6 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `je al`
- als je alles van tevoren weet, ga je liggen voor je valt (=het heeft geen zin zich na afloop te beklagen over gebrek aan voorkennis. (Meestal in antwoord op klachten als `Als ik dat van tevoren geweten had.`))
- als je alles van tevoren wist, dan kwam je met een dubbeltje de wereld rond (=het heeft geen zin zich na afloop te beklagen over gebrek aan voorkennis. (Meestal in antwoord op klachten als `Als ik dat van tevoren geweten had.`))
- doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. (=blijf vooral normaal doen)
- een leventje als een luis op een zeer hoofd (=een heerlijk leventje)
- je als een kat in een vreemd pakhuis voelen (=je ergens niet thuis voelen)
- je als een vis in het water voelen (=je helemaal op je plaats voelen)
7 betekenissen bevatten `je al`
- een vliegende kraai/vogel vangt/vindt altijd wat (=als je er maar op uit gaat, vind je altijd wel wat in je voordeel)
- wie een hond wil slaan, vindt altijd wel een stok (=als je kritiek wil hebben op iemand, vind je altijd wel een reden)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- er is altijd wel ergens een vogel die zingt (=er is altijd wel een lichtpuntje als je maar goed je oren en ogen open zet)
- je kan beter naar de bakker dan naar de apotheker gaan. (=eten is gezond, de apotheker bezoek je als je ziek bent.)
- voor geld kun je de duivel doen dansen (=met geld kun je alles gedaan krijgen)
- wijze raad Is halve daad. (=met verstandig advies ben je al halverwege om succesvol te zijn)
24 dialectgezegden bevatten `je al`
- aste loemp bés zulste al és aater het nèt vange (=als je zo lomp bent als vis, kan je al eens bot vangen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Bend'al afgewerkt (=Ben je al klaar) (Eindhovens)
- bendal wiesse (n) appe? (=heb je je al een gebit laten aanmeten?) (Oudenbosch)
- Daar ga je al (=Het moment waarop iemand gaat) (Benschops)
- dae stink oere boeëve de wènd aut (=die ruik je al van ver) (Munsterbilzen - Minsters)
- de knaajn zin al on de kis ont knabbele (=de bobbeltjes zie je al door haar bloesje) (Munsterbilzen - Minsters)
- de stinks zieëve oere boeëve de wènd aut (=ik ruik je al van ver!) (Munsterbilzen - Minsters)
- det wil ich zeen, zag de blinje (=iets doen waarvan je al van tevoren weet dat het onmogelijk is) (Heitsers)
- e goed lidsje mauste draaj kër (keire) zinge (=dat heb je al gezegd !) (Munsterbilzen - Minsters)
- eej van je leevn (=heb je al ooit) (Lichtervelds)
- ei je al wet vongen (=heb je al iets gevangen) (Volendams)
- ei ju al un ket (=heb je al een meisje voor de kermis) (Volendams)
- Èj'awa (=Heb je al wat) (Zaamslags)
- eye / aye al en ei ad. (=Heb / had je al een ei gehad) (Urkers)
- eye alers en prikkien mit em opewarmd (=heb je al eens met hem van doen gehad) (Urkers)
- Hebbie dr al gedouwt? (=Ben je al met haar geweest?) (Lopiks)
- Hedde al n'vrijer (=heb je al een vriendje) (Brabants)
- Hej ut heuj al an. (=Heb je het hooi al van het land. Ben je al klaar.) (Oldebroeks)
- Hij de schoonen al an (=Ben je al gereed met de bezigheden) (oldebroeks)
- hij-je al 'n scharreltjen? (=heb je al een beetje verkering?) (Huizers)
- kaer mér vër zën eege diër, dan hëbste al leed genoeg (=keer maar voor de eigen deur, dan heb je al werk genoeg !) (Munsterbilzen - Minsters)
- kunde gij al ne knoop in oew schoene le-ge? (=kun je al een strik maken?) (Oudenbosch)
- moh, loop ut? plukkie al? (=hoi, hoe gaat het? pluk je al tomaten?) (Westlands)
- Plukkie al (=Heb je al seks) (Westlands)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
