3 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `één keer`
- een keer nemen (=een wending nemen, veranderen)
- elke medaille heeft een keerzijde (=iets van twee kanten bekijken, aan iedere zaak zitten twee kanten, vaak een positieve en minder positieve kant)
- gedane zaken hebben geen keer (=wat voorbij is, keert niet meer weer)
8 betekenissen bevatten `één keer`
- alle tij heeft zijn weertij (=alles heeft een keerzijde)
- de kruik gaat zo lang te water tot ze barst/breekt (=als men steeds risico`s blijft nemen, gaat het een keer mis)
- waar de boom gevallen is, blijft hij liggen (=gedane zaken nemen geen keer)
- geen twee deuntjes voor één cent zingen (=geen zin hebben hetzelfde nog een keer te herhalen)
- het dunnetjes overdoen (=het nog een keertje op dezelfde manier herdoen)
- boontje komt om zijn loontje (=hij krijgt wat hij verdient, de gevolgen zal iemand altijd wel een keer moeten gaan dragen)
- een open deur intrappen (=iets doen wat niet nodig is of iets wat al gezegd of gedaan is nog een keer doen)
- de hand over zijn hart strijken (=voor één keer toestaan)
27 dialectgezegden bevatten `één keer`
- 'k kan die pint nog nie uitkrijgen (=ik kan mijn glas bier niet in één keer uitdrinken) (Sint-Niklaas)
- 't kiend met 't badwodder votgooi'n (=in één keer alles weggooien) (Westerkwartiers)
- a' j ' n kearl nödig hebt is heej d' r ook nooit (=heb je hem een keer nodig, is hij er weer niet) (Twents)
- aan alle ding'n komt 'n enne (=ergens moet het een keer ophouden) (Westerkwartiers)
- amoal achetrodde (=alles in één keer) (Kaprijks)
- aye allers mit em uriven / ofurfd (=had jij al een keer met hem een erfenis verdeeld) (Urkers)
- beder haard bloaz'n as de mond verbraand (=beter een keer te veel gewaarschud) (Westerkwartiers)
- beder twee keer vroagd, as één keer 't spoor biester (=beter een keer teveel gevraagd dan verdwaald) (Westerkwartiers)
- Better ene ko met 'n beste vlaai, dan 'n hele trop met 'n bult lawaai (=Beter maar een keer raak, dan alleen opschepperij) (Winterswijks)
- da he'k 'n moal doane (=dat heb ik een keer gedaan) (Vechtdals)
- dat moês tevan koëme
dat wor te verwaachte
dat stond ver de diër (=dat moest een keer gebeuren) (Bilzers)
- de pestoeër duit ouch gein twieë mèsse väör ’t zelfdje geldj (=als er één keer iets gezegd wordt, is het genoeg; je moet beter opletten als je iets niet de eerste keer meekrijgt) (Heitsers)
- det laps se mich geine twieëdje kieër (=dat moet je niet nog een keer proberen) (Heitsers)
- doet ne kier zelve (=doe het een keer zelf) (West-Vlaams)
- één keer doen is beder as twee keer beloov'm (=je beloften moet je waarmaken) (Westerkwartiers)
- één keer stool'n, altied 'n dief (=men wordt tot aan zijn dood aan zijn fouten herinnerd) (Westerkwartiers)
- eenmoal is gien moal (=één keer telt niet) (Westerkwartiers)
- eulie komt altied boov'mdriev'm (=de waarheid komt altijd een keer aan het licht) (Westerkwartiers)
- ginne gekheid heej (=doe toch een keer normaal) (Bredaas)
- hij ís van 'e eerste leug'n niet borst'n (=hij liegt nog al eens een keer) (Westerkwartiers)
- ik zing gien twee deundjes veur één cent (=ik zeg het niet nog een keer) (Westerkwartiers)
- komt mar unne keer oan weije (=Kom maar een keer langs) (Liths)
- Niet elk skot is een äntvogel (=Niet alles lukt in een keer) (Kampers)
- Ris (=In één keer) (Thools)
- trok: Ze gingen in ieën'n trok dee nau Spoin'n (=Ze gingen in één keer door naar Spanje) (Lebbeeks)
- wa (=zou u het nog een keer kunnen herhalen) (Mays)
- Wat de kop verget, mòtte de bieën bezūre (=Wat je vergeten bent mee te brengen, moeten de benen ontgelden (dus extra een keer meer lopen)) (venrays)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
