het kruis

zelfst.naamw.
Uitspraak:  [krœys]
Verbuigingen:  kruisen (meerv.)

1) figuur van twee lijnen door elkaar heen zoals in de letter 'x'
Voorbeeld:  `een kruisje in een vakje zetten`

2) plaats waar je benen of broekspijpen bij elkaar komen
Voorbeeld:  `iemand in zijn kruis trappen`

3) verticale balk met kortere horizontale balk boven het midden
Voorbeeld:  `Vroeger werden misdadigers aan een kruis genageld.`

4) iets dat je heel moeilijk en zwaar vindt
Voorbeeld:  `Het leven is soms een kruis.`

5) teken dat een muzieknoot een halve toon hoger moet muziek
Voorbeeld:  `Let op, er staan twee kruisen!`
Antoniem:  mol


Synoniemen
beproeving   crucifix   droefenis   edele delen   gebaar na gebed   kruisvorm   kwel   leed   ongeluk   pijn   rouw   smart   munt (antoniem)   

Spreekwoorden en zegswijzen
• zes kruisjes hebben (=60 jaar oud zijn)
kruisjes achter de rug hebben (=tientallen jaren oud zijn)
kruis of munt gooien (=ervoor loten)
kruis noch munt hebben (=geen geld hebben)
• ieder moet zijn eigen kruis dragen (=ieder moet zijn eigen tegenslagen verwerken)
Toon alle 13 spreekwoorden die kruis bevatten

22 definities op Encyclo
  • Uit `De lagere vaktalen: Taal der bouwbedrijven` 1914 kalkmaat van 15 zakken of 10 H.L.
  • Uit `De lagere vaktalen: Taal van post-, telegraaf- en telefoonpersoneel` 1914 kruisverbinding. Kruisverbindingsplank.
  • (Let op: oude spelling) Toestel, bestaande uit twee of meer latjes, die om een spil draaibaar zijn. Men legt de uiteinden los op de vingertoppen, en houdt het boven een letterbord (Zie Ouiahbord). De aanzittenden moeten zich passief stellen; na een poos begint het kruis zich over het bord to bewegen en tikt b...
  • [Mil. Woordenboek, spelling van 1861 ``Kruis``] In verschillende zamengestelde woorden gebruikelijk voor voorwerpen van die bekende gedaante, bijv. kruishouten tot plaatsing der laadgereedschappen, enz. Kruisbataillon was een van die zonderlinge en kunstmatige formatiën uit muskettiers en piekeniers of allee...
  • [I] lichaamsdeel, stuit [II] twee balken die elkaar rechthoekig snijden
Toon uitgebreidere definities

Deze woorden beginnen met kruis:
kruisallergiekruisarmkruisbandkruisbandblessurekruisbeeldkruisbeskruisbesmettingkruisbestuivingkruisbeukkruisboogkruiselingskruisenkruiserkruisgangkruishoogtekruishoutkruisigenkruisigingkruisinfectiekruising
Toon alle woorden die beginnen met kruis

Deze woorden eindigen op kruis:
hakenkruisRode Kruiszoenkruisverzetskruistopkruisridderkruiskrukkenkruishaakkruisgrootkruiserekruisdubbelkruiscommandeurskruisborstkruisaskruisantoniuskruisandreaskruis
Toon alle woorden die eindigen op kruis

Herkomst volgens etymologiebank.nl
kruis (twee elkaar snijdende balken, lijnen e.d.)

Taaladvies
  1. Schrijf je de namen van godsdienstige praktijken en voorwerpen klein of met hoofdletters, bijvoorbeeld een crucifix of een Crucifix? Zie crucifix / Crucifix
  2. Wat is het meervoud van kruis: kruisen of kruizen? Zie Kruisen / kruizen
  3. Hoe moet je het woord crucifixen afbreken als het niet in zijn geheel op de regel past? Zie crucifixen: waar breek je het af?


Vraag & Antwoord voor je slimme speaker
Is het 'de kruis' of 'het kruis'?
Het is 'het kruis', want kruis is onzijdig. Als je het aanwijst is het 'dat kruis'.
Wat is het meervoud van kruis?
Het meervoud van kruis is 'kruisen'. Eén kruis, twee kruisen.
Wat betekent kruis?
'figuur van twee lijnen door elkaar heen zoals in de letter 'x'' en 'plaats waar je benen of broekspijpen bij elkaar komen' en 'verticale balk met kortere horizontale balk boven het midden' en 'iets dat je heel moeilijk en zwaar vindt' en 'teken dat een muzieknoot een halve toon hoger moet'
Hoe spel je kruis?
kruis spel je K R U I S
Wat is een ander woord voor kruis?
Andere woorden voor kruis zijn beproeving, crucifix, droefenis, edele delen, gebaar na gebed, kruisvorm, kwel, leed, ongeluk, pijn, rouw en smart.
Wat is het tegenovergestelde van kruis?
Een antoniem van kruis is munt.

Op andere websites
Zoek kruis op Woordenlijst.org
Zoek kruis op Google
Zoek kruis op Wikipedia