8 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `zijn de`
- daar zijn de daken met vlaaien bedekt (=daar is men rijk / Daar heeft men overvloed)
- dat zijn de Alfa en de Omega. (=dat is het begin en het einde.)
- de ogen zijn de spiegels der ziel (=in de ogen van een persoon herkent men het karakter)
- de wereld is een schouwtoneel elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- eten dat je zweet en werken dat je het koud krijgt, dat zijn de waren. (=slecht personeel. Uit de tijd dat meiden en knechts bij de boer in de kost waren.)
- op is de koek, en weg zijn de dubbeltjes (=het maximaal haalbare is bereikt, meer zit er niet in)
- veel honden zijn der hazen dood (=voor de overmacht moet men wel bezwijken)
- voorbij de schout zijn deur mogen dragen (=wel gezien mogen worden)
2 betekenissen bevatten `zijn de`
- in het donker zijn alle katten grijs/grauw (=als de situatie niet duidelijk is, zijn de zaken niet goed te beoordelen)
- je partij behoorlijk meeblazen (=zijn deel van de taak naar behoren uitvoeren)
23 dialectgezegden bevatten `zijn de`
- (antwoord) as se niet binnen binne binne se buten (an ut speule) (=waar zijn de kinderen?) (Leewarders)
- 't benn'n de kleine dinkjes die 't em doen (='t zijn de kleine dingen die 't em doen) (Westerkwartiers)
- As de zun in't westen steet, bint de lui'n 't drokst (=Als de zon in het Westen staat, zijn de luien het drukst) (Twents)
- Bè lichtmes zenne daag al nön haoneschré gelengd (=Bij driekoningen zijn de dagen al terug een beetje langer) (Stals)
- Butter, broad en groene kees, wie dat niet segge ken die praat Chinees (=Friezen zijn de Chinezen van Nederland) (Leewarders)
- dan is Leiden ien last (=dan zijn de rapen gaar!) (Westerkwartiers)
- de autzonneringe bevestige de regel (=het zijn de dwarsliggers die het spoor rechthouden) (Munsterbilzen - Minsters)
- de doagn goan moar opn en toe (=dat zijn de winterdagen) (Knesselaars)
- de fijne zijn de mijne zee de duvel (=er is veel schijn in het zijn (P.C.Hooft ; Granida) ) (Oudenbosch)
- De vèrreke va huuj zunt te sjnietsele van mörrege! (=De varkens van vandaag zijn de schnitzels van morgen) (Eys)
- nou hij'j de popp'm an't daanz'n (=nu zijn de rapen gaar) (Westerkwartiers)
- ooge spraeke iëveral dezelfde taol (=ogen zijn de afstraling van de ziel) (Bilzers)
- pist: We zijn de pist in (=We zijn weg) (Lebbeeks)
- wa zeg ten barromeedre (=wat zijn de weersvooruitzichten) (Kaprijks)
- Wat doen de eieren (=Hoe duur zijn de eieren) (Giethoorns)
- wat komt d'r achter vot (=wat zijn de gevolgen) (Westerkwartiers)
- we zin de noste familie die è eet (=wij zijn de naaste familie die hij heeft) (Sint-Niklaas)
- Wit zen de miere, grien de blaffetiere, zwet zen de poape die in 't kapelleke sloape. (=Wit zijn de muren, groen de luiken, zwart de paters die in het kapelleke slapen) (Booms)
- Wo de kop vergit, moette de been besniete. (=Het zijn de knechten die moeten opdraaien voor de fouten van de meester.) (Bilzers)
- zen de patatten al meurrig (=zijn de aardappelen gaar) (turnhouts)
- zij zijn de lachenduh derduh (en jij blijft aan de pan hangen) (=Profiteur van andermans ongeluk of conflict) (Utrechts)
- zijn de paoters al op de weel gewiest? (=het ijs : houdt het al (op de Weel ) ?) (Oudenbosch)
- zijn de patatten al zochte (=zijn de aardappelen gaar) (Aspers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen