206 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `eer`
- denkt aleer gij doende zijt en doende denkt dan nog. (Guido Gezelle) (=maak een plan alvorens ergens aan te beginnen, en stel tijdens de activiteit het plan bij indien nodig)
- die perzik smaakt naar meer (=dat is gunstig - nog van dat!)
- door de achterdeur weer binnenkomen (=onverwacht terugkomen op een afgeronde situatie)
- door de bomen het bos niet meer zien (=door alle details het overzicht verliezen)
- dun van leer en dik van smeer (=dunne boterham die dik gesmeerd is)
- een beer op sokken (=een goedzak)
- een beerput opentrekken (=een geheim onthullen of schandalen blootleggen.)
- een goede haan kraait nog wel eens weer. (=een goede leider waarschuwt meer dan eens)
- een goeie vis moet drie keer zwemmen (=in het water, in de boter of kookvocht en in de wijn)
- een kat komt altijd weer op zijn poten terecht. (=uiteindelijk komt het toch weer in orde.)
- een keer nemen (=een wending nemen, veranderen)
- een krul meer in zijn staart hebben dan een ander (=speciaal willen zijn)
- een krul meer in zijn staart hebben dan een gewoon mens (=zich een beetje aanstellen)
- een leventje als een luis op een zeer hoofd (=een heerlijk leventje)
- eén onderrok trekt meer dan twee paarden. (=de invloed van een vrouw is heel sterk)
- een ongelikte beer (=een onbeschofterik)
- een paard dat eens op hol is geslagen, kan dat snel weer doen. (=een eens gemaakte fout, begaat men makkelijk weer)
- een paard, dat voor de tweede keer de sprong niet neemt, neemt hem ook voor de derde keer niet. (=iemand die al twee keer geen beslissing durft te nemen, komt nooit tot een besluit)
- een peer op hebben (=dronken zijn)
- een raadsheer met een p (=raadsheer met p is praatsheer, men heeft er niet veel aan)
- een slak op de goede weg, wint het van een haas op de verkeerde weg (=je kunt beter iets langzaam en goed doen, dan snel en niet goed)
- een tong als een scheermes (=gezegd van iemand die venijnig uithaalt met woorden)
- een veer (moeten) laten (=met minder genoegen moeten nemen)
- een veer op de hoed steken (=een compliment geven/krijgen)
- een veer op zijn muts steken (=een compliment geven/krijgen)
- een veer van zijn mond kunnen blazen (=nog niet totaal uitgeput zijn)
- eer betuigen (=vereren)
- eer is teer (=beledigd worden doet pijn)
- eerlijk duurt het langst (=een leugen komt op den duur altijd uit, maar de waarheid blijft altijd waar)
- eerst in de boot keur van de riemen (=wie eerst komt, kan eerst kiezen)
- eerst komt het eten dan de moraal. (=overleven is belangrijker dan het volgen van regels.)
- eerst oompje en dan oompjes kinderen (=eerst ik, daarna de anderen)
- eerste viool willen spelen (=de meest prominente taak willen vervullen, bijvoorbeeld als leider of woordvoerder van de groep)
- elke medaille heeft een keerzijde (=iets van twee kanten bekijken, aan iedere zaak zitten twee kanten, vaak een positieve en minder positieve kant)
- er behoort meer tot een huishouden dan het zoutvat. (=er zijn veel bijkomende kosten)
- er is meer dan de molen in het woud omgegaan (=er is iets bijzonders gebeurd)
- er is meer dan een koe die blaar/bles heet (=de mening van anderen telt ook)
- er is meer gelijk dan eigen gelijk (=de mening van anderen telt ook)
- er mankeert iets in zijn bovenkamer (=hij is niet goed bij zijn verstand)
- er staat een beer aan het hek te rammelen. (=naar het toilet moeten)
- er verdrinken er meer in het glas dan in de zee (=er gaan veel mensen dood door het drinken van alcohol)
- er zijn altijd meer zwijgers dan sprekers (=lang niet iedereen komt altijd voor zijn mening uit)
- er zijn meer hondjes die Fikkie heten (=er zijn meer mensen/etc. met dezelfde naam)
- er zonder kleerscheuren afkomen (=helemaal niets mankeren na een ongeluk)
- ervaring is de beste leermeester (=van datgene dat je zelf hebt meegemaakt leer je het meeste)
- gedane zaken hebben geen keer (=wat voorbij is, keert niet meer weer)
- geen kip meer kunnen zeggen (=zoveel hebben gegeten dat je niets meer kan eten. Volkomen verzadigd)
- geen olie meer in de lamp hebben (=platzak zijn - levensmoe (of ernstig ziek))
- geen pap meer kunnen zeggen (=verzadigd zijn)
- geen profeet is in zijn (eigen) land geëerd (=in tegenstelling tot vreemden, zijn mensen uit je woonplaats minder bereid te luisteren)
528 betekenissen bevatten `eer`
- op je laatste benen lopen (=bijna niet meer kunnen van vermoeidheid)
- in een goed blaadje staan (=bijzonder gewaardeerd worden)
- wie de teugel slap laat hangen, kan met een mak paard nog op hol raken. (=blijf altijd aandachtig en geconcentreerd)
- kinderen die vragen worden overgeslagen (=brutale kinderen die altijd overal om vragen, worden genegeerd)
- het is daar armoe troef (=daar heerst grote armoede)
- daar steekt meer in dan een enkele panharing (=daar zit meer achter)
- dat is een paal onder water (=dat brengt meer nadeel dan voordeel)
- dat slaat als een knots op een kangoeroe (=dat choqueert je)
- dat is een bal voor open doel (=dat is een opmerking waar een zeer voor de hand liggend weerwoord op gegeven kan worden)
- na mij de zondvloed (=dat is een probleem dat zich pas voordoet als ik er niet meer ben - het zal mijn tijd wel duren)
- dat is het begin van het einde (=dat is het begin van iets dat uiteindelijk verkeerd zal aflopen)
- dat is de druppel die de emmer doet overlopen (=dat is maar een kleine ergernis, maar samen met wat er al gebeurd is, wordt het niet meer geaccepteerd)
- daar is geen oogje vet meer op (=dat is niet veel meer waard)
- dat is Beulemans Frans (=dat is slecht Frans spreken. In België zeggen de Vlamingen dat over Waals. Walloniërs op hun beurt vinden Vlaams weer slecht Nederlands)
- dat komt als mosterd na de maaltijd (=dat komt op een moment dat het geen nut meer heeft)
- dát doet de deur dicht (=dat wordt niet geaccepteerd)
- dat paard zal mij niet meer slaan (=dat zal mij niet meer gebeuren)
- de natuur is sterker dan de leer (=datgene wat aangeleerd is wordt gauw vergeten)
- uit het oog, uit het hart (=de aandacht voor iemand verliezen, als die persoon niet meer in de nabijheid is)
- pap in de benen hebben (=de benen willen niet meer vooruit)
- driemaal is scheepsrecht (=de derde keer zal je wel gaan lukken)
- de dingen op hun kop zetten (=de dingen verkeerd of omgekeerd bekijken)
- de eerste stoot opvangen (=de eerste problemen opvangen)
- de admiraal heeft geschoten. (=de gastheer heeft het sein gegeven te gaan eten.)
- een vrouwenhaar trekt sterker dan tien paarden. (=de invloed van een vrouw is zeer sterk)
- de draad kwijt zijn (=de loop van het verhaal niet meer kunnen volgen)
- de rotte appels uit de mand halen (=de minder getalenteerde personen wegsturen, de minder goede dingen sorteren van de goede dingen)
- vreemde ogen dwingen (=de ogen van een vreemde heeft meer invloed op je dan van een bekende)
- het middel is erger dan de kwaal (=de oplossing veroorzaakt nog meer schade)
- een streep door de rekening halen (=de schuld van iemand kwijtschelden en het er niet meer over hebben)
- het moeras insturen (=de verkeerde richting op sturen)
- de ossen achter de ploeg spannen (=de zaak verkeerd aanpakken)
- je schaapjes op het droge hebben (=de zaken op orde hebben of voldoende hebben om niet meer te hoeven werken)
- oude wijn in nieuwe zakken (=de zaken zijn anders gepresenteerd, maar niet wezenlijk veranderd)
- een zondagse steek houdt geen week (=de zondag is geen werkdag maar de dag des Heeren)
- platgetreden paden/wegen (=dingen die anderen al eerder gedaan hebben)
- de geest is uit de fles (=dit is niet meer controleerbaar)
- dit loopt uit de hand (=dit is niet meer onder controle)
- wie schrijft, die blijft. (=documenteer alles goed voor je eigen bestwil)
- met de wolven (in het bos) huilen (=doen wat de meerderheid doet)
- reageren met de voeten (=door ergens weg te gaan, weg te blijven of niet meer terug te keren, aangeven dat men niet tevreden is)
- alle hoop de bodem in (laten) slaan (=door iets geen enkele hoop meer (laten) hebben)
- al doende leert men (=door iets vaak te doen, leert men hoe het moet.)
- de nekslag geven (=door iets wordt de situatie een te groot probleem waardoor men het niet meer aan kan)
- ondervinding is de beste leermeester (=door iets zelf mee te maken of te oefenen leert men het snelst)
- men vangt meer vliegen met honing/stroop dan met azijn (=door vriendelijk te zijn bereik je meer bij iemand dan met lelijke woorden)
- de ochtendstond/morgenstond heeft goud in de mond (=door vroeg te beginnen kan men meer werk verrichten)
- door het lint gaan (=door woede je emoties niet (meer) onder controle kunnen houden)
- de neus optrekken (=duidelijk maken dat men iets of iemand niet waardeert)
- iemand de les lezen (=duidelijk zeggen dat iemand iets verkeerds gedaan heeft)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
