7 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `vaart`
- een aardje naar zijn vaartje (=het karakter van zijn vader hebben)
- het zal zo`n vaart niet lopen (=het zal wel meevallen)
- vaart achter iets zetten (=iets snel (doen) uitvoeren)
- varen waar de grote mast vaart (=klakkeloos de baas volgen)
- wie appelen vaart, die appelen eet (=als je handelt in bepaalde goederen, dan zul je deze zelf waarschijnlijk ook gebruiken. / Iemand die bepaalde werkzaamheden voor een ander moet verrichten, geniet daar doorgaans zelf ook van)
- zo `n vaart niet lopen (=niet zo erg zijn als het lijkt)
- zonder geluk vaart niemand wel (=alleen met hard werken komt men er niet, ook een beetje geluk is nodig om ergens te komen)
7 betekenissen bevatten `vaart`
- de vleespotten van Egypte (=een vroegere tijd van grote welvaart)
- de muizen dansen in het spek. (=er is welvaart)
- hem van jetje/katoen geven (=er vaart achter zetten)
- vette en magere jaren (hebben) (=jaren met meer welvaart en minder werkloosheid en jaren met minder welvaart en meer werkloosheid)
- voor top en takel drijven (=scheepvaart : zonder een zeil te voeren)
- klein gewin brengt rijkdom in. (=van kleine beetjes komt ook welvaart)
- liever vrij en geen eten dan een volle buik aan een ijzeren keten. (=vrijheid is een hoger goed dan materiële welvaart.)
32 dialectgezegden bevatten `vaart`
- 'n ons geluk is meer as 'n pond verstand (=zonder geluk vaart niemand wel) (Westerkwartiers)
- (van) pillong geven, er een lap / kartets op geven (=flink aanpakken, vaart maken) (Wichels)
- beder 'n ons geluk dan 'n pond verstand (=zonder geluk vaart niemand wel) (Westerkwartiers)
- buzze geven (=vaart maken) (Sint-Niklaas)
- dao veurt e sjeeëp op de knaal (=Daar vaart een boot op het kanaal) (Neerharens)
- de benen van onder zè gat lopen (=er vaart achter zetten om iets in orde te kijgen) (Sint-Niklaas)
- de domste boer' n hemm' de dikste eerabbels (=zonder geluk vaart niemand wel) (Westerkwartiers)
- de vol speet (=in volle vaart) (Bilzers)
- de volle patrol (=in volle vaart) (Riemsts)
- de zwoeng trèn haage (=de vaart erin houden) (Munsterbilzen - Minsters)
- de zwoeng zitter nog nie èn (=ik krijg er de vaart niet in) (Munsterbilzen - Minsters)
- de zwoeng zoet trèn (=de vaart zat er in) (Munsterbilzen - Minsters)
- De zök d' r ien zette (=vaart maken) (Genneps)
- gaas gaeve (=er vaart achter zetten) (Munsterbilzen - Minsters)
- geef moar sedde (=maak maar vaart) (Kaprijks)
- gif moa sjette, gif moa buzze (=zet er maar vaart achter) (Wevelgems)
- haug beem vange viël wènd (=wie vaart heeft dikwijls tegenwind) (Munsterbilzen - Minsters)
- Hee häd de zwoeng der goed in (=Hij had de vaart er in) (Epers)
- Hoa goat'er nogal e gat oat (=hij gaat / loopt / rijdt / vaart / vliegt / ... snel) (Rillaars)
- hoe vaart hij? (=hoe gaat 't met hem?) (Archaïsch)
- In volle galloo (=In volle vaart) (Bevers)
- meej gâânk (=in volle vaart) (Bredaas)
- Ne gank gaun (=Nogal een vaart gaan) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- ne gank gon (=een vaart gaan) (Bilzers)
- pellong: Pellong geven (=Er vaart in zetten) (Lebbeeks)
- pelong geven (=er vaart achter zetten) (Meers)
- petrol gaeve (=er vaart achter zetten) (Munsterbilzen - Minsters)
- Sjette geevn, bizze geevn (=Iets rap doen, er vaart achter steken) (Maldegems)
- slunse geev'n (=er vaart achter zetten) (Veurns)
- vierklaavers (=in volle vaart) (Booms)
- wellekom, wellekom, lieve meirt da ge mi mei noar 't graf nieën veirt (=Welkom, welkom lieve maart, dat je met mij naar het graf niet vaart) (Wichels)
- wellekom, wellekom, lieve meirt da ge mi mei noar ' t graf nieën veirt (=Welkom, welkom lieve maart, dat je met mij naar het graf niet vaart) (Wichels)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen