4 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `moes`
- al moesten de kraaien het uitbrengen (=ooit wordt de zaak bekend)
- alles komt uit al moesten de kraaien het uitbrengen (=de waarheid komt altijd uit)
- men zou hem een aalmoes geven (=hij ziet er armoedig uit)
- tot moes slaan (=iets helemaal kapot slaan)
3 betekenissen bevatten `moes`
- te weinig om te leven en te veel om te sterven (=een te kleine aalmoes)
- een ridder van het lui paard zijn (=steeds smoesjes verzinnen en de schuld buiten jezelf leggen)
- aalmoezen geven verarmt niet (=van een aalmoes te geven wordt men zelf niet armer)
50 dialectgezegden bevatten `moes`
- 't ès nie umdat zë pieëd daud lik èn de garaasj, daste de poeët moes loeëte oeëpe stoeën (=je gulp staat open) (Munsterbilzen - Minsters)
- 't laeve ès waaj ën naoës, de moes ter alles authaole wat trèn zit (=het leven is als een neus, je moet er alles uithalen wat er in zit) (Munsterbilzen - Minsters)
- as nen moes zat is, wördt 't mel bitter (=wanneer men vol gegeten is, gaat het eten tegenstaan) (Twents)
- as ter van zën lieëges moes geboste zien dan loep ter allang mèt zën derm èn zën haan rond (=hij doet niets dan liegen!) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste mèt zauget noeë den oeërlog moes goën (=wat ben je toch een dommerik !) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste moes barste van de liëgës, loepste allang mètte dérm èn zën haan (=als je zou barsten van de leugens, liep je reeds lang rond met je darmen in je armen) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste moes gon kakke, lot dan zen broek al mer zakke (=als de nood het hoogst is, is de redding nabij) (Bilzers)
- aste moes wiëte wo ich wiët, dan worste ook ne slimme mins (=niemand weet beter dan ik!) (Bilzers)
- aste mots moes höbbe, zèkset mèr (=je vraagt om een pak rammel) (Munsterbilzen - Minsters)
- aster van zen liëges moes boste, loeper allang rond mét zen dêrm én zen haag (=liegen kan zware gevolgen hebben) (Bilzers)
- daaj moes wirés én de vol zon ston (=ze moest weer in de belangstelling staan) (Bilzers)
- dae moes te goed èn de faar haage (=volg die maar goed) (Munsterbilzen - Minsters)
- dat moês nog t'ron mankiëre (=dat moest er nog aan ontbreken) (Bilzers)
- dat moês tevan koëme
dat wor te verwaachte
dat stond ver de diër (=dat moest een keer gebeuren) (Bilzers)
- De hoehgs nie vrig op te stoeën, de moes outgeslóppe zijn. (=Je hoeft niet vroeg op te staan, je moet uitgeslapen zijn.) (Genker)
- de hoes geen heil koe, aste alleen mèr e glaos mëlk moes hëbbe (=je moet soms met weinig tevreden zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes alles èn de ruimte zien (=de astronaut zag alles groots) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes alles mèt ë bitsje zaat pakkë (=alles is relatief) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes altijd man en pieëd nieme (=als je iets zegt, moet je alles vertellen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes baeter aut zën koetër kieke (=je moet beter opletten) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes den ene betaole en den aandre geld gaeve (=je moet altijd maar klaarstaan met je portemonnee) (Munsterbilzen - Minsters)
- De moes dich kènder nauts onderwènne (=Moei je niet met kinderkwesties) (Bilzers)
- de moes e tekske ploje attet nog grien ès (=kinderen moet je vroeg vormen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes ëm èn zë vèt loëte stoëvë (=laat hem maar wat razen...) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes ët laeve pakke waaj ët kump (=klinkt het niet, dan botst het maar) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes geen aa kie autte graach haole (=keer nooit naar het verleden terug, want daar gebeurt niets!) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes geen aa sjoeën voertgoeje vërdaste nauw hëbs (=niet te vlug handelen, eerst nadenken) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes geen aa sjoen voertdoen, vÛrdaste nauw hübs (=zorg altijd dat er op tijd vervanging is) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes goed tësse de laantsjes konne laeze (=luister goed naar wat er gezegd wordt, maar nog meer naar wat er niet gezegd wordt) (Munsterbilzen - Minsters)
- De moes haaj nie iëver zen eege zitte te kalle, dat doen vae seffes wol aste voert bés (=Praat nooit over jezelf, dat doen anderen wel) (Bilzers)
- de moes haaj nie oëpen en blaut ston te teatere (=maak hier in de straat maar geen opstand) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes hoje attë zon sjaajnt (=de gelegenheid afwachten is de boodschap) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes hoje terwaajl de zon sjaajnt (=het gepaste ogenblik afwachten) (Munsterbilzen - Minsters)
- De moes leire tot z' n vingers aeve lang zin (=Zolang men leeft, leert men) (Bilzers)
- de moes man en piëd nieme (=als je wat zegt, moet je ook namen noemen) (Bilzers)
- de moes mich geen bliëkës wijsmaoke (=maak me geen blaasjes wijs) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes mich nie vër ieder hondsgezeek lêstëg valle (=je moet me niet voor ieder akkefietje komen storen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nauts ët aaterste van zën toeng loëte zien (=zorg dat je nog altijd een slag om je arm houdt) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nauts zën aa sjoen voert goeje vërdatste nauw hëbs (=wacht altijd het einde af alvorens een onherroepelijke beslissing te nemen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nauts zën humme autdoen vërdaste sloëpe gees (=geef nooit alles weg voordat je dood zijt) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nen aaën aop geen maule leire trèkke (=dat hoef je me niet diets te maken) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nën aaên aop geen maule leiteb trèkke (=je moet oudere mensen niet willen leren hoe ze zich moeten gedragen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nën echten oêlefant zin, vër zau ne kiëmël te sjiete (=zulke blunder is ondenkbaar) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nen hond nie leire biële (=je moet een oude aap geen muilen leren trekken) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie alles aoën de graute klok hange (=sommige dingen vertel je beter niet in het openbaar) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie alles op dezelfde hoop goeje (=niet alles is wat het schijnt) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie alles op één heepkë goejë (=je moet nog altijd onderscheid maken) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie altijd zik zin vür baeter te wiëne (=alle zorgen verdwijnen als de zon weer gaat schijnen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie aon de blaedsjës zitte te trèkke vër een bloem of plant te doen wasse (=met forceren bereik je niets) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie dinke, mér waol wiëte (=ik denk dat....staat niet gelijk met ik weet dat precies) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen