884 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ve`
- een vogel kent men aan zijn veren (=het uitwendige zegt ook iets over de aard, het karakter)
- een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken (=mensen veranderen zelden echt)
- een vriendelijk gezicht brengt overal licht (=een vrolijk persoon weet vaak meer te bereiken dan een nors persoon)
- een wig drijven tussen (=een splitsing of misverstand bewerken)
- een wig drijven tussen twee personen (=ervoor zorgen dat ze ruzie krijgen)
- een wigge drijven tussen (=een splitsing of misverstand bewerken)
- een zilveren dak op het huis hebben (=wonen in een huis dat gebouwd is met geleend geld)
- een zuiver geweten is het beste oorkussen. (=als je eerlijk bent slaap je gerust)
- elkaar een hand kunnen geven (=zich in een vergelijkbare situatie bevinden)
- er blijft veel aan maat en strijkstok hangen (=lang niet alles komt op zijn plaats terecht)
- er de brui aan geven (=ergens mee ophouden)
- er de maan aan geven (=er de brui aan geven)
- er de vingers voor durven opsteken (=iets durven aanvaarden - zijn verantwoordelijkheid durven opnemen)
- er dik bovenop liggen (=overduidelijk zijn)
- er een balletje over opgooien (=er voorzichtig over beginnen te praten om erachter te komen wat anderen ervan vinden)
- er een nachtje over willen slapen (=er eerst over na willen denken)
- er een plasje overheen doen (=ergens een kleine wijziging in aan (laten) brengen, dat wel duidelijk laat zien dat de afzender iemand van belang is)
- er gaan veel makke schapen in een hok (=met inschikkelijke mensen is meer mogelijk)
- er geen gras over laten groeien (=onmiddellijk profiteren, uitvoeren)
- er geen spaan van geloven (=niets ervan geloven)
- er je eigen plasje overheen doen (=iets een beetje veranderen zodat helemaal naar je zin is. In werksituaties kan dit soms uit de hand lopen, als er veel belanghebbers zijn die allemaal hun eigen plasje over een document willen doen. Het kan dan resulteren in een onleesbare tekst.)
- er koksgast van blijven (=er niets van krijgen , er geen vooruitgang mee maken)
- er loopt hem een luis over de lever (=hij windt zich al over het minste op)
- er lucht aan geven (=laten blijken)
- er mankeert iets in zijn bovenkamer (=hij is niet goed bij zijn verstand)
- er met de grove bijl in hakken (=het brutaal aanpakken)
- er niet over uit kunnen (=er niet over kunnen zwijgen, er zwaar door getroffen zijn)
- er over oordelen als een blinde over de kleuren (=erover oordelen zonder kennis van zaken)
- er over vallen (=zich een probleem aantrekken)
- er verdrinken er meer in het glas dan in de zee (=er gaan veel mensen dood door het drinken van alcohol)
- er verstand van hebben als een kraai van een zaterdag (=er geen verstand van hebben)
- er wordt een erfenis verdeeld. (=gezegd als iets erg lang duurt)
- er zijn pink wel voor willen geven (=iets heel graag willen hebben)
- er zijn vele wegen die naar Rome leiden (=er zijn meerdere manieren om iets te doen)
- eraan moeten geloven (=of iemand wil of niet, het moet toch gebeuren)
- ergens over inzitten (=zich zorgen over maken over iets)
- ergens verzeild raken (=ergens onbedoeld terechtkomen)
- fiolen van toorn over iemand uitstorten (=aan iemand duidelijk laten blijken dat je kwaad op diegene bent)
- gasten en vis blijven maar drie dagen fris. (=je moet als gast niet te lang blijven.)
- gebraden duiven vliegen niemand in de mond (=je krijgt niets zomaar (zonder er enige moeite voor te doen))
- gedeeld geheim, verloren geheim. (=als je een geheim doorvertelt is het geen geheim meer)
- gedeelde smart is halve smart (=als je over problemen praat, dan kan je het makkelijker verwerken / door de problemen/ellende van een ander is het gemakkelijker de eigen problemen/ellende te dragen)
- geef een ezel haver en hij loopt naar de distels. (=mensen zijn soms koppig en willen geen hulp of advies)
- geef een ezel klaver hij loopt naar de distels/biezen. (=sommige mensen zijn nooit tevreden met wat ze hebben)
- geef het veulen geen haver en het kind geen brandewijn. (=behandel kinderen niet als grote mensen)
- geef, zodat je gevende blijft (=geef niet meer dan dat je kunt missen.)
- geen erger venijn dan kwade tongen. (=er is niets zo erg als dat men kwaad van je spreekt.)
- geen groter venijn, dan vriend tonen en vijand zijn. (=iemands vertrouwen schaden is het gemeenste wat je kunt doen)
- geen haring zo mager of men braadt er vet uit. (=zelfs uit iets kleins of ogenschijnlijk onbelangrijks valt wel iets waardevols te halen.)
- geen heil verwachten (=niets positiefs zien)
1666 betekenissen bevatten `ve`
- buurmans leed troost (=door het verdriet of de pijn van een ander kun je je eigen verdriet en pijn beter verdragen)
- tijd slijt (=door het verloop van tijd worden herinneringen zwakker en de erge dingen minder erg)
- tijd heelt alle wonden (=door het verloop van tijd worden herinneringen zwakker en de erge dingen minder erg)
- met gesloten beurs betalen (=door middel van een wederzijdse schuld het bedrag verrekenen)
- eigen roem/lof stinkt (=door over jezelf op te scheppen maak je een nare indruk)
- oefening baart kunst (=door veel te oefenen verbeteren de prestaties)
- liefde is blind (=door verliefdheid de gebreken van een ander niet zien)
- alle vrijers zijn rijk. (=door verliefdheid de negatieve dingen van je partner niet zien)
- de ochtendstond/morgenstond heeft goud in de mond (=door vroeg te beginnen kan men meer werk verrichten)
- zuinigheid met vlijt, bouwt huizen als kastelen (=door zuinig en ijverig te zijn, kan men veel bereiken)
- als de wijn is in de man, is de wijsheid in de kan (=drank verdringt gezond verstand)
- zoet gedronken, zuur betaald. (=drankmisbruik kan veel schade aanrichten)
- de oren wassen (=duchtig ervan langs geven, de waarheid zeggen)
- het beestje bij zijn naam noemen (=duidelijk en precies zeggen hoe je over iets of iemand denkt; precies zeggen hoe iets zit)
- met een rode letter aangetekend staan (=duidelijk vermeld , zodanig dat het zeker niet vergeten wordt)
- iemand de les lezen (=duidelijk zeggen dat iemand iets verkeerds gedaan heeft)
- in de papieren lopen (=duur uitkomen, veel geld kosten)
- de gekken krijgen de kaart (=dwaze en onverstandige mensen krijgen hun gelijk of ze dat hebben of niet)
- als niet komt tot iet dan is het allemans verdriet (=een `parvenu` heeft dikwijls kapsones)
- als niet komt tot iet kent iet zichzelf niet (=een `parvenu` heeft dikwijls kapsones)
- moeten kiezen of delen (=een (vervelende) keus moeten maken)
- leven als een god in Frankrijk (=een aangenaam en zorgeloos leven hebben)
- is de paus katholiek? (=een antwoord op een vraag waarvan het antwoord overduidelijk `Ja` is)
- iets aan het handje hebben (=een beetje verkering hebben)
- het beste paard van stal vergeten. (=een belangrijk persoon over het hoofd zien)
- iets over zich hebben (=een bepaalde indruk geven)
- de knoop doorhakken (=een beslissing forceren. (Afgeleid van het verhaal van de Gordiaanse knoop))
- een schollekop (vissenkop) hebben (=een boeventronie hebben)
- in de pen klimmen (=een brief gaan schrijven)
- naar de pen grijpen (=een brief schrijven)
- een Uriasbrief (=een brief waarin een verschrikkelijk bericht staat)
- een veer op zijn muts steken (=een compliment geven/krijgen)
- een veer op de hoed steken (=een compliment geven/krijgen)
- een pluim krijgen of geven (=een compliment krijgen of geven)
- een verborgen agenda hebben (=een doel hebben dat voor de anderen verborgen gehouden wordt, bijvoorbeeld in een samenwerkingsverband)
- het bijltje zoeken (=een excuus of uitweg verzinnen)
- op je Pegasus stijgen (=een gedicht schrijven)
- de bout op de kop krijgen. (=een geschil verliezen)
- je mag wel ergens anders honger krijgen, als je thuis maar komt eten. (=een getrouwde man mag wel met knappe meisjes flirten, daar moet het bij blijven.)
- vechten tegen de bierkaai (=een gevecht aangaan dat al bij voorbaat verloren is)
- een glazen boterham. (=een glas jenever of bier)
- de eerste klap is een daalder waard (=een goed begin is het halve werk)
- een goed begin is het halve werk (=een goed begin vergroot de kans op een goede afwerking)
- je hemel op aarde verdienen (=een goed en eerlijk leven leiden)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- een handwerk heeft een gouden bodem (=een goed vakman verdient altijd zijn brood)
- een goede buur is beter dan een verre vriend (=een goede buur kan je beter helpen dan een verre vriend)
- een goede naam is beter dan olie (=een goede naam (reputatie) is beter dan veel geld (olie) bezitten)
- goede naam is beter dan goede olie (=een goede reputatie is beter dan veel geld)
- in een goed blaadje proberen te komen (=een goede reputatie proberen te verkrijgen)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen