9 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `voor iemand`
- de kastanjes voor iemand uit het vuur halen (=voor iemand anders het gevaarlijke werk of een lastig klusje doen)
- de vlag voor iemand strijken (=voor iemand onderdoen, zijn meerdere erkennen)
- een goed woord voor iemand doen (=iemand bij een ander aanbevelen)
- een lans breken voor iemand (=het voor iemand opnemen, voor iemand de best doen diegene ergens mee te helpen iets te verkrijgen)
- voor iemand door het vuur gaan/vliegen (=voor iemand alles overhebben, zich opofferen)
- voor iemand in het krijt treden (=iemand helpen en verdedigen)
- voor iemand kruipen (=van iemand schrik hebben , slaafs alles doen wat hij vraagt)
- voor iemand of iets zijn petje afnemen (=ergens respect voor hebben)
- zo klaar als een klontje voor iemand zijn (=het helemaal begrijpen)
14 betekenissen bevatten `voor iemand`
- aan de veren kent men de vogel (=aan het uiterlijk (verzorging/kleding) kun je zien met wat voor iemand je te maken hebt)
- uit het oog, uit het hart (=de aandacht voor iemand verliezen, als die persoon niet meer in de nabijheid is)
- een blok aan het been (=een last zijn voor iemand anders.)
- er is geen zalf aan te strijken (=ergens niets aan kunnen doen of geen enkel zinvol advies mogelijk voor iemand)
- iemand op handen dragen (=grote bewondering hebben voor iemand)
- een lans breken voor iemand (=het voor iemand opnemen, voor iemand de best doen diegene ergens mee te helpen iets te verkrijgen)
- door dik en dun (=in goede en slechte tijden / alles overhebben voor iemand)
- iets in het vet hebben (=nog iets voor iemand tegoed hebben)
- een oogje op iemand hebben (=tedere, mogelijk verliefde, gevoelens voor iemand koesteren)
- voor iemand door het vuur gaan/vliegen (=voor iemand alles overhebben, zich opofferen)
- de kastanjes voor iemand uit het vuur halen (=voor iemand anders het gevaarlijke werk of een lastig klusje doen)
- de vlag voor iemand strijken (=voor iemand onderdoen, zijn meerdere erkennen)
- wat voor vlees men in de kuip heeft (=wat voor iemand (of iets) het is)
- weten wat voor vlees men in de kuip heeft (=weten met wat voor iemand men te doen heeft)
25 dialectgezegden bevatten `voor iemand`
- ‘tsa wa zwoaën os ge tuis komt (=voor iemand die te laat naar huis gaat) (Kaprijks)
- aa iet et werm woeter oeitgevonne of aa paast dattem et werm woeter oeitgevonne iet (=voor iemand die stom is of hem zelf voor slim pakt) (tervurens)
- aaën hoempësjoemp (=verwijt voor iemand die trekkebeent) (Munsterbilzen - Minsters)
- achter de kluud'n luup'n (=alles doen voor iemand) (Deinzes)
- Achter de kluud' n luub' n (=Iets doen voor iemand) (Hansbeeks)
- as ‘t waer neet good is op vaars hui, is ‘t toch good op moors kuuel (=het weer is altijd voor iemand goed (of niet); regen is niet fijn als er -door vader- gehooid moet worden, maar wel fijn voor -moeders- moestuin) (Heitsers)
- bang hon bieëlë het helste (=je hoeft niet bang te zijn voor iemand die en grote mond zet) (Munsterbilzen - Minsters)
- broer, is het koud boven? (=voor iemand die kaal is :) (Amsterdams)
- de këstônzjëlë aut ët vieër haolë vër nen aandrë (=geen risico nemen voor iemand anders) (Munsterbilzen - Minsters)
- de kestonzjele vür iemes auttet vieër haole (=het gevaarlijke werk voor iemand anders opknappen) (Munsterbilzen - Minsters)
- die gaodaart bij wiend mee (=wind mee voor iemand op de fiets met flaporen) (Oudenbosch)
- die is geurs in de grip gedoken en trug gouw gaan breien. (=aanduiding voor iemand die moest gaan trouwen vanwege zwangerschap) (Alblasserdams)
- got schept de dag in moeder de soebe (=voor iemand simpel van geest) (Kaprijks)
- hém gieëlegaus in ’t nuut steken (=voor iemand nieuwe kleren kopen) (Meers)
- iemand de kónt naodrage (=Altijd voor iemand het werk opknappen) (Wells)
- iemand nie kuinn zien (=afkeer voelen voor iemand) (Waregems)
- Iemand vraa haave (=Alles voor iemand betalen (bvb op café) ) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- iemes de vot nao draage (=overdreven veel voor iemand doen) (Sjeeter plat)
- kwaffèir: Es a kwaffèir doeëd? (=Een vraag voor iemand met lang haar) (Lebbeeks)
- moete sjaajve (=moeten onderdoen voor iemand anders) (Munsterbilzen - Minsters)
- Roaije en vaele da binne dongderstraele (=pas op voor iemand met rood haar) (Flakkees)
- Van Guppensteyn : hey, van Guppensteyn/ hey pik / hey gladiool/Hey mooie muppet/Hey snugger (=Hey ( verzin maar een naam voor iemand om hem iets duidelijk te maken )) (Utrechts)
- van iemëd kaud kallë (=geen goed woord voor iemand over hebben) (Munsterbilzen - Minsters)
- wie datter eerst vur zijn eige zurgt en ten vur een ander zurg vur ne goeie vriend (=eerst voor zichzelf zorgen en dan voor iemand anders) (Sint-Niklaas)
- ze lait schoewen (=ze ziet er goed uit voor iemand die in het ziekenhuis ligt) (Tiens)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen