11 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `niet voor`
- dat is alleen voor pater en mater en niet voor het hele convent (=dat is voor jou te hoog gegrepen)
- de aardappelen komen niet voor de eikenblaren (=boerenregel. De aardappelplant begint te groeien als de eik in het blad komt)
- die is niet voor de poes (=die moet als tegenstander niet onderschat worden)
- het bier is niet voor de ganzen gebrouwen. (=niet iets verspillen aan degenen die het niet waarderen)
- het is niet voor de ganzen gemaakt (=we kunnen het maar beter uitdrinken)
- je de wet niet voor laten schrijven (=geen bevelen accepteren van een ander)
- niet voor de poes zijn (=niet gemakkelijk zijn)
- niet voor een gat te vangen (=niet door één moeilijkheid te ontmoedigen)
- prijs de dag niet vóór de avond (=trek geen voorbarige conclusies en juich niet te vroeg)
- prijs de dag niet voor het avond is (=pas als alles gedaan is kun je zeggen of het goed ging)
- verkoop de huid niet voordat de beer geschoten is (=je moet niet geld uitgeven voordat je het hebt verdiend)
12 betekenissen bevatten `niet voor`
- dan moet de wal het schip maar keren (=als iemand niet vooraf rekening houdt met een naderend probleem, dan moet het probleem maar daadwerkelijk in volle omvang ontstaan, en dan alsnog worden opgelost)
- dat raakt mijn koude kleren niet (=ergens niets mee te maken hebben en zich niet voor interesseren)
- er geen been in zien (=geen bezwaar onderkennen. Er niet voor terugschrikken)
- er zit geen schot in de zaak (=het gaat niet vooruit)
- het is niet om de knikkers maar om het recht van het spel (=het is niet voor persoonlijk voordeel, maar omwille van de rechtvaardigheid)
- allemans vriend is iedermans nar (=je kan niet voor iedereen goed doen)
- de lijn trekken (=luieren, niet voort werken)
- met twee maten meten (=niet voor alles of iedereen even streng zijn)
- een bord voor de kop hebben (=niet voor andere zienswijzen openstaan)
- onbeslagen ten ijs komen (=niet voorbereid zijn)
- roep geen mosselen voordat ze aan de wal zijn (=verkoop de huid niet voordat de beer geschoten is)
- als het hemd scheurt dan heeft het een gat (=wees niet vooraf al nodeloos bezorgd)
50 dialectgezegden bevatten `niet voor`
- 'k loat me gien oor'n aannaai'n (=ik laat me niet voor de gek houden) (Westerkwartiers)
- 't Es nie vier de wens, maer vier de cens. (='t is niet voor de wensen, maar voor de centen.) (Genker)
- ‘T niet maakt krêige (=Het niet voor elkaar krijgen) (Volendams)
- 25 euro? Da geef ik voor oew kop, as gum zelf uitbeent. (=Ik verkoop dit niet voor 25 euro.) (brabants)
- As de broek gespannen staat, ben je gek als je er niet voor 'slaat' (=De verleiding) (Giethoorns)
- As de broek gespannen staat, ben je gek als je er niet voor slaat (=verleiding) (Giethoorns)
- bau et hat van vol ès, lëpte mond van iëver (=geluk kun je niet voor jezelf houden) (Munsterbilzen - Minsters)
- Dae es neet zoeë stóm asse steenktj (=Die laat zich niet voor de gek houden) (Weerts)
- Dae is neet zoea stòm es wie der oet zuut!! (=Die laat zich niet voor de gek houden!!) (Steins)
- dat kan ich nie vër mën ooge laaje (=dat kan ik niet voor me verdragen) (Munsterbilzen - Minsters)
- De gees mich nie temét rammele (=Hou me niet voor de gek) (Bilzers)
- de moes mich nie vër ieder hondsgezeek lêstëg valle (=je moet me niet voor ieder akkefietje komen storen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Die duurt wal een grommegie deursloeken. (=niet voor een kleintje vervaart zijn) (Drents)
- die is nie cauwsterkouwster (=niet voor de poes) (Zeeuws)
- die zit niet veur zwitvoet'n ien de bak (=die zit niet voor niets in de bajes) (Westerkwartiers)
- Die? Die skoit niet voor elleven (=Wat een ongelofelijke kniert!) (Westfries)
- doar trok 'er zien neus niet veur op (=daar schaamde hij zich niet voor) (Westerkwartiers)
- doë bèn ich nie sjieëtëg op (=daar ben ik niet voor te vinden) (Munsterbilzen - Minsters)
- doë worter nie sjiëteg op (=hij was er niet voor te vinden) (Bilzers)
- ge mòkt mènne zèèk nie laauw (=mij maak je niks wijs, mij hou je niet voor de gek.) (Tilburgs)
- gien spek veur euwen bek (=niet voor u weggelegd) (Gents)
- Gij goa mee mijn gin elluf ure luien (=Ik laat niet met me sollen, ik laat me niet voor de gek houden) (Roosendaals)
- Hi-j lop nog bi-j de waarken (=Herstellende van ziek zijn maar nog niet voor de 100 procent in staat om arbeid te verrichten) (Giethoorns)
- Hi'j lop nog bi'j de waarken (=Herstellend maar nog niet voor 100procent om arbeid te verrichten) (Giethoorns)
- hij is van zien eerste leug´n niet borst´n (=hij deinst er niet voor terug om te liegen) (Westerkwartiers)
- ich blijf haaj geen eivighèts koekêloere (=duurt dat nog lang, ik blijf hier niet voor gek wachten) (Munsterbilzen - Minsters)
- ich loët mich nie mèt mën viet rammële (=ik laat me niet voor de gek houden) (Munsterbilzen - Minsters)
- Ik bid nie veur bruune bonen (=Ik bid niet voor bruine bonen.) (drents)
- Ik laot mij niet in de buse pissen (=Ik laat me niet voor de gek houden) (Hoogeveens)
- Ik laote mij niet in de kouse miegen (=Ik laat me niet voor de gek houden) (Hoogeveens)
- int kleutens (=niet voor echt - niet voor geld spelen) (Deinzes)
- ja mijn ooëre! (=ik ben daar niet voor gewonnen) (Waregems)
- kleen ieëzels zin slim, mèr graute ieëzels trauwe (=trouw niet voor je 40 bent) (Munsterbilzen - Minsters)
- loeët nie mèt dich vaorë (=laat je niet voor de gek houden) (Munsterbilzen - Minsters)
- low mekaar gin zwienen um de keet jaogen (=laten we elkaar niet voor de gek houden) (drents)
- Mé alle Chineze mor ni mé den deze. (=Je gaat mij niet voor de gek houden.) (Antwerps)
- mé hiel aantwaarpe mor nie mé maai (=jij gaat mij niet voor de gek houden) (Antwerps)
- Mé iel A:ntwa:rpe mo ni mé moa (=Je gaat mij niet voor de gek houden.) (Antwerps)
- Mé iel den Ouwe God, mo ni mé deze zot (=je gaat mij niet voor de gek houden) (Antwerps)
- Mé iel Schoete mor ni mé men kloete (=Je gaat mij niet voor de gek houden.) (Antwerps)
- mene joeng, lottech nie mèt zen viet rammele (=laat je niet voor de gek houden, man) (Bilzers)
- moak van dien haart gien moordkuul (=houd je problemen niet voor voor jezelf) (Westerkwartiers)
- must niet segge, juh (=dat is niet voor de openbaarheid) (Leewarders)
- Oun heirink zal nie broan (uw haring zal niet braden) (=Dat zal niet voor mekaar komen) (Bevers)
- schuppe lul (=niet voor niets) (Antwerps)
- verkwaut: ' t Es vé verkwaut (=Het is niet voor echt / zonder inzet) (Lebbeeks)
- vrig rijp, vrig rot...en vrig wijs, vrig zot (=volwassenheid komt niet voor de jaren) (Munsterbilzen - Minsters)
- Vur sles (=Voor het spel, niet voor de knikkers) (Geffes)
- vur sles (=voor het spel, niet voor de knikkers) (brabants)
- vör te kakke moeste iës ze brikske lotte zakke (=niet voor je beurt spreken) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen