Spreekwoorden met `niet`

Zoek


360 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `niet`

  1. rijd een paard de rug niet stuk (=je moet niet altijd te veel eisen)
  2. Rome is niet in één dag gebouwd (=relativeren: Leer geduld te hebben, overhaast niets)
  3. stel niet uit tot morgen wat je vandaag nog kunt doen. (=wacht niet, morgen kan te laat zijn)
  4. stoot je hielen niet (=wordt gezegd tegen een grote lomperd)
  5. strenge heren regeren niet lang (=wanneer een baas niet een beetje soepel is wordt het voor hem erg moeilijk)
  6. tap hem maar borg hem niet (=wantrouw hem)
  7. uitgesteld is niet vergeten. (=uitstel is nog geen afstel)
  8. van de dertig penningen niet gehad hebben (=niet al te slim zijn)
  9. van december tot maart is de schol de pan niet waard (=platvis moet je in de zomer eten)
  10. van een kale kip kun je niet plukken (=er valt niets te halen bij iemand die niets heeft)
  11. van een mooi bord kun je niet eten (=aan uiterlijk alleen heb je niets)
  12. van een mooie / knappe tafel kun je niet eten. / Van een mooi bord kun je niet eten. (=knap van uiterlijk heeft ook wel eens nadelen.)
  13. van hoop alleen kan men niet leven. (=hoop is belangrijk maar niet voldoende om te slagen in het leven)
  14. van liefde rookt de schoorsteen niet (=van de liefde alleen kan je niet leven)
  15. van voren niet weten dat je van achteren leeft (=erg dom zijn)
  16. van voren niet weten of men van achteren leeft (=erg dom zijn / erg ziek zijn)
  17. verbaas u niet, verwonder u slechts (=letterlijk)
  18. verkoop de huid niet voordat de beer geschoten is (=je moet niet geld uitgeven voordat je het hebt verdiend)
  19. vieze varkens worden niet vet (=wie overal vies van is, zal niet veel te eten krijgen)
  20. voor niets gaat de zon op (=alles kost geld en/of moeite)
  21. waar niets is verliest de keizer zijn recht (=van wie niets heeft, kan men niets vorderen)
  22. wanneer de boeren niet meer klagen, nadert het einde der dagen (=boeren klagen altijd)
  23. wat baten kaars en bril als de uil niet zien en lezen wil (=het is vruchteloos iemand te willen voorlichten als hij dat niet wil)
  24. wat baten kaars of bril, als de uil niet zien en wil. (=gezegd als een koppig iemand advies of hulp negeert)
  25. wat de boer niet kent, dat eet hij niet. (=mensen houden niet van (zijn bang voor) wat ze niet kennen.)
  26. wat de boer niet kent, dat vreet hij niet (=hij wenst uitsluitend gerechten te nuttigen die hij reeds kent)
  27. wat de een niet lust, daar eet een ander zich dik aan. (=smaken verschillen.)
  28. wat de vos niet weet, weet de haas ook niet (=het is moeilijk iets te weten als het je nooit verteld is)
  29. wat hansje niet leert zal hans nooit weten (=je moet het eerst leren om het later te kunnen)
  30. wat helpt fluiten, als het paard niet pissen wil. (=een zinloze oplossing)
  31. wat het oog niet ziet, wat het hart niet deert (=wat je niet ziet en niet weet heb je ook geen last)
  32. wat in het vat zit, verzuurt niet (=iets wat goed is en goed bewaard wordt, verliest zijn waarde niet / wat beloofd is zal ook worden ingelost)
  33. wat niet weet, wat niet deert (=waar je geen weet van hebt kun je ook geen last hebben)
  34. we kunnen niet allen paus van Rome zijn (=niet iedereen kan de baas zijn)
  35. weet wat je zegt, maar zeg niet alles wat je weet (=wees voorzichtig met woorden en je informatie)
  36. wie boter op zijn hoofd heeft moet niet in de zon lopen (=wie schuldig is houdt zich best gedeisd)
  37. wie de pastoor niet eert, wie zijn absolutie riskeert (=om je ambitie te bereiken, moet je extra aardig zijn voor de hoge heren)
  38. wie een paard uit de wei wil halen, moet het beest niet eerst met het halster tegen de kop slaan. (=je bereikt meer met vriendelijkheid, dan met strengheid)
  39. wie eten wil moet de kok niet beledigen. (=hou je meerdere te vriend.)
  40. wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd (=je moet waardering hebben voor het geringe)
  41. wie in een glazen huis woont moet niet met stenen gooien (=wie schuldig is, moet zich niet laten opmerken)
  42. wie naar zijn moeder en vader niet hoort moet het kalfsvel volgen (=wie niet naar zijn ouders luistert, moet soldaat worden)
  43. wie niet horen wil, moet voelen (=wie niet luistert naar wijze raad, of wie ongehoorzaam is, zal de gevolgen wel aan den lijve ondervinden)
  44. wie niet omziet is haast teniet (=overhaastig werken leidt tot ongelukken)
  45. wie niet sterk is moet slim zijn (=wie geen macht of invloed heeft moet zijn slimheid gebruiken om je doel te behalen)
  46. wie niet waagt, wie niet wint (=wie geen risico neemt, die wint niets)
  47. wie niet werkt zal niet eten (=wie niet werkt verdient de kost niet)
  48. wie niet wil, die niet zal (=als je geen interesse hebt, moet je er ook geen deel van uitmaken)
  49. wie staat ziet toe dat hij niet valle (=mensen die alles denken te weten of kunnen, moeten zelf maar oppassen voor fouten en problemen)
  50. wie veel eist krijgt veel. Wie te veel eist krijgt niets (=je kan door het te vragen veel bij mensen gedaan krijgen, maar als je onredelijk wordt zal je worden overgeslagen)

963 betekenissen bevatten `niet`

  1. in ere houden (=goed onderhouden, niet laten voorbijgaan)
  2. de vogel over het net laten vliegen (=goede kansen niet aangrijpen)
  3. goederen in de dode hand (=goederen die niet vererven)
  4. dood en verderf zaaien (=grote schade of vernietiging veroorzaken.)
  5. zachtjes aan, dan breekt het lijntje niet (=handel voorzichtig, dan mislukt het niet)
  6. er zonder kleerscheuren afkomen (=helemaal niets mankeren na een ongeluk)
  7. zwijgen als het graf (=helemaal niets zeggen en/of totaal niets over iets vertellen)
  8. zwijgen in alle talen (=helemaal niets zeggen, niets van zich laten horen)
  9. hij zal mijn koffer niet kruien (=hem zal ik mijn zaken niet toevertrouwen)
  10. het antwoord schuldig blijven (=het antwoord niet kunnen geven)
  11. de vingers jeuken hem (=het bijna niet kunnen laten er op los te slaan)
  12. tegen de draad ingaan (=het er niet er mee eens zijn en er tegen in gaan)
  13. huilen met de wolven in het bos (=het er niet mee eens zijn maar wel de baas gelijk geven en bevestigen)
  14. de klad zit er in (=het gaat niet goed)
  15. niet om de knikkers, maar om het spel (=het gaat niet om het winnen, maar om het spel)
  16. er zit geen schot in de zaak (=het gaat niet vooruit)
  17. de haring braadt hier niet (=het gaat niet zoals het zou moeten)
  18. een streep door de rekening. (=het gaat onverwacht niet door)
  19. de sterkte van de ketting wordt bepaald door de zwakste schakel (=het geheel is niet sterker dan het zwakste onderdeel)
  20. vissen hebben een goed leven (=het gelag niet betalen)
  21. parels/paarlen voor de zwijnen werpen (=het goede verspillen aan hen die het niet verdienen/waarderen)
  22. het is geen aangenomen werk (=het hoeft niet noodzakelijk zo snel te gaan)
  23. het interesseert me geen drol (=het interesseert me niets)
  24. het laat mij Siberisch koud (=het interesseert me totaal niet)
  25. het daar is hommeles (=het is daar niet in orde)
  26. met onwillige honden is het slecht hazen vangen (=het is moeilijk om samen te werken met mensen die niet willen)
  27. het leven is geen zoete krentenbol (=het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenvallers)
  28. het leven gaat niet altijd over rozen (=het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenvallers)
  29. vlees noch vis (=het is niet bruikbaar, omdat het niet duidelijk is)
  30. vis noch vlees (=het is niet bruikbaar, omdat het niet duidelijk is)
  31. het is niet je dat (=het is niet geweldig)
  32. kraak nog smaak hebben (=het is niet heel smakelijk)
  33. er zit een luchtje aan (=het is niet juist, het klopt niet helemaal)
  34. late haver komt ook op (=het is niet omdat iets laat komt, dat het niet goed zou zijn)
  35. er is geen chocola van te maken (=het is niet te begrijpen)
  36. het is niet om de knikkers maar om het recht van het spel (=het is niet voor persoonlijk voordeel, maar omwille van de rechtvaardigheid)
  37. er is niets van aan (=het is niet waar)
  38. daar hangt de po uit (=het is niet zoals het zou moeten zijn)
  39. het is nog ver van zingen (=het is nog lang niet in orde)
  40. iets staat op losse schroeven (=het is onzeker, er valt niet op te bouwen)
  41. niet meer van vandaag (=het is ouderwets of niet meer acceptabel)
  42. wat baten kaars en bril als de uil niet zien en lezen wil (=het is vruchteloos iemand te willen voorlichten als hij dat niet wil)
  43. er is reuk noch smaak aan (=het is weinig waard, het is niet interessant)
  44. het is boter aan de galg gesmeerd (=het is zinloos, het kan niet helpen)
  45. het is een hopje in een brouwketel (=het is zo goed als niets)
  46. het kan verkeren (=het kan veranderen, de dingen blijven niet zoals ze zijn)
  47. het eet geen brood (=het kost niets om het te bewaren, behoeft geen onderhoud)
  48. het leven is net een krentenbol, met af en toe een hard stukje (=het leven is niet een en al geluk maar kent soms ook tegenslag)
  49. het mes snijdt aan twee kanten (=het levert dubbel voordeel op (NL.) Er zijn niet alleen voordelen aan verbonden, je kan eender wat vanuit verschillende en zelfs tegengestelde standpunten bekijken (BE).)
  50. `t Is gelijk of men van/door de kat of de kater/hond gebeten wordt (=het maakt niet uit hoe of waardoor je benadeeld bent geweest)

50 dialectgezegden bevatten `niet`

  1. 't sop is de booënn nie wèèrd (=het is het niet waard) (Veurns)
  2. 't sop is de kole nie weert (=Het is de de moeite niet waard) (Tielts)
  3. 't sop is de kooln nie werd (='t is de moeite niet) (Veurns)
  4. 'T spel es hespe (=het zal niet meer gaan) (Oudenaards)
  5. 't stàlt d'r nog nie op (=het lijk er nog niet op) (Wells)
  6. 't steekt nie op een adzuunpelle (=het komt niet zo nauw) (Wesdurps)
  7. 't Steekt nie op een jûûnpelle (=Het komt niet zo nauw) (West Zeeuws Vlaams)
  8. 't steekt op gien andzjuunpelle (=Het steekt niet zo nauw; Het maakt niet (s) uit) (Gents)
  9. 't stik(kump) nie zoe na (='t moet niet heel juist zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
  10. 't stikt op gin scharding (='t Steekt niet zo nauw) (Veurns)
  11. 't stikt zo na nie (=zo perfect moet het nu ook wel niet zijn) (Sint-Niklaas)
  12. 't stoet op gin beter'n (=het zal niet vlug beter worden) (Meers)
  13. 't stond in 't veinsterblad (=Ik weet het, maar ik geef mijn bron niet prijs) (Ninoofs)
  14. 't stropt ieverangst (=het gaat er niet in, het is verstopt) (Sint-Niklaas)
  15. 't un doet (=toch niet) (Ouwegems)
  16. 't Un is a' gjeen seu'er lekk'n. (=Het is niet allemaal goud dat blinkt.) (Maldegems)
  17. 't un is gjeene siesa (=Het is niet gemakkelijk) (Maldegems)
  18. 't un trekt nievurs ip, dat 'n trekt ip niet (s), da gelijk (t) nievers an (=het gelijkt nergens op) (Waregems)
  19. 't vaalt niet met olle voss'n te vang'n (=ouderen met veel ervaring vang je niet snel) (Westerkwartiers)
  20. 't vat es af (=moe zijn, op zijn, niet meer verder kunnen) (Meers)
  21. 't vatj es van de soep (=het beste is voorbij, er valt niet veel meer te halen) (Meers)
  22. 't Verstand (=Hij ziet er niet zeer intelligent uit) (Achterhoeks)
  23. 't Vet in andermans skottel niet kunnen zien liggen (=Jaloersheid) (Giethoorns)
  24. 't volt één 't woatre (=het geplande gaat niet door) (Waregems)
  25. 't volt van nie hoge (='t is niet duur) (Veurns)
  26. 't volt van nie oge (=Dat is niet duur) (Veurns)
  27. 't was doar lang niet pluus (=het deugde daar voor geen meter) (Westerkwartiers)
  28. 't was doar wat sudereg (=het was daar niet helemaal schoon) (Westerkwartiers)
  29. 't was moar 'n drupke op de gloei'nde ploat (=de geboden hulp was bij lange na niet toereikend) (Westerkwartiers)
  30. 't was moar 'n grapke! (=ik meende het niet hoor) (Westerkwartiers)
  31. 't was mor e schete in e flessche / in e netzak (=het was niet erg) (Poperings)
  32. 't wèrd te weirem onder zè gat (=hij voelde zich niet meer veilig) (Meers)
  33. 't wijf es nie tuis (=mijn vrouw is niet thuis) (ouwegems)
  34. 't woater stoat al in men oëge (=gezegde wanneer men niet langer kan wachten voor een toiletbezoek) (Antwerps)
  35. 't zà tog heen wâ zien zekr (=het zal toch niet waar zijn) (Terneuzens)
  36. 't zal 'r wappere (=ze zijn nog niet jarig) (Luyksgestels)
  37. 't zal aan me reet roeste (=ik kan er niet mee zitten) (Rotterdams)
  38. 't Zal an je gatje nie snêêuwen (=Dat gaat daarom niet door) (Zeeuws)
  39. 't zal me an me reet roesten (='t raakt mij niet) (Amsterdams)
  40. 't zet aw slecht op (='t begin niet goed) (Kaprijks)
  41. 't Zijn a tantelafaires nie. (=Het zijn uw zaken niet) (Zelzaats)
  42. 't zit niet aans (=het is niet anders) (Westerkwartiers)
  43. 't zoe 't er géen dêre van în (=Het zou niet slecht zijn) (Langemarks)
  44. 't Zoe ni meugn (=Het zou niet mogen) (Deinzes)
  45. 't zwore wark mu-j peerd loatn doe en veur 't lichte mu-j oe waren. (=oppassen dat je niet te veel doet) (Vechtdals)
  46. 't' es giene vette (=het was niet schitterend) (Lovendegems)
  47. 't'n e (s) nie nur mijn goeste (=het is niet zoals ik het wil (de) ) (Waregems)
  48. 'ten stoopt nie (t) (=het houdt niet op) (Waregems)
  49. 'tes nen kladpoater (=iets niet goed uitvoeren, niet aan kunnen) (Wetters)
  50. 'tis moar nen bruinen (=Als de zon zich niet laat zien en het weer overtrokken en regenachtig is) (Lokers)




Bronnen

De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers. Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.

Zie ook:
  • vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen