457 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `vo`
- er zijn buik van vol hebben (=er genoeg van hebben)
- er zijn hoed voor afnemen (=er voor in bewondering staan)
- er zijn neus voor optrekken (=zich te goed vinden om iets te doen)
- er zijn pink wel voor willen geven (=iets heel graag willen hebben)
- erbij staan voor Jan met de korte achternaam (=geen zinvolle activiteit hebben)
- geen a voor een b kennen (=erg dom zijn)
- geen blad voor de mond nemen (=precies zeggen hoe er over iets gedacht wordt)
- geen hand voor ogen zien (=zich in totale duisternis (of dichte mist) bevinden)
- geen knip voor de neus waard zijn (=zijn vak niet kennen en er geen verstand van hebben)
- geen spek voor de bek (=ongeschikt - iets wat men niet aankan)
- geen twee deuntjes voor één cent zingen (=geen zin hebben hetzelfde nog een keer te herhalen)
- geen twee missen voor hetzelfde geld doen (=niet tweemaal hetzelfde zeggen of doen)
- geen voet verzetten (=niet bewegen - niets willen doen)
- geen voetbreed wijken (=hard op zijn standpunt blijven)
- geen zorgen voor de dag van morgen (=maak je nu nog niet druk over mogelijke toekomstige problemen)
- geen zorgen voor morgen, elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad (=de moeilijkheden van vandaag zijn genoeg om je zorgen over te maken)
- genade voor recht laten gelden (=de straf kwijtschelden)
- genoeg voor een heel weeshuis. (=als je ergens heel veel van hebt)
- gevolg geven aan (=reageren op)
- gewogen en te licht bevonden (=na onderzoek afgekeurd zijn)
- goed en bloed voor iets offeren (=ergens alles voor over hebben (goed=bezittingen, bloed=het leven))
- goed voor de schroothoop (=totaal verloren)
- goed voorbeeld doet goed volgen (=als je zelf op de goede manier handelt, nemen anderen dat vanzelf over)
- goed voordoen doet verkopen. (=presentatie is belangrijk als je iets wil verkopen)
- goed voorgaan doet goed volgen (=als je zelf op de goede manier handelt, nemen anderen dat vanzelf over)
- groen en geel voor de ogen worden (=duizelen en/of erg van schrikken)
- haantje de voorste (=voortrekker - wie altijd op het voorplan wil staan)
- het aan zijn water voelen (=het instinctief aanvoelen)
- het achterste voor (=omgekeerd)
- het beste brood ligt voor het venster. (=wat je ziet is niet per se wat je krijgt)
- het bier is niet voor de ganzen gebrouwen. (=niet iets verspillen aan degenen die het niet waarderen)
- het buskruit niet uitgevonden hebben (=niet erg slim zijn)
- het ene woord brengt het andere voort. (=een negatieve opmerking kan leiden tot negatieve woorden over en weer)
- het gaat aan zijn neus voorbij (=hij loopt iets mis)
- het gaat hem/haar voor de wind (=hij/zij heeft geluk)
- het gras voor de voeten wegmaaien (=de woorden uit de mond nemen - alle kansen ontnemen)
- het grondsop is voor de goddelozen (=gezegd van iemand die het laatste restje uitdrinkt)
- het is een kwade wind die niemand voordeel brengt (=er is altijd wel iemand die van de omstandigheden weet te profiteren)
- het is niet voor de ganzen gemaakt (=we kunnen het maar beter uitdrinken)
- het is volle bak (=het is helemaal uitverkocht; er zijn heel veel mensen)
- het kainsmerk aan zijn voorhoofd dragen (=het is op zijn gezicht te lezen dat hij een schurk is)
- het komt te paard en het gaat te voet. (=ziekte en ongeluk komen vaak heel plotseling, maar het duurt lang voordat men weer hersteld is)
- het komt voor de bakker (=het komt in orde; het wordt geregeld)
- het kruit niet uitgevonden hebben (=niet bijster slim zijn)
- het op de klompen aanvoelen (=achterafgepraat - Dat had men kunnen weten)
- het voor de deuren van de hel weghalen. (=ergens veel moeite voor doen)
- het voorland zijn (=iemands toekomst zijn)
- het vossenvel aandoen (=op sluwe wijze iets willen bereiken)
- het woord voeren (=spreken (als afgevaardigde door anderen))
- het zijn vogels van enerlei veren (=ze zijn eender)
798 betekenissen bevatten `vo`
- iets in petto houden (=een mededeling voor later bewaren)
- de teugels laten vieren (=een minder streng beleid voeren)
- één uur van onbedachtzaamheid, kan maken dat men jaren schreit (=één moment van onvoorzichtigheid kan verschrikkelijke gevolgen hebben)
- een pleister op een houten been (=een nutteloos voorstel)
- op de koop toe nemen (=een onbedoeld gevolg accepteren)
- een ongeluk komt te paard en gaat te voet (=een ongeluk is snel gebeurd, maar de gevolgen slepen lang aan)
- de bui zien hangen (=een ongunstige situatie aanvoelen voordat deze zich daadwerkelijk voordoet)
- het tij keren (=een ontwikkeling stoppen. Bijvoorbeeld ten aanzien van het toenemen van zinloos geweld. Zie getij)
- conditio sine qua non (=een onvermijdelijke voorwaarde)
- een tegenslag (=een onverwacht nadelig feit of voorval)
- iemand het voordeel van de twijfel gunnen (=een onzekere factor voor hem zo gunstig mogelijk laten meetellen)
- schrijven en wrijven (=een pennenstrijd voeren)
- brave hendrik (=een persoon die op overdreven wijze de regeltjes volgt)
- tegen het zere been schoppen (=een pijnlijke opmerking maken over iets wat gevoelig ligt)
- een ijzer in het vuur hebben (=een plan hebben dat nog onbekend is voor de buitenwereld)
- iets op een procrustesbed leggen (=een regeling zo toepassen dat hij er voordeel van heeft)
- een appeltje voor de dorst (=een reserve voor moeilijke tijden die mogelijk nog gaan komen)
- op dood spoor zitten (=een situatie waarin er geen vooruitgang of hoop is)
- er met de pet naar gooien (=een taak bijzonder slordig uitvoeren)
- er bekaaid (van) afkomen (=een te lage prijs ervoor krijgen)
- ongeluk komt zelden alleen (=een tegenslag wordt vaak gevolgd door nog meer problemen)
- op een volle buik staat een vrolijk hoofd. (=een volle buik brengt een blij en tevreden humeur.)
- een bonte kraai maakt nog geen winter (=één voorbeeld is niet genoeg om een definitief besluit te nemen)
- iets te berde brengen (=een voorstel doen; iets ter sprake brengen)
- wie plast tegen de kerk, gaat gevaarlijk te werk (=een wandaad met verstrekkende gevolgen)
- een bedrijvige Martha zijn (=een zeer ijverige vrouw zijn (Martha= bijbels symbool voor hardwerkende huisvrouw))
- een nieuwe lap op een oud kleed (=een zinloze toevoeging)
- recht en slecht (=eenvoudig en eerlijk)
- het kind bij de naam noemen (=eerlijk voor de mening uitkomen)
- de kost gaat voor de baat uit (=eerst moeten er kosten worden gemaakt alvorens men er iets aan verdienen kan)
- niet over een nacht ijs gaan (=eerst nadenken voor men iets doet - geen risico`s nemen)
- op het veld van eer gevallen (=eervol gesneuveld)
- het hemd is nader dan de rok (=eigen familie gaat voor)
- de gek in de mouw dragen (=eigenaardigheden verbergen voor anderen)
- zo vol als mut (=eivol)
- elkaar bij de neus nemen (=elkaar voor de gek houden)
- elkaar de bal toespelen (=elkaar voordeeltjes bezorgen)
- als het water zakt, kraakt het ijs (=elke oorzaak heeft gevolgen)
- er oog voor hebben (=er de waarde van inzien of aandacht voor hebben)
- er een puntje aan kunnen zuigen (=er een goed voorbeeld aan kunnen nemen)
- er niet aan kunnen tippen (=er een voorbeeld aan kunnen nemen)
- er een slaatje uit slaan (=er een voordeeltje uit halen)
- er geen gat in zien (=er geen oplossing meer voor zien)
- er geen heil in zien (=er geen voordeel in zien)
- goed je mondje kunnen roeren (=er goed voor zorgen dat je mening wordt gehoord)
- er een loodje op leggen (=er iets aan toevoegen)
- met tijd en stond, gaat men de wereld rond. (=er is een juiste tijd is voor alles en sommige dingen hebben tijd nodig)
- doorgestoken kaart (=er is heel duidelijk iets mis! Hier is getracht om iemand te laten geloven dat er bij toeval iets gebeurt, terwijl het in feite van tevoren gearrangeerd is)
- bij de vleet (=er is meer dan voldoende van (vleet was vroeger een groot visnet))
- het kan er niet af (=er is niet genoeg geld voor)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
