344 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ste`
- iets achter de kiezen steken (=iets eten)
- iets op een procrustesbed leggen (=een regeling zo toepassen dat hij er voordeel van heeft)
- iets uit de eerste hand hebben (=ergens zelf bij zijn geweest of hebben gehoord van iemand die het zelf heeft meegemaakt)
- in andermans weide lopen de vetste koeien. (=bij een ander lijkt het altijd beter)
- in de kleinste potjes zit de beste pommade/zalf (=gezegd van uitzonderlijk kleine personen)
- in de krop steken (=hinderen , onverwerkt zijn)
- in de nesten zitten (=met problemen zitten)
- in de ogen schijnen/steken (=hinderlijk zijn, ergeren)
- in de schaduw stellen (=het beter doen dan een ander, iemand overtreffen)
- in de waagschaal stellen (=groot risico nemen)
- in een slecht vel steken (=ongezond zijn - iets ongunstigs te verwachten hebben)
- in gebreke stellen (=officieel stellen dat de taak niet naar behoren is uitgevoerd)
- in het duister tasten (=er niets over weten, geen aanknopingspunten vinden)
- in het harnas steken (=woedend zijn)
- in het ongelijk stellen (=ongelijk geven)
- in het oor fluisteren (=zachtjes (heimelijk) zeggen)
- in iemands vel steken (=het lichamelijke lot van iemand anders ondervinden)
- in iemands zwak tasten (=iemand op een gevoelige plek raken)
- in zijn laatste schoenen lopen (=het einde naderen - erg ziek zijn)
- je bent de bovenste beste (=je bent een goeie)
- je beste beentje voor zetten (=je uiterste best doen)
- je eigen dood sterven. (=vanzelf voorbij gaan)
- je hand in een wespennest steken (=zich bemoeien met een problematisch onderwerp en wellicht daardoor zelf moeilijkheden krijgen)
- je kop in het zand steken (=doen alsof iets (een probleem) er niet is)
- je kruk ergens tussen steken (=ergens ter hulp komen)
- je laatste adem uitblazen (=sterven, doodgaan)
- je laatste hemd aan hebben (=je hebt iets fout gedaan en er zal wat voor je zwaaien)
- je laatste troef uitspelen (=het laatste wat iemand achter de hand had naar buiten brengen)
- je laten kisten (=het (al te vroeg) opgeven)
- je leven in de waagschaal stellen (=actie ondernemen waarbij het eigen leven in gevaar kwam)
- je meester gevonden hebben (=iemand gevonden hebben die beter is, het beter doet)
- je mening niet onder stoelen of banken steken (=je mening niet verbergen, openlijk voor je standpunten uit durven komen, bij voorbeeld van afkeuring van iets)
- je moet de snaren niet te sterk spannen (=je moet niet al te streng zijn, niet al te veel eisen)
- je natje en je droogje lusten (=graag eten en drinken)
- je neus in andermans zaken steken (=zich bemoeien met zaken die je niet aangaan)
- je oor te luisteren leggen (=informeren)
- je voelhorens uitsteken (=trachten te achterhalen)
- jong bier moet gisten (=kinderen hebben recht op plezier)
- kastelen in de lucht bouwen (=zich illusies maken)
- ken straten voor stegen (=je moet weten tot wie men zich wendt)
- kies het minste van twee kwaden (=als er enkel slechte oplossingen zijn, kiest men de minst slechte)
- kijken alsof hij zijn laatste oortje versnoept heeft (=heel ongelukkig kijken)
- koste wat kost (=hoe dan ook. (ook wel: coûte que coûte))
- lachen is het beste medicijn (=lachen is goed voor je gezondheid.)
- lang vasten is geen brood sparen. (=honger lijden is niet hetzelfde als geld besparen)
- lege kisten, maken twisten. (=bij schaarste onstaat ruzie)
- leven als een oester (=geheel van de wereld afgezonderd leven)
- luchtkastelen bouwen (=zich illusies maken)
- luisteren als een vink (=erg gehoorzaam zijn)
- luisteren naar groeien van het gras (=erg lui zijn)
467 betekenissen bevatten `ste`
- elk meent zijn uil een valk te zijn (=ieder denkt het beste over de eigen prestaties)
- de dood kent geen lieve kinderen (=ieder moet sterven)
- men vindt geen molenaar of hij at gestolen koren. (=ieder zoekt zijn voordeel, ook al is het ten koste van anderen.)
- vragen staat/is vrij (=iedereen heeft de gelegenheid om vragen te stellen)
- ieder is zichzelf het naast (=iedereen kiest in het slechtste geval voor zichzelf)
- iemands eer te na komen (=iemand beledigen - iemands naam aantasten)
- iemand doodverven met iets (=iemand bestemd voor een post achten, iemand als de dader van iets afschilderen (doodverf is grondverf)[1])
- iemand in de arm nemen (=iemand de hulp vragen om te ondersteunen)
- iemand de rekening presenteren (=iemand de kosten ten laste brengen (ook figuurlijk))
- die haalt de nieuwe aardappelen niet (=iemand die gauw zal gaan sterven)
- wie het grootste hoofd heeft, moet de grootste hoed hebben (=iemand die het recht heeft op het grootste deel, moet dat ook krijgen)
- een zondagskind (=iemand die steeds geluk heeft)
- een man van de klok zijn (=iemand die steeds precies op tijd is)
- een pechvogel (=iemand die steeds tegenslag heeft)
- iemand een worst voorhouden (=iemand een voordeeltje in het vooruitzicht stellen, teneinde hem te bewegen ergens mee akkoord te gaan)
- iemand met een zwarte kool tekenen (=iemand erg ongunstig voorstellen)
- iemand op z`n hand hebben (=iemand hebben die hem steunt)
- iemand te paard helpen. (=iemand helpen, steunen)
- iemand blij maken met een dode mus (=iemand iets goeds in het vooruitzicht stellen, dat uiteindelijk waardeloos zal blijken te zijn)
- iemand iets in het oor bijten (=iemand iets op bitsige wijze influisteren)
- de strop om de hals doen (=iemand in uiterste problemen brengen)
- iemand bijspijkeren (=iemand met geld of kennis ondersteunen)
- je handen van iemand aftrekken (=iemand niet langer steunen)
- de handen van iemand aftrekken (=iemand niet langer steunen)
- iemand of iets de baas zijn (=iemand of iets kunnen overmeesteren)
- iemand een warm hart toedragen (=iemand steunen)
- op de proppen helpen (=iemand steunen en verder helpen)
- iemand bij de lurven pakken (=iemand stevig vastpakken)
- iemand op de proef stellen (=iemand testen om te zien of die te vertrouwen is of het aan kan)
- geen groter venijn, dan vriend tonen en vijand zijn. (=iemands vertrouwen schaden is het gemeenste wat je kunt doen)
- met zijn pink manoeuvreren (=iets als de beste kunnen)
- het onweer is niet van de lucht (=iets dat steeds blijft doorgaan of iemand die telkens weer kwaad tekeer gaat)
- vingers en duimen aflikken (=iets erg graag lusten)
- vinger en duim naar iets likken (=iets erg graag lusten)
- tuk op iets zijn (=iets erg graag lusten of dol op zijn)
- goedkoop is duurkoop (=iets goedkoops kan later kosten veroorzaken, bijvoorbeeld door slechte werking, reparaties of onderhoud)
- de rode haan laten kraaien (=iets in brand steken)
- iets met de moedermelk binnenkrijgen (=iets leren in de eerste levensjaren)
- een gevoelige snaar raken (=iets ligt erg gevoelig bij iemand, belangstelling hebben voor een bepaald onderwerp en iemand die dan aandacht heeft ervoor)
- een liedje van verlangen (=iets nog even proberen uit te stellen)
- als winnaar/beste uit de bus komen (=iets of iemand blijkt het beste te zijn)
- een ondergeschoven kindje zijn (=iets of iemand is miskend. Zie bedstede voor de letterlijke betekenis)
- uitstel van executie (=iets onaangenaams wordt tijdelijk uitgesteld Later gaat dit toch nog gebeuren)
- een pleister op de wonde leggen (=iets troostends aanbieden)
- iets op de lange baan schuiven (=iets uitstellen)
- op de lange baan schuiven (=iets uitstellen of vertragen.)
- hand over hand toenemen (=iets wordt steeds erger)
- doe wel naar mijn woorden, maar ziet niet naar mijn daden (=ik geef raad waar je je het beste aan kan houden, maar ik doe het zelf niet)
- aan het kortste eind trekken (=in de ongunstigste positie zijn / verliezen)
- voor dood achterlaten (=in de steek laten zonder hoop op herstel.)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
