10 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `stoel`
- als paddenstoelen uit de grond schieten (=snel en in grote massa tevoorschijn komen)
- de poten onder iemands stoel wegzagen (=iemands positie verzwakken)
- een stoel in de hemel verdienen (=je door een goed werk onderscheiden)
- een stoelendans (=situatie waarbij mensen van functie wisselen)
- je mening niet onder stoelen of banken steken (=je mening niet verbergen, openlijk voor je standpunten uit durven komen, bij voorbeeld van afkeuring van iets)
- op de schopstoel zitten (=elk ogenblik ontslagen kunnen worden)
- op de wipstoel zitten (=elk ogenblik ontslagen kunnen worden)
- tussen twee stoelen in de as vallen (=er bekaaid vanaf komen)
- verrijzen als paddenstoelen na een regenachtige dag (=plots tevoorschijn komen)
- voor stoelen en banken praten (=maar weinigen die naar iemands verhaal luisteren)
3 betekenissen bevatten `stoel`
- opgestaan is plaats vergaan (=als je even wegloopt kan iemand anders op je stoel gaan zitten)
- wortelen doet `t gat bortelen. (=het eten van wortelen bevordert de stoelgang.)
- wat was hij op zijn paardje. (=wat werd hij driftig of wat zat hij op zijn praatstoel)
15 dialectgezegden bevatten `stoel`
- ge zoed de stoel vanoender ze gat moetn trekkn (=hij blijft altijd lang zitten voor hij vertrekt) (Lichtervelds)
- ge zoet de stoel van oendre ze gat moetn trekkn (=hij blijft maar zitten) (Kortemarks)
- geef dien boer een stoel (=iemand die een boer laat) (Kaprijks)
- Gift diejen boer un stoel (=uitspraak nadat iemand een boer heeft gelaten) (Dunges)
- gift dien boer ne stoel (=als iemand een boer laat .... (zegt men dikwijls) ) (Sint-Niklaas)
- grotmoe zat wat te doesteren in eur stôel (=Oma zit te dutten in de stoel) (Epers)
- hae zoet oppet tipke van zene stoel (=hij was zenuwachtig) (Munsterbilzen - Minsters)
- hij verdient 'n stoel ien 'e hemel (=hij heeft veel liefdewerk gedaan) (Westerkwartiers)
- iemëd wo geen zittende k... hèt, vènd nie rap ne goeje stoel (=twijfelaars zijn niet rap met iets tevreden) (Munsterbilzen - Minsters)
- kriegt 'n stoel an (=pak een stoel ga zitten) (Vechtdals)
- op z'n leen zitt'n (=onderuitgezakt op stoel / in zetel zitten / liggen) (Meers)
- pak ne stoel en zèt tich tërlengs (=ga wat zitten !) (Munsterbilzen - Minsters)
- pak tich ne stoel en zèt tich terlengs (=ga zitten!) (Munsterbilzen - Minsters)
- Wa èteh we vanoavon? èrpel of sloai? HEU stoel OP VIER! (=Wat eten wij vanavond? Aardappelen of sla? Hallo, zet je stoel op vier poten!) (Eindhovens)
- zënë stoel bijsjaajvë (=gaan bijzitten aan tafel (om mee te eten)) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen