6 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `wijd`
- dat gaapt zo wijd als een oven (=dat is hoogst onwaarschijnlijk)
- de wijde wereld ingaan/intrekken (=(onbezorgd) op reis vertrekken)
- de wijde wereld intrekken (=het verkennen van nieuwe plaatsen, ervaringen en mogelijkheden buiten het vertrouwde)
- wijd en zijd bekend zijn (=overal bekend zijn)
- wijd en zijd zijn (=bij iedereen bekend zijn)
- wijd van huis is altijd rijk. (=iemand die van ver komt, kan makkelijk liegen.)
3 betekenissen bevatten `wijd`
- gapen als een oester (=met de mond wijd open geeuwen)
- gapen als een oester die in de warmte komt (=met de wond wijd open geeuwen)
- de handen slaan aan (=ontwijden)
46 dialectgezegden bevatten `wijd`
- alleen zene mond goeng wijd genoeg oëpe (=de valschermspringer viel uit de lucht) (Munsterbilzen - Minsters)
- as aete fraete, en vraaje poeppe wieëd èsset geloof wijd noeë de K. (=je kan het ook doen, met heelwat fatsoen) (Munsterbilzen - Minsters)
- as ich ne voeëgel wor dan vloeëg ich wijd van haus....mér ich kan nie vlieëge en doeëmèt voeëgel ich mér taus (=je moet het leven nemen zoals het is) (Munsterbilzen - Minsters)
- Booi het de wiendzak nag oal wijd open (=het waait ontzettend hard) (Wierings)
- da kup zau van wijd voert (=dat straalt geen entoesiasme uit) (Munsterbilzen - Minsters)
- daaj ès mesjin sjaun van wijd mér toch wijd van sjaun (=ik vind dat helemaal geen knappe) (Munsterbilzen - Minsters)
- daaj ès sjaun van wijd, mér wijd van sjaun (=datt is een lelijke vrouw) (Munsterbilzen - Minsters)
- dae hèt mond genoeg, mèr hae gaop te wijd (=hij heeft wel een grote mond, maar hij onderneemt niets) (Munsterbilzen - Minsters)
- dae hoch zën toeng wijd aut te bek hangë (=hij was doodop !) (Munsterbilzen - Minsters)
- dae zal nie wijd springe mèt daaj godscent dattër kraajg (=met dat aalmoes dat hij verdient, zal hij niet ver geraken) (Munsterbilzen - Minsters)
- Daor komde nie wijd mee (=Daar kom je niet ver mee) (Valkenswaards)
- das wijd triëvër ! (=dat gaat wat ver !) (Munsterbilzen - Minsters)
- das zau van wijd voert (=dat is heel afstandelijk) (Munsterbilzen - Minsters)
- dat kump zau van wijd voert (=dat is niet met volle overtuiging) (Munsterbilzen - Minsters)
- dat kümp zau van wijd voert (='t is niet met volle goesting) (Bilzers)
- de diër wijd oeëpë zètte (=er kans toe geven) (Munsterbilzen - Minsters)
- doë geeste nie wijd mèt springe (=met dat weinige geld ga je niet ver komen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Ei vër zoe wijd zin, ès toeë nog vieël watter doeër den Demer gelope (=dat zal nog wel een tijdje dueren) (Munsterbilzen - Minsters)
- Gins wijd flitst 't al (=Er is onweer op komst) (Helenaveens)
- haat zën haan en viet werm, staek nie te viël èn zën derm, , zèt zën poeët van aater wijd genoeg oeëpe, dan hoeste nie te dèk noë den dëktaut te lope (=warmte, matig eten, op tijd en stond naar het toilet, dat houd je uit het ziekenbed) (Munsterbilzen - Minsters)
- hër tabernaokel stond wijd oëpe (=haar bloesje stond wat ver open) (Munsterbilzen - Minsters)
- kwijt of net se wijd (=evengoed / je kunt het proberen) (Betuws)
- laajighéts ès kotbij at den iever wijd voert ès (=ik wou vandaag nog wel eens koken, maar de blikopener was zoek!) (Munsterbilzen - Minsters)
- links, rèchs, kattevëtes, staek zen teine èn zen tes, mér staek ze nie te wijd of te bès ze kwijt (=marcheren met kleine pasjes) (Munsterbilzen - Minsters)
- meine lik wijd van haaj (=menen is nog niet weten !) (Munsterbilzen - Minsters)
- mèt dat gesjijt kumps te nie wijd (=niet treuzelen, aub !) (Munsterbilzen - Minsters)
- Nauw is niet waid en vervelend op z'n taid. (=Nauw is niet wijd en lastig op zijn tijd. (Als `Nou hoor!` geroepen wordt.)) (Zaans)
- ne bol gooies wijd (=een afstand van ongeveer 50m) (Zunderts)
- Qua patet orbis (=Zo wijd de wereld strekt) (Marine jargon (veelal Maleis))
- sjaun van weid, mèr wijd van sjaun (=aartslelijke vrouw) (Munsterbilzen - Minsters)
- sjaun van wijd mèr wijd van sjaun (=dat is niet moeders mooiste) (Munsterbilzen - Minsters)
- sjaun van wijd, mér wijd van sjaun (=aartslelijk) (Bilzers)
- sjaun van wijd, mèr wijd van sjaun (=een lelijke) (Munsterbilzen - Minsters)
- Sjoen van wijd mae wijd van sjoen. (=Mooi van ver, maar ver van schoon.) (Genker)
- ter wijd noeë tau zin (=halfdood zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- tès wir zoe wijd (=er is weer wat gebeurd) (Munsterbilzen - Minsters)
- twieë vuustjes in eine zakdook (=een broek die veel te wijd om de kont zit) (Heitsers)
- van wijd en zijd (=van heinde en ver) (Munsterbilzen - Minsters)
- wijd hieën zin (=bijna dood zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- wijd tër noë tau zin (=zat zijn -oud en versleten zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- Wijgewaard (=Wagen wijd) (Nijmeegs)
- zën kael wijd oeëpëzètte (=hard schreeuwen) (Munsterbilzen - Minsters)
- zen koeter wijd oeëpehaage (=goed opletten) (Munsterbilzen - Minsters)
- zen sjieër wijd oeëpe zètte (=hard schreeuwen) (Munsterbilzen - Minsters)
- zën sjieër wijd oeëpëzètte (=luid praten) (Munsterbilzen - Minsters)
- zën sjiêr wijd oëpe zètte (=hard schreeuwen) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen