8 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `op iets`
- acht slaan op iets (=ergens goed op letten)
- de hand op iets leggen (=ergens aan kunnen komen)
- een zweetje op iets halen (=zich ergens fel voor inspannen)
- iemand op iets aankijken (=over een eigenschap of daad van iemand niet tevreden zijn)
- je boontjes op iets te week leggen (=stellig op iets rekenen)
- je met de borst op iets toeleggen (=iets erg vlijtig beoefenen)
- op iets dood blijven (=erg belust op iets zijn (bv geld; gierig))
- tuk op iets zijn (=iets erg graag lusten of dol op zijn)
9 betekenissen bevatten `op iets`
- hoge ogen gooien (=een goede kans maken op iets)
- op iets dood blijven (=erg belust op iets zijn (bv geld; gierig))
- het is de toon die de muziek maakt (=het gaat om de manier waarop iets gezegd wordt)
- iemand de ogen uitsteken (=iemand jaloers maken door de aandacht te vestigen op iets wat men heeft, en wat de ander ontbreekt)
- de hond de jas voorhouden (=iemand valse hoop geven op iets dat hij graag wil hebben)
- iets of iemand op de korrel nemen (=kritiek op iets of iemand hebben)
- er op inhaken (=reageren op iets dat gezegd is en daar verder op doorgaan)
- aap wat heb je mooie jongen (=sarcastische opmerking over iemand die wat al te trots is op iets)
- je boontjes op iets te week leggen (=stellig op iets rekenen)
23 dialectgezegden bevatten `op iets`
- boint' ns: Zijn boint'ns tewiëk leggen op iet (=Zijn zinnen op iets zetten) (Lebbeeks)
- d'r stijt 'em nog wat te wacht'n (=hij kan nog op iets rekenen) (Westerkwartiers)
- eder heiligske mót toch zien leecht höbbe (=iedereen heeft recht op iets) (Heitsers)
- er je boantjes ip te wjèke leg'n (=op iets of iemand rekenen.) (West-Vlaams)
- ërgës nie van trèg van hëbbe (=geen antwoord weten op iets) (Munsterbilzen - Minsters)
- erges oep sjikken (=op iets blijven nadenken) (Arendonks)
- ken je bek niet verder opuh/ ken je je bek niet verder ope trekken/ dagen zat dat ik het niet op de bank/ in mun portemenaie/ porte met niks heb / Alsof ie een emmer leeggooit. (=`wat is dat duur zeg` (als reactie op iets dat een hoge prijs heeft) (Utrechts)
- Maa-woei-djée (=Repliek op iets dat niet correct is.) (Walshoutems)
- nie zoe sjiëtëg zin op get (=niet zo gek zijn op iets) (Munsterbilzen - Minsters)
- noë get gebiëre (=op iets reageren) (Munsterbilzen - Minsters)
- op get sjiëtig zin (=gretig zijn op iets) (Munsterbilzen - Minsters)
- op get spaajë (=vies zijn op iets) (Munsterbilzen - Minsters)
- op iet gevlast zijn (=op iets erg gebrand zijn) (Meers)
- op iet vlassen (=op iets belust zijn) (Wichels)
- stoat moaken op iets (=op iets rekenen) (Gents)
- Ten duu (=Respons op iets dat niet waar of onjuist is) (Walshoutems)
- ten tets komme (=op iets uitkomen) (Kortenbergs)
- tgoat i' je nogen regen (=niet teveel op iets rekenen) (Iepers)
- wat tër èn zëne kop hèt, hèttër nie èn zën kont (=als hij zijn zinnen op iets heeft gezet, zal hij nooit versagen) (Munsterbilzen - Minsters)
- zën baunë te week leggen (=wedden op iets / iemand) (Munsterbilzen - Minsters)
- zèn bonen op iets te week leigen (=op iets rekenen) (Sint-Niklaas)
- zen haan (hèndsjes) verbranne (=zich op iets verkijken) (Munsterbilzen - Minsters)
- zich spitse op get (=zich verheugen op iets) (Heitsers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
