411 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ver`
- kijken alsof hij zijn laatste oortje versnoept heeft (=heel ongelukkig kijken)
- kinderen die vragen worden overgeslagen (=brutale kinderen die altijd overal om vragen, worden genegeerd)
- kleine potjes lopen gauw over. (=kleingeestige mensen zijn snel kwaad.)
- komt men over de hond, dan komt men over de staart (=als de grootste moeilijkheden overwonnen zijn, dan komt de rest vanzelf)
- kop over bol (=ondoordacht snel)
- kunnen zakken en verkopen (=in handigheid ver overtreffen)
- landen verzanden, zanden verlanden. (=alles verandert)
- late haver komt ook op (=het is niet omdat iets laat komt, dat het niet goed zou zijn)
- liever brood in de zak, dan een pluim op de hoed (=van eer kan men niet leven)
- liever iemand zijn hielen zien dan zijn tenen (=iemand niet goed kunnen verdragen)
- liever lui dan moe (=liever niet werken, het liever aan anderen overlaten)
- liever te dik in de kist dan een feestje gemist (=plezier hebben is belangrijker dan lang leven)
- liever van achteren zien dan van voren (=niet goed kunnen verdragen)
- liever vrij en geen eten dan een volle buik aan een ijzeren keten. (=vrijheid is een hoger goed dan materiële welvaart.)
- lieverkoekjes worden hier niet gebakken (=zin of geen zin, je moet het doen)
- lijnrecht tegenover iets staan (=volledig het omgekeerde zijn of denken)
- long en lever verteren (=alles opmaken)
- men wordt wel door een mestkar maar niet door een rijtuig overreden (=goed opgevoede mensen beledigen anderen minder)
- menen ligt dicht bij Kortrijk (maar verre van Waregem) (=iets menen is niet genoeg; je moet er zeker van zijn.)
- mensen vertellen veel op een zomerse dag. (=verhalen kloppen niet altijd)
- met andermans veren pronken (=weglopen met de ideeën van een ander, met iets van een ander zelf gaan pronken)
- met de nachtschuit vertrekken (=er erg stilletjes vandoor gaan)
- met de noorderzon vertrekken (=onaangekondigd vertrekken en niets meer van zich laten horen)
- met de ogen verslinden (=heel erg graag zien)
- met de prins over de Maas geweest zijn (=veel meegemaakt hebben)
- met een goed geloof en een kurken ziel drijft men de zee over (=met vertrouwen en optimisme kan men alles aan)
- met een zilveren hengel vissen (=vis kopen in plaats van vangen. Ook: doel bereiken met bedrog)
- met het verkeerde been uit bed stappen (=een slecht humeur hebben)
- met het verstand van een garnaal (=erg weinig verstand, erg dom)
- met hetzelfde sop overgoten (=even goed of slecht)
- met iemand niet willen oversteken (=niet in iemands plaats willen zijn)
- met passen en met meten wordt de meeste tijd versleten (=voorbereidingen zijn dikwijls het meest tijdrovend onderdeel van een taak)
- met Sint Juttemis als de kalveren op het ijs dansen (=nooit (Sint Juttemis valt op 17 augustus, en dan ligt er geen ijs))
- met stille trom vertrekken (=vertrekken zonder iemand het te laten weten)
- mijn verstand staat er bij stil (=dat begrijp ik helemaal niet)
- morgen als kaatje verjaart (=nooit , dat stel ik liever uit)
- niet het zout op zijn patatten verdienen (=een klein inkomen hebben)
- niet over een nacht ijs gaan (=eerst nadenken voor men iets doet - geen risico`s nemen)
- niet over rozen gaan (=er zijn nogal wat moeilijkheden)
- niet verder zien/kijken dan je neus lang is (=niet goed nadenken wat de gevolgen van iets zijn)
- niet zuiver op de graat (=niet helemaal eerlijk)
- niets te verletten hebben (=de tijd hebben)
- nooit troef verzaken (=overal bij zijn, altijd meedoen)
- om de haverklap (=op alle mogelijke momenten, steeds weer opnieuw)
- om over naar huis te schrijven (=erg bijzonder)
- onkruid vergaat niet (=het slechte is moeilijk uit te roeien)
- op de boom verkopen (=boomvruchten verkopen voor ze geplukt zijn)
- op het schild verheffen (=tot leider maken)
- op het verkeerde paard wedden (=een verkeerde inschatting maken)
- op het verkeerde paard wedden. (=zich misrekenen)
1116 betekenissen bevatten `ver`
- de kost gaat voor de baat uit (=eerst moeten er kosten worden gemaakt alvorens men er iets aan verdienen kan)
- de gek in de mouw dragen (=eigenaardigheden verbergen voor anderen)
- een vogel in de auto rijden (=elk geval kan overal mee leven)
- water en vuur zijn (=elkaar niet kunnen verdragen)
- hou en trouw (beloven) (=elkaar overal (zullen) helpen)
- goede sier maken (=er (overdreven) goed van leven / goed overkomen bij anderen)
- er een nachtje over willen slapen (=er eerst over na willen denken)
- er geen kaas van hebben gegeten (=er geen verstand van hebben)
- er verstand van hebben als een kraai van een zaterdag (=er geen verstand van hebben)
- het niet begrepen hebben op (=er geen zin in hebben - liever niet hebben)
- om de vinger winden (=er gemakkelijk baas over worden)
- geen dag zonder zorgen (=er is altijd wel iets om je zorgen over te maken.)
- er schuilt een addertje onder het gras (=er is een verborgen risico in het spel)
- de room is er af. (=er is weinig meer aan te verdienen)
- ieder huisje heeft zijn kruisje (=er mankeert overal wel iets)
- iemand het zwijgen opleggen (=er met niemand over mogen praten en niemand iets mogen vertellen)
- er niet mee getrouwd zijn (=er niet aan vastzitten, er niet toe verplicht zijn)
- er niet over uit kunnen (=er niet over kunnen zwijgen, er zwaar door getroffen zijn)
- er geen woorden aan vuilmaken (=er niets eens over spreken)
- er niet van kunnen meespreken (=er niets over weten)
- in het duister tasten (=er niets over weten, geen aanknopingspunten vinden)
- er zijn mond niet aan vuil maken (=er niets over willen zeggen)
- er het zwijgen toe doen (=er niets over zeggen)
- over het paard tillen (=er te veel goeds van zeggen / verwend en geprezen zijn)
- kunnen maken en breken (=er veel macht over hebben)
- er muziek in zitten (=er veel van kunnen verwachten en/of plezier van beleven)
- de broek lappen en het garen toegeven (=er veel verlies aan overhouden)
- ergens met lood in de schoenen naar toe gaan (=er verschrikkelijk tegen opzien)
- er een balletje over opgooien (=er voorzichtig over beginnen te praten om erachter te komen wat anderen ervan vinden)
- er geen pap van gegeten hebben (=er weinig over weten)
- mogen lijden (=er wel tegen kunnen - iemand wel kunnen verdragen)
- geen rook zonder vuur (=er wordt niet over gepraat of er is wel iets van waar)
- de schouders ophalen (=er zich niets van aantrekken - er niets over willen weten)
- iets wikken en wegen (=erg lang over iets nadenken en alle voors- en tegens afwegen)
- je geradbraakt voelen (=erg moe zijn en diverse pijnen hebben)
- door de ziel gaan (=erg pijnlijk of verdrietig zijn)
- de pan uit vliegen (=erg snel stijgen (inz. gezegd over prijzen))
- er prat op gaan (=erg trots over iets zijn en er over opscheppen)
- je ogen uitkijken (=erg verbaasd of nieuwsgierig staan kijken)
- ogen op steeltjes hebben (=erg verbaasd zijn)
- grote ogen opzetten (=erg verbaasd zijn)
- de wijsheid in pacht hebben (=erg verstandig zijn of althans doen alsof)
- het gras kunnen horen groeien (=erg verwaand zijn - ook gezegd als het ergens muisstil is)
- met het verstand van een garnaal (=erg weinig verstand, erg dom)
- goed en bloed voor iets offeren (=ergens alles voor over hebben (goed=bezittingen, bloed=het leven))
- de nacht brengt raad. (=ergens een nachtje over slapen leidt tot betere beslissingen of oplossingen)
- iets in de vingers hebben (=ergens ervaring en deskundigheid over hebben opgebouwd, waardoor men met grote kwaliteit en zonder fouten te maken, zich hiermee bezig kan houden)
- voor anker gaan (=ergens gaan wonen en langer verblijven)
- van iets zoveel verstand hebben als een koe van saffraan eten (=ergens geen verstand van hebben)
- geld uit iets slaan (=ergens geld aan verdienen)
50 dialectgezegden bevatten `ver`
- kaer mér vër zën eege diër, dan hëbste al leed genoeg (=keer maar voor de eigen deur, dan heb je al werk genoeg !) (Munsterbilzen - Minsters)
- Kakke geet vér bakke (=Alles op zijn tijd) (Bilzers)
- kakke geet vër bakke ook al èsten oëve heet (=dringende zaken gaan voor) (Munsterbilzen - Minsters)
- kal vër zën eege (=daar moet je mij niet van overtuigen) (Munsterbilzen - Minsters)
- kal vër zen eege! (=dat geldt zeker voor jezelf!) (Munsterbilzen - Minsters)
- kammeraote zin vër mette waandele, nie vër mette haandele (=vrienden kan je niet kopen, ze zijn onbetaalbaar) (Munsterbilzen - Minsters)
- koëm ich tër haajë nie, dan èssët vër mërgë (=we komen er wel, is het niet vandaag dan is het morgen) (Munsterbilzen - Minsters)
- koëme vër ter vendaog nie, dan esset vür mörge (=morgen komt nog een dag) (Munsterbilzen - Minsters)
- kooptech doë mér get kliskes vër (=dat is niets waard) (Bilzers)
- krekt san lul als syn heit (=De appel valt niet ver van de boom) (Fries)
- kretse vër dër te koeëme (=grote inspanningen doen om te slagen) (Munsterbilzen - Minsters)
- kretsë vër het einde van de moend te haole (=schrapen op de eindjes aaneen te krijgen) (Munsterbilzen - Minsters)
- liefde és blind zaagte boer en hae poende het aaterste vant vérke (=verliefdheid gaat soms ver) (Bilzers)
- mannë, tès wir ene vër te sjoeërë ! (=mannen, er komt een tango aan !) (Munsterbilzen - Minsters)
- Meine lik èn de Vlaonders (=Menen ligt ver van hier...) (Munsterbilzen - Minsters)
- men snoj iëk, ver gon raenger krijge (=als de wonde jeukt, komt er regen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Men tweide vroo hèt men iëste nog éngehold waaj ver sjeede (=Toen mijn vrouw ging lopen, ben ik gestopt met joggen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Merie haat zenen hond vas, seffes bitter mich, ich zèg et tich, honned frang vër mich! (=als je hond mij bijt, zul je moeten betalen.) (Munsterbilzen - Minsters)
- merie, haat zënen hond vas, seff¨s bitter mich, ich zèg ët tich...100 frang vër mich ! (=maria, hou je hond vast....(kinderrijmpje)) (Munsterbilzen - Minsters)
- mèt ne stêk bau een versjet wor op vastgebonne, stoepde vër de vèsse èn de biëk (=we spitsten de vissen uit de beek op een vork die vastgemaakt was op een lange stok) (Munsterbilzen - Minsters)
- mèt viël mikke en maetë, hëbbë vër strak nog get te aetë (=als ik een beetje overleg en afmeet, is er nog wat eten voor straks) (Munsterbilzen - Minsters)
- mèt zau ¨leig ènkoëme zulste geen dikke kiëtële sjijte (=met zo'n laag inkomen zul je niet ver springen) (Munsterbilzen - Minsters)
- mèt zau e kleen këzemke zulste geen hel kieëtëlë¨sjijte (=met zulk een mager loon zal je niet ver springen) (Munsterbilzen - Minsters)
- moar e loptje verre zien (=niet ver zijn) (Veurns)
- moetsj (=vèr auver te legge) (Dendermonds)
- moj nog wiet (=moet je nog ver) (Achterhoeks)
- n graute broek vër e klee pietsje (=veel gescheer en weinig wol) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau hëbstë get vër te knabbëlë, doeë bèste ë tijdsjë ziet mèt (=daar kreeg je wat om over na te denken, daar zul je een tijdje mee zitten) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau kump ët mennëke vër zën sente (=nu gaat het echt gebeuren) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau mauster wol mèt vër den daog koeëme (=biecht het maar op!) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau ston vër trèg kit (=nu staan we weer gelijk) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau zin vër tër (=dat ben ik met je eens) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau zin vër tër ! (=eindelijk !) (Munsterbilzen - Minsters)
- nau zin vër wir goej gevrindë (=nu zitten we weer op één lijn !) (Munsterbilzen - Minsters)
- nauts te aad vër te leire (=sommigen zullen nooit wat leren omdat ze niets begrijpen) (Bilzers)
- ne voëgel ver de kat (=ten dode opgeschreven) (Bilzers)
- nie konne laaje datte zon ook vër iemëd aanëster sjaajnt (=jaloers zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- nie waajër kieke as zën naoês lank ès (=niet ver vooruitkijken) (Munsterbilzen - Minsters)
- no verremetjes zien (=naar ver weg vertrokken zijn) (Veurns)
- noë den oogs moeste vër oëre gon raope oppet veld (=nadat het graan was geoogst moesten we de overgebleven aren op het veld gaan oprapen) (Munsterbilzen - Minsters)
- nog ès vër ne frang (=herhaal dat nog eens) (Munsterbilzen - Minsters)
- nog gene naogel hübbe vër zen K. te krabbe (=zelfs niet het broodnodige bezitten) (Munsterbilzen - Minsters)
- nog vër tërdievël nie sjau zin (=voor niets of niemand schrik hebben) (Munsterbilzen - Minsters)
- nou benn'n de roap'm goar! (=nu zijn ze echt te ver gegaan) (Westerkwartiers)
- nou benn'n de roap'n goar (=het is nu te ver gegaan) (Westerkwartiers)
- nou binne de rapen gaor. (=nu ben je te ver gegaan) (Volendams)
- nou gijt d' r zien boekje te buut' n (=nu gaat hij te ver) (Westerkwartiers)
- nou gijt ze buut'n heur boekje (=nu gaat zij echt te ver) (Westerkwartiers)
- nou gijt ze over de schreef (=nu gaat ze te ver) (Westerkwartiers)
- nou moakst 'et te bont (=nu ga je te ver) (Westerkwartiers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen