457 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `vo`
- een paard, dat voor de tweede keer de sprong niet neemt, neemt hem ook voor de derde keer niet. (=iemand die al twee keer geen beslissing durft te nemen, komt nooit tot een besluit)
- een pechvogel (=iemand die steeds tegenslag heeft)
- een plaat voor je hoofd hebben (=kortzichtig zijn, niet open staan voor de omgeving)
- een reus op lemen voeten (=schijnbaar sterk maar in feite zwak)
- een ridder te voet zijn. (=niets meer hebben)
- een schot voor de boeg (=een uitspraak of vraag als eerste aanzet tot een gesprek of discussie (eigenlijk: een waarschuwingsschot))
- een schot voor open doel. (=iets zo eenvoudig dat het bijna onmogelijk is om te falen)
- een slimme vogel (=een handig persoon met overal een oplossing voor)
- een stalen voorhoofd hebben (=onbeschaamd zijn)
- een streepje voor hebben (=meer mogen dan een ander, minder gauw straf krijgen)
- een taling uitzenden om een eendvogel te vangen (=een kleinigheid opofferen om iets belangrijks terug te krijgen)
- een twistappel vormen (=een onderwerp van ruzie/conflict/onenigheid zijn)
- een vliegende kraai/vogel vangt/vindt altijd wat (=als je er maar op uit gaat, vind je altijd wel wat in je voordeel)
- een voet in de stijgbeugel hebben (=uitzicht hebben op bevordering)
- een voetveeg zijn (=iemand zijn die voor minderwaardige klusjes gebruikt wordt)
- een vogel die te vroeg zingt, wordt `s avonds van de kat gegeten. (=wie al te jong naar genot streeft, gaat te gronde.)
- een vogel in de auto rijden (=elk geval kan overal mee leven)
- een vogel kent men aan zijn veren (=het uitwendige zegt ook iets over de aard, het karakter)
- een vogel voor de kat (=een hulpeloos slachtoffer, dat niet meer gered kan worden)
- een vogel zingt zowel van armoe als van weelde. (=je kan positief zijn onder alle omstandigheden)
- een volle buik peinst op geen lege. (=iemand die genoeg te eten heeft is niet bezig is met de zorgen van een ander)
- een vos is niet licht met één strik te vangen. (=slimme mensen laten zich niet makkelijk foppen.)
- een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken (=mensen veranderen zelden echt)
- een wit voetje halen (=een goede indruk maken bij de leider(s))
- een ziekte komt te paard en gaat te voet (=men wordt snel ziek maar genezen duurt lang)
- een ziekte komt te paard en gaat te voet. (=snel ziek worden, maar langzaam genezen)
- een zwak voor iets of iemand hebben (=iets/iemand leuk of aardig vinden)
- eieren voor je geld kiezen (=met minder genoegen nemen dan men eerder wilde)
- elk schot is geen eendvogel (=niet iedere poging of alles wat je doet is succesvol)
- elk vogeltje zingt zoals het gebekt is (=ieder laat zich uit op een wijze die door zijn eigen aard en opvattingen bepaald worden)
- elke bos stro waait voor de wind (=onder makkelijke omstandigheden kan iedereen welvaren of iets uitvoeren)
- er de hand voor in het vuur steken (=heel zeker weten dat iets zo is)
- er de handen voor op elkaar krijgen (=er steun (applaus) voor krijgen)
- er de mond vol van hebben (=praten over de zaken die iemand bezighouden)
- er de vingers voor durven opsteken (=iets durven aanvaarden - zijn verantwoordelijkheid durven opnemen)
- er een stokje voor steken (=iets verhinderen)
- er een vouwtje bij leggen (=niet meer over spreken)
- er geen oog voor hebben (=er niet op letten)
- er is altijd wel ergens een vogel die zingt (=er is altijd wel een lichtpuntje als je maar goed je oren en ogen open zet)
- er is nog nooit een kok gevonden die koken kan voor alle monden (=je kunt het niet iedereen naar de zin maken)
- er komt een dominee voorbij (=er valt een plotselinge stilte in een rumoerig gezelschap)
- er mee voor de draad komen (=zeggen wat de precieze bedoeling is)
- er oog voor hebben (=er de waarde van inzien of aandacht voor hebben)
- er voor gaan (=besluiten aan een onzekere onderneming te beginnen en zich er volledig voor in te zetten)
- er voor geknipt zijn (=er zeer geschikt voor zijn)
- er voor in de wieg gelegd zijn (=er zeer geschikt voor zijn)
- er voor opdraaien (=het werk van een ander doen)
- er voor piet snot bij zitten (=er voor niets bijzitten)
- er voor spek en bonen bij zitten (=er voor niets bijzitten)
- er voor tekenen (=het met plezier willen aanvaarden)
798 betekenissen bevatten `vo`
- met de helm (op) geboren zijn (=de toekomst kunnen voorspellen / bijzonder voorzichtig zijn)
- je planeet lezen (=de toekomst voorspellen)
- de kaart leggen (=de toekomst voorspellen)
- de beste stuurlui staan aan wal (=de toeschouwers kunnen het altijd beter dan de uitvoerders)
- een deksel op de kop hebben (=de verantwoordelijkheid voor iets nemen)
- op het eind van de fuik vangt men de vis. (=de volhouder wint)
- de kaas niet van het brood laten eten (=de voordelen niet zomaar laten afpakken)
- overstag raken (=de wind van voren krijgen)
- het varken is door de buik gestoken (=de zaak is vooraf bedisseld)
- je schaapjes op het droge hebben (=de zaken op orde hebben of voldoende hebben om niet meer te hoeven werken)
- dood en begraven zijn (=definitief voorbij zijn.)
- bezint eer ge begint (=denk goed na over de gevolgen voordat je actie onderneemt)
- zwijgen en denken zal niemand krenken. (=denk na voor je iets zegt wat pijn kan doen)
- dat varkentje zullen we even wassen (=deze opdracht zullen we even uitvoeren)
- het heen en weer krijgen (=diarree krijgen - vooral gezegd van iets dat helemaal niet bevalt)
- het haasje zijn (=diegene zijn die er voor opdraait, het slachtoffer)
- als proefkonijn dienen (=dienen voor een of ander experiment)
- schijn bedriegt (=dingen zijn niet altijd zoals ze zich voordoen)
- scherven brengen geluk. (=dit zeg je om iemand zich minder schuldig te laten voelen)
- wie schrijft, die blijft. (=documenteer alles goed voor je eigen bestwil)
- voorzichtigheid is de moeder der wijsheid (=doe het voorzichtig, dan komt er geen schade)
- een hoge toon aanslaan (=doen alsof je het voor het zeggen hebt / luid en dwingend spreken)
- recht praten wat krom is (=door een ingewikkelde, onjuiste redenering een onzuivere situatie, daad of besluit trachten van een rechtvaardiging te voorzien)
- de gestage drup holt de steen (uit) (=door vol te houden wordt uiteindelijk wel het doel bereikt)
- voorkomen is beter dan genezen (=door voorzichtig te zijn kun je problemen en ongelukken voorkomen)
- voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast (=door voorzichtig te zijn, gaan tere zaken langer mee)
- over lijken gaan (=doordouwen zonder oog voor ethiek of moraal)
- onder de neus wrijven (=duidelijk zeggen wat er van gevonden wordt)
- voor paal/schut staan (=een blunder begaan voor de ogen van anderen (en schamen))
- een slaapmutsje nemen (=een borreltje nemen voor het slapen gaan)
- het laken door het oog van de schaar halen. (=een deel voor jezelf houden.)
- een verborgen agenda hebben (=een doel hebben dat voor de anderen verborgen gehouden wordt, bijvoorbeeld in een samenwerkingsverband)
- een te grote broek aantrekken (=een doel stellen waarvoor je niet de benodigde middelen hebt)
- dat is opgelegd pandoer (=een duidelijke van te voren afgesproken zaak)
- voor het inkoppen hebben (=een eenvoudige kans om in een discussie een punt te maken dankzij een voorzet van een ander)
- boontjes uit water eten. (=een eenvoudige maaltijd.)
- een fluitje van een cent (=een eenvoudige taak)
- een wolf in de schaapskooi. (=een gevaarlijk iemand die zich als onschuldig voordoet)
- een wolf in schaapskleren (=een gevaarlijk iemand die zich als onschuldig voordoet)
- vechten tegen de bierkaai (=een gevecht aangaan dat al bij voorbaat verloren is)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- eet vis, als er vis is. (=een gunstige gelegenheid moet men niet ongebruikt laten voorbijgaan.)
- een kring om de zon brengt water in de ton. (=een halo rond de zon voorspelt meestal regen)
- een slimme vogel (=een handig persoon met overal een oplossing voor)
- een heilig huisje (=een herberg - een (voor de betrokkene) onaantastbare waarheid)
- de hoofdvogel schieten (=een hoofdprijs winnen, maar vaak ironisch bedoeld. Letterlijk: de hoofdvogel is de hoofdprijs bij het vogelschieten)
- het is kruis of munt, zei de non en ze trouwde de bankier (=een keuze voor het materiële kan ten koste gaan van het spirituele)
- een klein visje een zoet visje (=een klein voordeel of winstje dat met weinig moeite is verkregen)
- een land van melk en honing zijn (=een land waar het goed en voorspoedig leven is)
- een blok aan het been (=een last zijn voor iemand anders.)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen