3 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `dad`
- de dader ligt op het kerkhof (=de schuldige is niet te vinden)
- doe wel naar mijn woorden, maar ziet niet naar mijn daden (=ik geef raad waar je je het beste aan kan houden, maar ik doe het zelf niet)
- woorden zijn dwergen, daden zijn bergen (=woorden doen weinig, daden maken het verschil)
14 betekenissen bevatten `dad`
- de vogel is gevlogen (=de dader is al weg (of gevlucht))
- tussen beurs en geweten geplaatst zijn (=een financieel goede - maar misdadige - zaak kunnen doen)
- maak je bed zoals je wilt slapen (=iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen daden)
- iemand doodverven met iets (=iemand bestemd voor een post achten, iemand als de dader van iets afschilderen (doodverf is grondverf)[1])
- wie kwaad doet, kwaad ontmoet. (=je zult gestraft worden voor slechte daden)
- de haring hangt aan zijn eigen kieuwen (=men dient verantwoording te nemen voor de eigen daden)
- ledigheid is des duivels oorkussen (=niets te doen hebben leidt tot misdaden)
- een kaars voor de duivel branden (=slechte daden goedpraten omdat er je er voordeel uit kan halen)
- met het kleine begint men bij het grote houdt men op (=van de kleine misdaad komt men vanzelf in de grote misdadigheid terecht)
- gegeven brokken zijn gauw gegeten. (=weldadigheid gaat meestal niet ver.)
- wie de naam heeft, krijgt de daad (=wie bekend staat als misdadiger, krijgt de schuld)
- woorden zijn dwergen, daden zijn bergen (=woorden doen weinig, daden maken het verschil)
- oog om oog en tand om tand (=wraak nemen voor onrecht dat je is aangedaan, door de dader precies hetzelfde aan te doen)
- god noch gebod vrezen (=zich nergens iets van aantrekken - een misdadig leven leiden)
28 dialectgezegden bevatten `dad`
- amai, dad is door bouven ok gryerekees (=iemand die vergeetachtig is) (Ransts)
- azooë zie (de), dad es usprook'n zie! (=goed verwoord! (compliment) ) (Waregems)
- bedde: dad oët 't bedde klapt, es 't moeg (=Wie te vaak over zijn liefdesleven praat, is het beu) (Lebbeeks)
- dad ang min keel uit (=dat verveelt mij) (Sint-Niklaas)
- dad e ne neum' roo. (=Dat is er me een.) (Zwevegems)
- dad e toch olle miens'n te vele (=dat is toch veel te veel) (Wevelgems)
- dad es 't toppuint! (=daar zijn geen woorden voor! (verontwaardigd) ) (Waregems)
- dad es anderske patee (=Dat is moeilijker / erger dan verwacht) (Wevelgems)
- dad es e floikke van ne cent (=dat is gemakkelijk te doen) (Leuvens)
- dad es keenderspel (=dat is een makkie) (Waregems)
- dad es tooch iets te zegg'n, hé! (=dat is me wat hoor!) (Waregems)
- dad is mijnen tant (=dat lust ik graag) (Kaprijks)
- ei loopt rond gullèk e kieken dad een ei moet gô leigen (=hij loopt onrustig rond) (Sint-Niklaas)
- éje gie dad oke (=heb je dat ook) (Bachten de kupes)
- En dad in aa kas! (=Boontje komt om zijn loontje (letterlijk `en dat in uw kast`)) (Vilvoords)
- engelken: Pessies en engelken dad op mijn tong pist (=Wat een lekker drankje) (Lebbeeks)
- ge goat dad un bitsje moet'n èèr'n (=je zult dit even moeten verdragen, doorstaan) (Wevelgems)
- gepakt: dad èi mei gepakt (=Dat heeft me ontroerd) (Lebbeeks)
- je wit nie oe dad e koë en oze vangt (=het kan lukken) (Veurns)
- kleint'n: dad es e kleint'n (=Dat is een kleine moeite) (Lebbeeks)
- lik een iengeltje dad in min kele pist (=een heel verfrissend drankje) (Wevelgems)
- mokt dad an ui meetje wijs (=mij vang je daar niet mee) (Waregems)
- schoîjt: Da's iën'n dad onder zijn kas schoîjt (=Da's een bultenaar) (Lebbeeks)
- tes persees dad een ingelke op maain toeng pist (=als men iets heel lekkers drinkt) (tervurens)
- Trekt dad agaa on (=Trek dit snel aan) (Antwerps)
- Wa veu een cirk is dad hie naa wee (=Wat voor een gedoe is dat hier) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- wauterfloët: dad es en wauterfloët, dijn'n eit en wauterfloët (=Iemand die veel plast OF geen kinderen heeft) (Lebbeeks)
- zet dad oyt oy uuëft (=denk er niet meer aan) (Waregems)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
