344 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ste`
- het beste paard van stal halen (=het beste wat men heeft bovenhalen)
- het beste paard van stal vergeten. (=een belangrijk persoon over het hoofd zien)
- het beste paard van stal wordt overgeslagen (=grappige uitspraak wanneer iemand overgeslagen wordt)
- het beste paard van stal. (=de beste die er bij is)
- het eerste gewin is kattengespin (=wie het eerste spelletje wint, verliest soms alle volgende spelletjes)
- het gemeste kalf slachten (=een groot feest opzetten / het beste en lekkerste eten op tafel zetten)
- het grootste mirakel duurt maar drie dagen. (=mensen vergeten snel)
- het hoofd opsteken (=zich weer doen opmerken)
- het hoogste lied zingen (=de baas zijn)
- het hoogste woord hebben (=baas zijn (of willen zijn))
- het huishouden van Jan steen (=een slordige boel)
- het is bij de (wilde) beesten af (=het is verschrikkelijk; het is schandalig)
- het is een pleister op een zere wonde (=het is bedoeld om het leed wat te verzachten)
- het is galgen of burgemeesteren. (=het is goed of fout, er is geen tussenweg)
- het is goed aan hem besteed (=hij verdient het, hij zal er op de goede manier mee omgaan)
- het is kwaad stelen waar de waard een dief is. (=het is moeilijk om een bedrieger te bedriegen)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- het kwaad loont zijn meester (=wie kwaad doet, kwaad ontmoet)
- het laatste hemd heeft geen zakken (=je kunt niets meenemen als je dood gaat (laatste hemd = doodshemd))
- het laatste woord willen hebben (=de baas willen zijn)
- het onderste uit de kan willen (=het uiterste willen)
- het oog van de meester maakt het paard vet (=het werk gebeurt beter als de baas toezicht houdt)
- het puntje van een scherpe pen is `t felste wapen dat ik ken (=met een kritisch woord kan het meest worden bereikt)
- het regent bakstenen (=gezegd van een hevige hagelbui)
- het regent pijpenstelen (=het regent heel hard)
- het slechtste wiel van de wagen kraakt meest. (=de minst competente persoon is vaak ook de luidste)
- het uitproesten (=in een plotse lachbui schieten)
- het wordt buigen of barsten (=het ergens op wagen)
- het zijn niet de slechtste vruchten waaraan de wespen knagen (=over goede mensen worden vaak onaardige dingen verteld)
- het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen (=wie in weelde leeft moet oppassen om niet op het slechte pad te raken)
- hoge bomen/masten vangen veel wind (=in een hoge positie heeft men ook veel verantwoordelijkheid)
- honger is de beste kok/saus (=wanneer men honger heeft, smaakt alles goed)
- horzels steken niet en hommels doden niet. (=mensen met een grote mond dragen het minste bij)
- iemand de loef afsteken (=ergens beter in zijn dan iemand)
- iemand de ogen uitsteken (=iemand jaloers maken door de aandacht te vestigen op iets wat men heeft, en wat de ander ontbreekt)
- iemand de wet stellen (=iemand iets opdragen te doen)
- iemand door de mosterd halen (=op duidelijke wijze kenbaar maken wat iemand fout gedaan heeft)
- iemand een hart onder de gordel/riem steken (=iemand moed inspreken)
- iemand een pluim op zijn hoed steken (=iemand complimenteren)
- iemand een veer in de broek/kont steken (=iemand complimenteren of prijzen)
- iemand een veer op de hoed steken (=iemand vertellen dat die z`n werk goed gedaan heeft)
- iemand iets in het oor fluisteren (=iemand iets zachtjes zeggen, heimelijk laten weten)
- iemand in de ogen steken (=iemand ergeren)
- iemand in het zeer tasten (=bij iemand de gevoelige plek raken)
- iemand laten barsten (=iemand helemaal niet helpen, aan zijn lot overlaten)
- iemand naar de kroon steken (=z`n best doen anderen te overtreffen)
- iemand op de proef stellen (=iemand testen om te zien of die te vertrouwen is of het aan kan)
- iemand ter aarde bestellen (=iemand begraven)
- iemand uit de loog borstelen (=hem nieuwe kleren geven)
- iets aan de kaak stellen (=bekend maken wat niet in orde is)
467 betekenissen bevatten `ste`
- de schapen scheren (=gemakkelijk grote winsten maken)
- aan de beterhand (=genezend, herstellend)
- ter ziele zijn / ter ziele gaan (=gestorven zijn of sterven, ook figuurlijk: iets dat niet meer bestaat of actief is)
- het grondsop is voor de goddelozen (=gezegd van iemand die het laatste restje uitdrinkt)
- de oren scherpen (=goed luisteren)
- de oren spitsen (=goed luisteren)
- buig de boom als hij jong is (=goede gewoonten kunnen het beste al jong worden aangeleerd)
- het takje buigen als het nog jong is (=goede gewoonten leert men het beste op jonge leeftijd aan)
- je zegel aan iets hechten (=goedkeuring of toestemming ergens aan geven)
- Keulen en Aken zijn niet op een dag gebouwd (=grote projecten kosten tijd (en vergen geduld))
- wie werkt als een paard zal haver eten. (=hard werken is voor de meeste mensen geen garantie op een goed inkomen)
- haring in het land, dokter aan de kant (=haring eten is zeer gezond; haring is zelfs één van de beste vissen voor je gezondheid)
- geheel oor zijn (=heel goed opletten - goed luisteren)
- steen en been vriezen. (=heel hard vriezen (alles wordt zo hard als steen en botten))
- op je dooie gemak (=heel rustig, zonder zich te haasten)
- zo sterk als een paard. (=heel sterk zijn)
- averechts uitpakken (=helemaal verkeerd aflopen. Tegengesteld uitpakken)
- in Rome geweest zijn, maar de Paus gemist hebben (=het belangrijkste laten schieten)
- de rijpste pruimen zijn geschud (=het belangrijkste werk is gedaan of grootste deel van de oogst is binnengehaald)
- het neusje van de zalm (=het beste deel)
- lest best (=het beste van alles komt op het einde)
- het beste paard van stal halen (=het beste wat men heeft bovenhalen)
- de rode draad (in een verhaal of betoog) (=het centrale thema, hetgeen waar steeds weer op wordt teruggegrepen)
- bergafwaarts gaan (=het gaat steeds slechter, bijvoorbeeld met iemands gezondheid)
- een ketting is niet sterker dan de zwakste schakel (=het geheel is maar zo sterk als het zwakste onderdeel)
- de sterkte van de ketting wordt bepaald door de zwakste schakel (=het geheel is niet sterker dan het zwakste onderdeel)
- het leeuwendeel van iets krijgen (=het grootste aandeel van iets krijgen)
- de boventoon voeren (=het hoogste woord hebben)
- de eerste viool spelen (=het hoogste woord hebben en de baas spelen)
- wie zijn eigen tuintje wiedt, ziet het onkruid van een ander niet (=het is beter om energie te steken in het verbeteren van jezelf, dan in het bekritiseren van anderen)
- beter blode Jan dan dode Jan (=het is beter zich laf blood te gedragen, dan te sterven, dood te zijn)
- het is zondegeld (=het is jammer dat daar kosten voor gedaan zijn)
- er is maar een f in het abc (=het juiste midden vinden, is moeilijk)
- als de dagen lengen, gaan de nachten strengen (=het koudste deel van de winter valt na de kortste dag)
- je laatste troef uitspelen (=het laatste wat iemand achter de hand had naar buiten brengen)
- het mes snijdt aan twee kanten (=het levert dubbel voordeel op (NL.) Er zijn niet alleen voordelen aan verbonden, je kan eender wat vanuit verschillende en zelfs tegengestelde standpunten bekijken (BE).)
- het vet is van de ketel. (=het meeste voordeel is al verdwenen.)
- je vel duur verkopen (=het slechts onder de grootste druk opgeven)
- het venijn zit hem in de staart (=het slechtste komt op het laatste)
- de tramontane kwijt zijn (=het spoor bijster zijn)
- weinig om het lijf hebben (=het stelt niet veel voor.)
- de omgekeerde wereld (=het tegenovergestelde van wat normaal en logisch is)
- het onderste uit de kan willen (=het uiterste willen)
- iets uit het hoofd laten (=het vaste voornemen hebben om iets na te laten, iets niet doen)
- als hamerstuk behandelen (=het voorstel zonder discussie aannemen)
- er is geen huis met hem te houden (=hij is niet tevreden te stellen, je kan er geen land mee bezeilen)
- er loopt hem een luis over de lever (=hij windt zich al over het minste op)
- het huilen staat hem nader dan het lachen (=hij ziet er vooral de trieste kant van)
- klein is de rouwe, valt de oude koe dood. (=hoe ouder iemand sterft hoe minder het verdriet)
- grote vissen scheuren het net (=hooggeplaatste personen worden niet zo gemakkelijk gestraft)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen