444 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ko`
- van Lillo komen (=je dom houden. Volgens de overlevering vindt dit gezegde zijn oorsprong in het (ontkennende) gedrag van de inwoners van Fort Lillo na een aan hen toegeschreven roofoverval op een boerderij te Waarde in 1579)
- van praat komt praat (=een nieuwtje wordt snel verder verteld)
- van uitstel komt afstel (=als je iets niet meteen doet, loop je het risico dat het nooit meer gebeurt)
- vechten dat de kraaien om de brokken komen (=hevig vechten)
- veel koeien, veel moeien. (=hoe meer bezittingen hoe meer zorgen)
- veel koks bederven/verzouten de brij (=te veel verschillende raad volgen kan schadelijk zijn)
- verandering van weide doet de koeien goed. (=afwisseling en verandering positieve effecten kunnen hebben)
- verkoop de huid niet voordat de beer geschoten is (=je moet niet geld uitgeven voordat je het hebt verdiend)
- verkopen terwijl hij erbij staat (=te slim af zijn)
- verstand hebben van gekookt eten. (=ergens verstand van hebben.)
- vertrouwen komt te voet en gaat te paard (=het is makkelijker om iemands vertrouwen te schaden, dan te verkrijgen)
- vis begint aan de kop te stinken (=als een bedrijf een slecht management heeft)
- volle krop, dolle kop. (=dronken mensen doen gekke dingen)
- voor een prikje kopen (=voor een zeer lage prijs kopen)
- voor het inkoppen hebben (=een eenvoudige kans om in een discussie een punt te maken dankzij een voorzet van een ander)
- voor zijn roodkoperen zijn (=oud Haags voor: Alles is piekfijn in orde)
- voorkomen is beter dan genezen (=door voorzichtig te zijn kun je problemen en ongelukken voorkomen)
- vragen kost geen geld (=al heb je weinig kans, je kan het in elk geval maar vragen)
- vurige kolen op iemands hoofd stapelen (=iemand een groot schuldgevoel geven door hem onverdiende lof of vriendelijkheid te geven.)
- vurige kool op iemands hoofd stapelen (=iets goeds doen voor een vijandig persoon)
- waar meerderman komt moet minderman wijken (=als een machtig persoon iets zegt, moet de minder machtige zwijgen)
- wat de boer aan het koren verliest zal hij aan het spek wel terugvinden (=waar iemand iets verliest zal iemand (anders) iets winnen)
- wat doe je voor de kost? (=hoe verdien je je geld?)
- wat van apen komt wil luizen (wat van katten komt wil muizen) (=zijn afkomst kan men niet verloochenen)
- wat van ver komt, is lekker (=iets wat van ver komt, is bijzonder. Daarom denkt men dat het ook beter zal zijn)
- weer boven water komen (=weer tevoorschijn komen)
- wie een paard uit de wei wil halen, moet het beest niet eerst met het halster tegen de kop slaan. (=je bereikt meer met vriendelijkheid, dan met strengheid)
- wie eerst komt eerst maalt (=wie eerst komt krijgt het beste)
- wie eten wil moet de kok niet beledigen. (=hou je meerdere te vriend.)
- wie het eerst komt, het eerst maalt (=het wordt toegekend aan degene(n) die het eerst komt)
- wie tot een penning geboren is kan tot geen stuiver komen (=wat het lot voor je in petto heeft kan je niet ontlopen)
- zachtgekookt ei (=onheldhaftig persoon)
- zijn haan moet altijd koning kraaien (=hij wil altijd de baas zijn)
- zijn kop is zwaarder dan zijn benen (=hij is dronken (of erg moe))
- zijn zeis in een anders koren slaan (=stelen, zich in het werk van iemand anders bemoeien)
- zo dom als het achtereind van een koe/varken (=erg dom)
- zo helder als koffiedik (=niet helder, niet duidelijk)
- zo komt het kalfje weer bij zijn moer (=zo komt wat verloren was weer in orde)
- zo komt het luie zweet eruit (=gezegd van iemand die hard werkt)
- zo koud als een kaalgeschoren schaap (=heel erg koud)
- zo lustig zijn als een vogeltje dat koe heet (=buitengewoon loom zijn)
- zo rood worden als een kalkoense haan (=bloedrood worden (van schaamte))
- zo welkom als een hond in de keuken (=absoluut niet welkom)
- zorg dat daar geen zwarte hond tussen komt (=pas op dat het niet misgaat)
422 betekenissen bevatten `ko`
- wie niet werkt zal niet eten (=wie niet werkt verdient de kost niet)
- wie zijn neus schendt schendt zijn aangezicht (=wie zijn goede naam verliest, komt in moeilijkheden)
- vogeltjes die zo vroeg zingen zijn voor de poes (=wie zo vroeg wil genieten komt bedrogen uit)
- het is een wijze man, die maat ramen kan. (=wijsheid komt van het vermogen om situaties te begrijpen en hoe daar op te reageren)
- een Pyrrhusoverwinning behalen (=winnen wat zoveel heeft gekost dat je de volgende ronde niet meer aan kan)
- de kleintjes vallen niet groot (=wordt gezegd als eerder kleine vruchten verkocht worden)
- tijd is geld (=zaken zo snel mogelijk voor elkaar krijgen is het goedkoopste)
- het is wit (=ze komen goed overeen)
- als warme broodjes over de toonbank gaan (=zeer goed verkopen)
- je koren/korentje groen eten (=zich geen zorgen maken om de toekomst, niet sparen.)
- aan de pan blijven hangen/kleven (=zich om bestwil ergens mee bemoeien maar er slecht afkomen)
- je schaduw vooruit werpen (=zich onheilspellend aankondigen)
- je ellebogen gebruiken (=zich ten koste van anderen opwerken)
- het komt te paard en het gaat te voet. (=ziekte en ongeluk komen vaak heel plotseling, maar het duurt lang voordat men weer hersteld is)
- wat van apen komt wil luizen (wat van katten komt wil muizen) (=zijn afkomst kan men niet verloochenen)
- zo komt het kalfje weer bij zijn moer (=zo komt wat verloren was weer in orde)
- een ongeluk begaan (=zodanig kwaad zijn dat er `n ongeluk van komt)
- geen geld, geen Zwitsers (=zonder geld krijg je hulp noch koopwaar of er is altijd wel geld nodig om iets gedaan te krijgen)
- iets uit zijn mouw schudden (=zonder moeite met iets komen)
- op de lat kopen (=zonder te betalen iets kopen en daarmee schulden maken)
- geen kip meer kunnen zeggen (=zoveel hebben gegeten dat je niets meer kan eten. Volkomen verzadigd)
- maak geen slapende honden wakker (=zwijgen over iets, om te voorkomen dat een autoriteit op het idee komt om er werk van te maken)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
