368 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ter`
- long en lever verteren (=alles opmaken)
- lot uit de loterij (=onvoorspelbaar)
- luisteren als een vink (=erg gehoorzaam zijn)
- luisteren naar groeien van het gras (=erg lui zijn)
- met de zweep erachter zitten (=opjagen)
- met een rode letter aangetekend staan (=duidelijk vermeld , zodanig dat het zeker niet vergeten wordt)
- met een waterzeil thuiskomen (=doornat zijn)
- met het water voor de dokter komen (=zeggen wat je bedoelt)
- met lege handen achterblijven (=niets meer hebben)
- met zijn gat in de boter vallen (=(onverwacht) goed terechtkomen)
- met zijn neus in de boter vallen (=(Onverwacht) goed terechtkomen)
- mettertijd komt Hannes in het wammes (=met veel geduld lukt het wel)
- moet is een bitter kruid. (=dingen die men moet doen kunnen onaangenaam of vervelend zijn.)
- morgen gaat het beter (=als het vandaag niet zo best is gegaan...)
- mosterd na de maaltijd (=een oplossing die te laat komt)
- naar het lek luisteren (=niets doen)
- naar water snakken als een vis (=hevig verlangen naar iets)
- neemt uw tijd te baat, te vroeg is beter dan te laat. (=wacht niet tot het te laat is)
- niemand genoemd, niemand gelasterd. (=het vermijden van het noemen van namen voorkomt onnodige ruzie)
- niet op je achterhoofd gevallen zijn (=hij is behoorlijk slim; hij heeft iets wel in de gaten)
- niet van gisteren zijn (=veel weten, veel begrijpen en snel doorhebben)
- niet van vandaag of gisteren (=niet dom)
- nog nat(/ niet droog) achter de oren zijn (=nog uiterst onervaren zijn, zodat men er niet over mee kan praten)
- nu komt er licht in de duisternis (=nu komt er een oplossing)
- of men van de kat of de kater gebeten wordt (=het maakt geen verschil)
- ogen in je achterhoofd hebben (=zeer alert en waakzaam zijn.)
- ogen van achteren en van voren hebben (=alles goed in de gaten houden)
- om kaneelwater lopen (=beuzelwerk doen - van het kastje naar de muur gestuurd worden)
- onder een gelukkig gesternte geboren zijn (=altijd voorspoed hebben en gelukkig zijn)
- onder water zijn (=afwezig zijn)
- onder zijn scepter brengen (=ondergeschikt maken)
- ondervinding is de beste leermeester (=door iets zelf mee te maken of te oefenen leert men het snelst)
- ongenode gasten zet men achter de deur (=wie niet welkom is, laat men niet binnen of laat men zo lang mogelijk wachten)
- ook van de mosterd eten (=veel geld aan iets verliezen)
- op de achtergrond blijven (=niet in de schijnwerpers willen staan.)
- op de achterste benen/poten staan (=zeer verontwaardigd of boos zijn.)
- op de kloosters reizen (=altijd bij vrienden of kennissen logeren)
- op de letter (=heel nauwkeurig uitgesproken)
- op een letter doodblijven (=absoluut niets veranderd willen zien)
- op elkaar lijken als twee druppels water (=precies op elkaar lijken)
- op heterdaad betrappen (=betrappen tijdens de misdaad)
- op je achterste zolder jagen (=beledigen, bang maken)
- op je pootjes terecht komen (=het komt vanzelf wel voor elkaar)
- op je vet teren (=leven van gespaard geld)
- oude kerken hebben duistere glazen. (=het zicht wordt minder als je ouder wordt)
- oude paarden jaagt men achter de schans (=oudere werknemers worden soms aan de kant gezet)
- peper in je achterwerk hebben (=een hoog tempo hebben)
- primus inter pares (=de beste onder zijns gelijken) (Latijn)
- rechter in eigen zaak zijn (=zijn eigen zaak kunnen beoordelen)
- roken als een Turk/kalkoven/ketter (=erg veel roken)
414 betekenissen bevatten `ter`
- je beste beentje voor zetten (=je uiterste best doen)
- grote pracht, weinig macht. (=je voordoen als een rijk man terwijl je arm bent)
- grote pronker, kale jonker. (=je voordoen als een rijk man terwijl je arm bent)
- de melk optrekken (=je woord terugnemen, je belofte niet helemaal vervullen)
- je ziet eruit als een afgegoten patat (=katerig)
- van een mooie / knappe tafel kun je niet eten. / Van een mooi bord kun je niet eten. (=knap van uiterlijk heeft ook wel eens nadelen.)
- niet het vele is goed, maar het goede is veel. (=kwaliteit is beter dan kwantiteit)
- er blijft veel aan maat en strijkstok hangen (=lang niet alles komt op zijn plaats terecht)
- uitgaan als een nachtkaars (=langzaam doven, sterven)
- op een oude fiets moet je het leren (=lesmateriaal is zelden nieuw)
- verbaas u niet, verwonder u slechts (=letterlijk)
- ten voeten uit (=letterlijk: de volledige gestalte is afgebeeld; figuurlijk: een getrouwe persoonsbeschrijving)
- iets niet met droge ogen kunnen aanzien (=letterlijk: gaan huilen/tranen bij het zien gebeuren van iets)
- eten is een goed begin: het ene beetje brengt het ander in. (=letterlijke betekenis.)
- beter één vogel in de hand dan tien in de lucht (=liever een beetje dan helemaal niets / kleine concrete resultaten zijn beter dan grootse plannen)
- het oor lenen (=luisteren)
- te woord staan (=luisteren naar en bereid zijn te spreken met)
- platvis eet je met de ramen open en rondvis met de ramen dicht (=m.a.w. platvis is een zomervis en rondvis is in de winter op z`n best)
- met een half oor (=maar half luisterend)
- voor stoelen en banken praten (=maar weinigen die naar iemands verhaal luisteren)
- iets door het oog van de schaar halen (=materiaal van op het werk voor jezelf houden / Jezelf oneerlijk zaken toe-eigenen)
- in het schuitje zitten en mee moeten varen (=mee moeten doen, zich niet meer kunnen terugtrekken)
- een graantje meepikken (=meeprofiteren)
- op je tenen lopen (=meer willen presteren dan je aan kunt)
- de natuur gaat boven de leer (=men volgt eerder zijn karakter dan hetgeen men leert)
- vogels van diverse pluimage (=mensen met allerlei diverse achtergronden)
- soort zoekt soort (=mensen met dezelfde interesses zoeken elkaar op)
- op geen stukken na (halen) (=met grote achterstand iets niet halen)
- als bijen naar de honing komen (=met velen komen en sterk gemotiveerd zijn)
- met de deur in huis vallen (=meteen ter zake komen / onmiddellijk over datgene beginnen waarvoor men kwam zonder)
- het staal wordt in de wind gehard. (=moeilijkheden en tegenslagen kunnen je sterker maken)
- na regen komt zonneschijn (=na een periode van tegenslag, komt er een betere tijd)
- terugverlangen naar de vleespotten van Egypte (=naar de goede tijden terugverlangen)
- iets in de wind slaan (=naar een advies niet naar luisteren)
- je klompen wegbrengen/wegzetten (=naar huis gaan/sterven)
- iemand te woord staan (=naar iemand luisteren en uitleg geven)
- iemand gehoor geven (=naar iemand luisteren, gevolg geven aan zijn vraag)
- een roepende in de woestijn zijn (=niemand die naar je wil luisteren (bij raad/waarschuwingen))
- het maar in het midden laten (=niet argumenteren)
- het kruit niet uitgevonden hebben (=niet bijster slim zijn)
- horende doof zijn (=niet luisteren)
- iemands geluid niet horen (=niet naar iemand willen luisteren)
- van de regen in de drup (=niet veel opschieten, van moeilijke omstandigheden in nog moeilijkere omstandigheden terecht komen)
- het zout in de pap niet waard zijn (=niets presteren)
- krakende wagens lopen/rijden het langst (=nieuw hoeft niet altijd beter te zijn / mensen die vaak ziek zijn worden vaak toch heel oud)
- nog nat(/ niet droog) achter de oren zijn (=nog uiterst onervaren zijn, zodat men er niet over mee kan praten)
- zo sterk als een paard (=oersterk)
- terra incognita (=onbekend terrein)
- de berg heeft een muis gebaard (=ondanks de grote beloften is er vrijwel niets van terecht gekomen)
- het mes op de keel zetten (=onder sterke druk zetten)
50 dialectgezegden bevatten `ter`
- t leidsje ter bij légge (=doodgaan) (Bilzers)
- tan vliegt ter een eekstere al schittterend uit zij gat (=dat zal hem nooit overkomen) (Brakels)
- tboeltsje ter bij niër goeje (=het opgeven) (Bilzers)
- tèk tër mér ën striep onder, punt-komma aoën de laajn (=dat doet de deur voor goed dicht) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter Aar City (=ter aar) (Alfus)
- ter as piet snot bijston (=overbodig zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër as sjëndaol bijlope (=er onverzorgd uitzien) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter besjiëte autkoëme (=er bekaaid vanaf komen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter dievel sjit altijd mer op dezelfde hoop (=rijken rijker, armen armer) (Bilzers)
- ter dievel wieët het (=wie zou dat weten?) (Bilzers)
- ter dievel zit haaj wol op t daok (=het is hier wel bezeten) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter dik lengs zitte (=zich erbarmelijk vergissen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter doër trèkke (=door de modder halen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter duvel schiêt altijd op dezelfden hoêp (=Het noodlot treft altijd dezelfde mensen) (Sevenums)
- ter ën goej kërmél tiëge zètte (=er hard tegen stampen) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër ën hendsje van voert hëbbe (=een (slechte) gewoonte er van maken) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër ën hendsjë van voert hëbbë (=gewoon zijn te doen) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër erm zin èn hëbbe (=mistroostig zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter gee graos lotte iëver wasse (=er als de kippen bij zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër geen fleet van aof wieëte (=er niets van kennen) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër get van aofpitsë (=korting vragen / krijgen) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër goed gesjiëte autkoëme (=er bekaaid vanaf komen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter goejekoop vanaof koëme (=zich er goed uit redden) (Bilzers)
- ter is gieën kot mee't aaën (=onhandelbaar zijn) (Kaprijks)
- ter kan een virken deure luepn (=o-benen) (Lochristis)
- tër kop en k...aoën ènsjiete (=alles er aan verliezen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter kotte mette mèt maoke (=er komaf mee maken) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter liek nuueje (=melden dat iemand gestorven is (ook: aanzègke)) (Heitsers)
- ter met doane hebn (=ermee klaar zijn) (Vechtdals)
- tër mèt goeje (=geld verkwisten) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër mèt rammële (=met iemands voeten spelen) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër mèt voert zien (=een leugen voor waarheid nemen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter mèt zen klak noë goje (=niet de moeite doen om correct te werken) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër mèt zën klak noeë goeje (=raden) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër mèt zën kloempe dërlope (=het niet zo nauw nemen met de waarheid) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër mèt zën kloempe noë howe (=zomaar wat raden) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter mèt zen platviët dürgon (=brutaal doorgaan zonder omzien) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter mét zen zweetviët ston (=moeite voor niets doen) (Bilzers)
- ter mèt zene bebber baaizitte (=nieuwsgierig zijn) (Tongers)
- ter mét zëne bebber bij zin (=overal een woord willen meespreken) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter mette rauwe bossel dërgegon (=goed huisgehouden) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter sjaan van kalle (=roddelen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter spinning gaan. (Is dut Assedellefts?) (=Met oud op nieuw feesten.) (zaans)
- ter stoat vele volk vo de staosje (=een vrouw met een flinke boezem) (Ostêns)
- ter vanonder mauze (=er uit knijpen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter vanonder ritse (=er tussen uitknijpen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ter vantésse ritse (=er uit muizen) (Bilzers)
- tër vër koekkë zieëve bij stoeën (=een beteuterd gezicht trekken) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër vër sjëppegek bijstoeën (=er voor clown bij staan) (Munsterbilzen - Minsters)
- tër vër spek en baune bij stoën (=hulpeloos toekijken) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen