6 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de één`
- de één mag een paard stelen, de ander mag niet over het hek kijken. (=sommigen mogen alles, anderen mogen niets)
- de een rokkent wat de ander spint (=roddelen)
- de een scheert schapen, de ander varkens (=het is ongelijk verdeeld in de wereld)
- de een z`n dood is een ander z`n brood (=wat voor de één een nadeel is, daar profiteert een ander van)
- een vreemde eend in de bijt (=een vreemd exemplaar in de groep. (Een bijt is een opening in het ijs))
- wat de een niet lust, daar eet een ander zich dik aan. (=smaken verschillen.)
5 betekenissen bevatten `de één`
- waar er twee ruilen moet er een huilen (=bij het ruilen is de een altijd beter af dan de ander)
- het waren allebeiden vuilaards. (=de een verwijt de ander iets waaraan hij zich)
- je hebt luxe paarden en werkpaarden (=niet iedereen heeft dezelfde positie, de een moet harder of zwaarder werken dan de ander)
- de rollen omkeren (=wat de een normaal doet doet de ander nu en andersom)
- de een z`n dood is een ander z`n brood (=wat voor de één een nadeel is, daar profiteert een ander van)
20 dialectgezegden bevatten `de één`
- As d-iene aand de aandre waast, worden ze beiden skone. (=De een helpt de ander zonder er geld voor te vragen) (Giethoorns)
- as d'ein kôw bisjdj, deut d'anger de stert umhoeëg (=de een volgt de ander) (Weerts)
- As d'iene haand de aandre waast, worden ze beide skone (=De een helpt de ander zonder er geld voor te vragen) (Giethoorns)
- As d'n eine sjaaj haet, haet d'n angere perfiet (=De een zijn dood is de ander zijn brood) (Roermonds)
- as de één hand de aander was, dan zin ze alle twei zieëver (=mekaar helpen geeft altijd een win-win situatie) (Munsterbilzen - Minsters)
- bij de één moe je betoal'n, de aaner cent'n geev'm (=uit de lengte of uit de breedte, betalen moet je toch) (Westerkwartiers)
- D'iene staarft,d'aandre aarft (=Het leven gaat door de een zijn dood is andermans brood) (Giethoorns)
- d'n eine schaertj 't schaop, d'n angere 't vêrke (=de een maakt grote, de ander maakt kleine winst) (Weerts)
- de één holdt van de moeke, de aaner van de dochter (=smaken verschillen) (Westerkwartiers)
- de één ken meer met de beurs as d'aaner met de cent'n (=de één is vindingrijker dan de ander) (Westerkwartiers)
- dë néénë of dë naanërë (=de een of ander) (Millers)
- den eenen of den aandere (=de één of ander) (Bilzers)
- hij proat met twee mond'n (=hij zegt bij de één dit, bij de ander dat) (Westerkwartiers)
- hij sprekt met twee mond'n (=bij de één zegt hij dit, bij de ander dat) (Westerkwartiers)
- Ich der Vlaam en du der Naam (=De een krijgt de positieve gevolgen van iets, en de ander de negatieve) (Eys)
- ieder huiske ei z'n kruiske moar veur den iënen een loeie en veur den aandere een stroeie (=ieder huisje heeft zijn kruisje maar voor de een is het van lood en voor de andere van stro) (Antwerps)
- Je hebt martelaruh en aposteluh (=De een heeft geluk, de ander pech / de een heeft de lusten, de ander de lasten /) (Utrechts)
- je moet'n de één betoal'n, en de aander geld geev'm (=je moet hoe dan ook betalen) (Westerkwartiers)
- wat de één niet lust, vret de aaner 'm zat ien (=smaken verschillen) (Westerkwartiers)
- Went d'n eine sjaa haet, haet d'n angere perfiet (=de één z'n dood is de ander z'n brood) (Sittards)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen