10 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ouder`
- brede schouders hebben (=veel kunnen verdragen)
- de aanhouder wint (=wie volhoudt, zal uiteindelijk succes hebben.)
- de schouders eronder zetten (=zich voor iets inspannen)
- de schouders ophalen (=er zich niets van aantrekken - er niets over willen weten)
- door de ouderdom wordt de wolf grijs. (=mildheid komt met de jaren)
- een aap op de schouder hebben (=een probleem hebben waar je niet vanaf komt.)
- geen ding betert door ouderdom (=alles verslijt door de ouderdom)
- hou ouder, hoe gekker. (=ouderen maken zich minder druk om wat anderen van hen denken)
- op iemands schouders staan (=op andermans werk voortbouwen)
- ouderdom komt met gebreken (=als je ouder wordt ga je van alles mankeren)
30 betekenissen bevatten `ouder`
- Abraham gezien hebben (=50 jaar of ouder zijn)
- aan de vruchten kent men de boom (=aan de nakomelingen kent men de ouders)
- geen ding betert door ouderdom (=alles verslijt door de ouderdom)
- ouderdom komt met gebreken (=als je ouder wordt ga je van alles mankeren)
- zoals de ouden zongen piepen de jongen (=de jongeren leren het van de ouderen)
- de tand des tijds (=de sleet door de ouderdom)
- de vrucht der ervaring rijpt niet aan jonge takken (=de verstandigste opmerkingen komen van oudere mensen)
- op het eind van de fuik vangt men de vis. (=de volhouder wint)
- niet meer van vandaag (=het is ouderwets of niet meer acceptabel)
- oude kerken hebben duistere glazen. (=het zicht wordt minder als je ouder wordt)
- oud mal gaat bovenal (=hoe ouder hoe gekker)
- klein is de rouwe, valt de oude koe dood. (=hoe ouder iemand sterft hoe minder het verdriet)
- zo vader, zo zoon (of: Zo moeder, zo dochter) (=kinderen erven de eigenschappen van hun ouders)
- de appel smaakt bomig. (=kinderen lijken op hun ouders.)
- de appel valt niet ver van de stam/boom (=kinderen lijken vaak op de ouders)
- het ei wil wijzer zijn dan de kip (=kinderen willen wijzer zijn dan de ouders)
- het verstand komt met de jaren (=naarmate je ouder wordt, word je wijzer en verstandiger)
- uit de pot van Egypte eten (=nog thuis eten bij de ouders die voor je zorgen)
- je wilde haren verliezen (=ouder en rustiger worden)
- oude paarden jaagt men achter de schans (=oudere werknemers worden soms aan de kant gezet)
- een oude boom moet je niet verpoten. (=ouderen houden niet van veranderingen)
- hou ouder, hoe gekker. (=ouderen maken zich minder druk om wat anderen van hen denken)
- zoals de vos steelt, steelt ook het vosje. (=valse ouders hebben valse kinderen.)
- van aver tot aver (=van ouder tot ouder)
- aan een oud dak moet je veel herstellen (=verouderde zaken vergen nu eenmaal onderhoud)
- uit het jaar nul (=volkomen ouderwets, achterhaald, uit de mode)
- wat Jantje is zal Jan worden. (=wel ouder worden maar dezelfde streken houden)
- wie naar zijn moeder en vader niet hoort moet het kalfsvel volgen (=wie niet naar zijn ouders luistert, moet soldaat worden)
- ook de beste boom geeft slechte vruchten (=zelfs goede ouders kunnen kinderen hebben die het verkeerde pad inslaan.)
- de koe is vergeten dat hij kalf geweest is. (=zeurende ouderen vergeten dat ze vroeger ook wild waren)
26 dialectgezegden bevatten `ouder`
- A-j oolder wördt, wo'j wa wiezer mer nich altied klooker. A'j oolder wördt, wo' j wa wiezer mer nie altied verstaandiger. (=Als je ouder wordt wordt je wel wijzer maar niet altijd verstandiger) (Twents)
- aad wieënë ès een guns, mèr joenk blijve een graute kuns (=verzorg je altijd goed als je ouder wordt) (Munsterbilzen - Minsters)
- abraham (sara) gezien hübbe (=ouder dan 50 zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- adder wiëne zürg terviër datte kaase dierder zin dan de gateau zelf (=met het ouder worden, gaan de kaarsen duurder zijn dan de taart) (Munsterbilzen - Minsters)
- as een ou schuur ont brangen gerokt is er geen blussen oan (=als een ouder het in 't hoofd krijgt om te trouwen, is er geen tegenhouden aan) (Sint-Niklaas)
- As n aa sjier én brand slig, ester gee blësse mei on (=Hoe ouder hoe gekker!) (Bilzers)
- aster nie viël te doen wos, sjikden oos aars os noë t veld vür dikke steen te raope van den akker en daaj moeste v¨r ènnet kaarspoër umkippe (=als terapie moesten we van onze ouder ook dikke keien rapen van de akkers en daarmee de karsporen vopvullen) (Munsterbilzen - Minsters)
- dat pieëd hèt zëne poeëse al lang gehaage (=dat paard is al ouder dan 12 jaar (en dus versleten°) (Munsterbilzen - Minsters)
- den aaën daog ès on zen praaj (=hij wordt een dagje ouder) (Munsterbilzen - Minsters)
- Die hed ut mos op de kop (=Een ouder persoon / bejaarde) (betuws)
- ich bèn zoe aad as mën haan, mèr get adder as mën taan (=ik ben zo oud als mijn handen, maar wat ouder als mijn tanden) (Munsterbilzen - Minsters)
- ij vernuilt mee te vernaan (=hij wordt dommer met ouder worden) (Wetters)
- Jóngk blieve kóns te lieëre óngertösse des te aojer weurs! (=Jong blijven kan je leren terwijl je ouder wordt!) (Kinroois)
- nen aawen oap moette gin smoele liëre trekke (=je moet geen raad geven aan een ouder meer ervaren iemand) (Antwerps)
- ollerdom komt met gebreek'n (=bij het ouder worden komen de ongemakken) (Westerkwartiers)
- op ne auwe fiets moete gu ' t leren (=verkering hebben met 'n ouder iemand :) (Astens)
- op nen aae viloo moeste leire raaje (=zijn vriendin is wel veel ouder dan hij) (Munsterbilzen - Minsters)
- tes ip nen oude velo daj moet lieërn rij'n (=zijn lief is veel ouder dan hijzelf) (Waregems)
- tverstand kump nie vër de joëre (=hoe ouder hoe wijzer) (Bilzers)
- tverstand kümp mètte joeëre (=hoe ouder hoe wijzer) (Munsterbilzen - Minsters)
- verjoërë ès nie erg, mér dat addër wiëne vèn ich erg (=verjaren is fijn, maar ouder worden niet) (Munsterbilzen - Minsters)
- verjoëre ès toch zoe sjaun, mér dat addër wiëne èster te viël aon (=verjaren ja, ouder worden neen) (Munsterbilzen - Minsters)
- vestand komt met de joar'n (=hoe ouder hoe wijzer men wordt) (Westerkwartiers)
- vrigger worre vër joenk en sjaun, nau nog alleen mèr sjaun (=we worden wel een dagje ouder en...lelijker) (Munsterbilzen - Minsters)
- wie joener, wie botter...wie adder wie zotter (=als je jong zijt ben je wat vrijpostig, met het ouder worden word je nog veel zotter) (Munsterbilzen - Minsters)
- Wiej mieë verjaordaag des te kriegs wiej aojer des te weurs! (=Hoe meer verjaardagen je krijgt hoe ouder je wordt!) (Kinroois)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen