12 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ijzer`
- de rook kan het hangerijzer niet deren (=het heeft geen zin te proberen iets dat vast staat te veranderen)
- een heet hangijzer (=een moeilijk onderwerp waar veel discussie over bestaat)
- een hoofd als een ijzeren pot. (=een heel goed geheugen hebben)
- een ijzer in het vuur hebben (=een plan hebben dat nog onbekend is voor de buitenwereld)
- het ei wil wijzer zijn dan de kip (=kinderen willen wijzer zijn dan de ouders)
- het ijzer smeden als het heet is (=je moet op het juiste moment de kansen grijpen en dingen doen)
- het is lood om oud ijzer (=het komt op hetzelfde neer)
- iemand de ijzers aanleggen (=iemand boeien of onder grote druk zetten)
- je kan geen ijzer met handen breken (=men kan het onmogelijke niet doen)
- lachen als een boer die een hoefijzer vindt (=tevreden lachen)
- liever vrij en geen eten dan een volle buik aan een ijzeren keten. (=vrijheid is een hoger goed dan materiële welvaart.)
- van koper blijf je proper en van ijzer word je niks wijzer (=koper is veel waard, ijzer niet)
5 betekenissen bevatten `ijzer`
- volgens Bartjens (=de allereenvoudigste rekenstof (als referentie aan onderwijzer Willem Bartjens die een bekend rekenboekje schreef))
- met een kluitje in het riet sturen (=iemand met veel woorden niet veel wijzer maken)
- het ei wil wijzer zijn dan de kip (=kinderen willen wijzer zijn dan de ouders)
- van koper blijf je proper en van ijzer word je niks wijzer (=koper is veel waard, ijzer niet)
- het verstand komt met de jaren (=naarmate je ouder wordt, word je wijzer en verstandiger)
9 dialectgezegden bevatten `ijzer`
- 't is kief-kief (='t is lood om oud ijzer) (Veurns)
- Bachtn de kupe (=Achter de ijzer (Westhoek) ) (West-Vlaams)
- Du kins ging nuút krake mit dieng vot. (WT) (=Je kunt geen ijzer breken met je handen) (Mechels (NL))
- hae wollet ijzer smieë terwaajl et heet ès (=de smid smeedde nieuwe plannen) (Munsterbilzen - Minsters)
- hoje moeste doen as de zon sjaajnt (=het ijzer smeden als het heet is) (Munsterbilzen - Minsters)
- ijzer moeste mèt ijzer sjerp maoke (=hardleerse mensen moet je hard aanpakken) (Munsterbilzen - Minsters)
- kiefkief zien (=lood om oud ijzer zijn) (Veurns)
- ne smoel om ijzer op te plooien (=onsympathiek gelaat) (Antwerps)
- van bachn de kuppe (=mensen die achter de rivier de ijzer wonen) (West-Vlaams)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen