39 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de do`
- als de dood zijn voor iets (=heel erg bang zijn voor iets)
- arbeid is voor de dommen. (=gezegd als je liever op twijfelachtige wijze geld verdient dan op een eerlijk manier)
- dat zal je de dood niet aandoen (=iets is niet zo erg is als het lijkt)
- de domste boeren hebben de dikste aardappelen (=met geluk komt men vaak verder dan met verstand)
- de dood kent geen lieve kinderen (=ieder moet sterven)
- de dood of de gladiolen (=er vol voor gaan, zonder compromissen.)
- de dood op het lijf jagen (=schrik aanjagen)
- de dood wil een oorzaak hebben. (=het is belangrijk onm te weten waarom iets gebeurt)
- de dorsende os zult gij niet muilbanden (=iemand die voor je werkt moet je goed behandelen)
- de pastoor gaat voor en de dominee loopt met hem mee (=altijd eerst de machtige mensen, dan de mindere mens)
- de sleutel op de doodskist leggen (=een erfenis weigeren)
- een appeltje voor de dorst (=een reserve voor moeilijke tijden die mogelijk nog gaan komen)
- een blind paard zou er geen schade doen (=een armoedig interieur)
- een harde dobber (zijn/worden) (=niet gemakkelijk (zijn/worden))
- er de dood in de pot zijn (=niets te beleven zijn)
- er uitzien als de dood van Ieper (=er slecht uitzien)
- eruit zien als de dood van ieperen (=er bijzonder slecht uitzien)
- goederen in de dode hand (=goederen die niet vererven)
- het is beter de bakkers te paard, als de dokters. (=je kunt beter voldoende en gezond eten, dan straks naar de dokter te moeten)
- het is er de dood in de pot. (=er is niemand.)
- horende doof zijn (=niet luisteren)
- iets in de doofpot stoppen (=ergens totaal niet meer over praten, verzwijgen)
- iets uit de doeken doen (=iets uitleggen)
- in goede doen (=in goede vorm)
- in goede dorpen zijn/geraken (=genoeg verdiend hebben om niet meer te hoeven werken)
- je van de domme houden (=doen alsof men van niets weet)
- met het water voor de dokter komen (=zeggen wat je bedoelt)
- om de dooie dood niet (=volstrekt niet, in geen geval, al kost het me mijn leven)
- om den brode doen (=alleen werken voor het geld en niet omdat het werk fijn/leuk is)
- over de doden niets dan goeds (=men ziet kwaadspreken over overledenen als iets heel onbeleefd, er mag niet gespot worden met de dood)
- pas uit de dop komen (=maar pas ergens aan deelnemen)
- Pietje de dood maait altijd. (=doodgaan is onvermijdelijk)
- sterker dan de dood (=iets onverwoestbaars)
- tegen de dood is geen kruid gewassen. (=doodgaan is onvermijdelijk)
- uit de doppen kijken (=goed uitkijken)
- uit de oude doos (=al oud, nostalgisch)
- verandering van weide doet de koeien goed. (=afwisseling en verandering positieve effecten kunnen hebben)
- vroeger, toen kraaiden de hanen nog. Tegenwoordig gapen ze alleen nog maar, zei de dove (=veranderingen in een situatie zijn vaak niet feitelijk, maar een subjectieve beleving)
- ziende blind en horende doof zijn (=slechte dingen niet willen zien en horen)
10 betekenissen bevatten `de do`
- die de minste tanden hebben, kauwen het meest (=de domste mensen voeren gewoonlijk het hoogste woord)
- magere Hein (=de dood)
- de gekken krijgen de beste kaarten (=het geluk is met de dommen)
- de sigaar zijn (=het slachtoffer zijn / de doodstraf krijgen (een sigaar wordt `onthoofd` voor gebruik))
- het is beter de bakkers te paard, als de dokters. (=je kunt beter voldoende en gezond eten, dan straks naar de dokter te moeten)
- over de doden niets dan goeds (=men ziet kwaadspreken over overledenen als iets heel onbeleefd, er mag niet gespot worden met de dood)
- aan gene zijde van het graf (=na de dood)
- in het land der levenden (=op aarde, voor de dood)
- het woord voeren (=spreken (als afgevaardigde door anderen))
- van de wieg tot aan het graf (=van de geboorte tot aan de dood)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen