78 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de à`
- iets van de achterwacht vernemen (=iets vernemen na veel omwegen)
- in de aanslag brengen (=gereedmaken)
- in de aap gelogeerd zijn (=in een vervelende positie beland zijn)
- in de as leggen (=(doen) afbranden)
- in goede aarde vallen (=door de ontvanger goed ontvangen worden)
- je kan beter naar de bakker dan naar de apotheker gaan. (=eten is gezond, de apotheker bezoek je als je ziek bent.)
- jij raapt nog geen stro van de aarde (=je hebt nog niets verwezenlijkt)
- kijken als een hard geschilde aardappel (=bleek zien)
- liefhebben als de appel van zijn oog (=erg veel van iemand houden)
- men poot de aardappelen wanneer men wil, ze komen toch niet in april (=boerenregel. Aardappelen komen pas in mei uit)
- met de Adamsvorken eten. (=met de vingers eten.)
- met Noach in de ark geweest zijn (=erg oud(erwets) en uit de mode zijn)
- met zijn ziel onder de arm lopen (=zich vervelen)
- nog geen koude aardappel waard zijn (=weinig waard zijn)
- nu komt de aap uit de mouw (=nu blijkt wat werkelijk de bedoeling was)
- op de achtergrond blijven (=niet in de schijnwerpers willen staan.)
- op de achterste benen/poten staan (=zeer verontwaardigd of boos zijn.)
- op hetzelfde aambeeld hameren/slaan (=steeds weer op hetzelfde onderwerp terugkomen)
- prijs de dag niet vóór de avond (=trek geen voorbarige conclusies en juich niet te vroeg)
- tussen de soep en de aardappels (=terloops)
- tussen twee stoelen in de as vallen (=er bekaaid vanaf komen)
- uit de as herrijzen (=opnieuw opbouwen na een brand)
- varkensvlees onder de armen hebben (=erg lui zijn)
- veel voeten in de aarde hebben (=veel moeite en tijd kosten)
- via de achterdeur (=indirect, onopgemerkt, stiekem)
- waarheid met de slag om de arm (=een waarheid die vele facetten kent)
- weten waar de aal kruipt (=de ware bedoelingen van iemand doorzien)
- zo de abt, zo de monniken (=medewerkers gedragen zich net zoals hun leidinggevende)
72 betekenissen bevatten `de à`
- avondrood, mooi weer aan boord (=na een rode avondlucht volgt mooi weer)
- je hebt luxe paarden en werkpaarden (=niet iedereen heeft dezelfde positie, de een moet harder of zwaarder werken dan de ander)
- onder ogen brengen (=onder de aandacht brengen)
- op de voorgrond staan (=onder de aandacht staan)
- op de voorgrond treden (=onder de aandacht treden)
- loco citato (=op de aangehaalde plaats)
- beidt Uw tijd, duur Uw uur (=op de toren van de Amsterdamse koopmansbeurs)
- de bal terugkaatsen (=op een vraag die gesteld wordt geen antwoord geven, maar een tegenvraag stellen; op een kritische opmerking van iemand reageren door zelf ook meteen een kritische opmerking te maken over de ander)
- elkaar vliegen afvangen (=op onbeduidende details elkaar beconcurreren dan wel duidelijk willen laten uitkomen dat men zelf gelijk heeft en de ander niet)
- een oud paard van stal halen. (=oude argumenten opnieuw gebruiken)
- in het gareel lopen (ook: in de pas lopen) (=precies zo doen als de anderen)
- de mantel naar de wind hangen (=steeds de opinie van de anderen volgen)
- van liefde rookt de schoorsteen niet (=van de liefde alleen kan je niet leven)
- uit een goed nest komen (=van goede afkomst zijn)
- uit het goede hout gesneden zijn (=van goede afkomst zijn / een goed karakter hebben)
- testantibus actis (=volgens de akten)
- je lijn vasthouden (=voortgaan volgens de vanaf het begin gehanteerde aanpak)
- je moet geen `hei` roepen voordat je de brug over bent (=vreugde over een goede afloop is pas toepasselijk als er niets meer verkeerd kan gaan)
- de rollen omkeren (=wat de een normaal doet doet de ander nu en andersom)
- het in tienen geven (=wedden dat de aangesprokene het niet kan)
- oog om oog en tand om tand (=wraak nemen voor onrecht dat je is aangedaan, door de dader precies hetzelfde aan te doen)
- de woorden uit de mond halen/nemen (=zeggen wat de ander ook net wou zeggen)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
