers)
- de ogen vör de kop hèbbe hange (=Erg vermoeid en slaperig zijn) (Genneps)
- De schellen vleugen hum van d` ogen (=De schellen vlogen hem van de ogen) (Hoogeveens)
- Die ef de ogen groter dan de maege (=Geeft meer uit dan het toe laat) (Giethoorns)
- Doe most die de ogen oet de kop schoamen (=Jij moet je diep schamen) (Gronings)
- e lief mèt zen ooge bènne doen (=de beste kus is niet die met de mond maar wel die met de ogen) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae zoeg waol kleire van de raengerboeëg (=de schilder zag het zwart voor de ogen toen hij van de ladder viel) (Munsterbilzen - Minsters)
- hëbstë al auts ne knijn gezien mèt ne bril op (=wortelen zijn goed voor de ogen !) (Munsterbilzen - Minsters)
- Hee hef de ogen krange in de kop. ( ) (=Hij ziet er niet goed uit.) (Aaltens)
- ik goa eev'm een tukje doen (=ik ga even de ogen toeknijpen) (Westerkwartiers)
- Meinse dat ich de ouge in de tesj höb (=Denk je dat ik de ogen in mijn zak heb) (Gelaens (Geleens))
- oew ôogen öt oewe kòp kèèke (=de ogen uit je hoofd kijken) (Tilburgs)
- ooge spraeke iëveral dezelfste taol (=in de ogen zie je de ziel van de mensen) (Munsterbilzen - Minsters)
- op het janken aof (=met de tranen in de ogen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Wat ha der gèèn Niks. Niks, da's goed èn d' oge! (=Wat heeft u graag Niks. Niks, dat is goed in de ogen) (Genker)
- Ze zijn met de ogen te sturen (=De kinderen luisteren goed) (Giethoorns)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
