884 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ve`
- dat gaat mijn pet te boven (=daar begrijp ik niets van)
- dat hangt als een schijthuis boven de gracht (=dat is overduidelijk)
- dat horen en zien je vergaat (=erg luid)
- dat is alleen voor pater en mater en niet voor het hele convent (=dat is voor jou te hoog gegrepen)
- dat is de druppel die de emmer doet overlopen (=dat is maar een kleine ergernis, maar samen met wat er al gebeurd is, wordt het niet meer geaccepteerd)
- dat is de goden verzoeken (=te grote risico`s nemen)
- dat is een alikruik van een vent. (=dat is een kleine dikke man.)
- dat is een brug te ver (=dat is te hoog gegrepen)
- dat is een ver-van-mijn-bedshow (=dat is iets waar ik me helemaal niet mee bezighoud; dat is iets dat op grote afstand van hier gebeurt)
- dat is vers twee. (=dat is voor later)
- dat ligt hem in zijn mond bestorven (=daar spreekt hij veel over)
- dat mag de duivel weten (=dat weet ik niet)
- dat staat als een paal boven water (=dat is een absolute zekerheid)
- dat varkentje zullen we even wassen (=deze opdracht zullen we even uitvoeren)
- de aanval is de beste verdediging (=je kunt in een strijd of ruzie beter zelf actie ondernemen dan afwachten)
- de appel valt niet ver van de stam/boom (=kinderen lijken vaak op de ouders)
- de baars vergallen (=de zaak laten mislukken)
- de bakens verzetten (=van richting of ingesteldheid veranderen)
- de bordjes zijn verhangen (=de omstandigheden zijn veranderd)
- de bovenhand krijgen (=winnen, zegevieren)
- de boventoon voeren (=het hoogste woord hebben)
- de Breeveertien opgaan (=verkeerde dingen doen)
- de broek lappen en het garen toegeven (=er veel verlies aan overhouden)
- de bui over laten drijven. (=niet reageren op een moeilijke situatie)
- de darmen zalven. (=lekker eten en drinken.)
- de dood kent geen lieve kinderen (=ieder moet sterven)
- de drie h s meegeven (=iemand (zo mogelijk definitief) wegsturen)
- de druiven hangen te hoog (=van iets dat men niet krijgen kan, zeggen dat men het niet wil)
- de druiven zijn zuur (zei de vos maar hij kon er niet bij) (=van iets dat men niet krijgen kan, zeggen dat men het niet wil)
- de duivel op het kussen binden (=met iedereen raad weten)
- de duivel schijt altijd op de grootste hoop (=het ongeluk treft meestal degenen die al in moeilijkheden verkeren.)
- de duvelstoejager (=iemand die overal goed in is)
- de één mag een paard stelen, de ander mag niet over het hek kijken. (=sommigen mogen alles, anderen mogen niets)
- de gal loopt over (=boos worden)
- de ganzen geloven niet dat de kuikens hooi eten. (=zelfs bij domme mensen vinden ongerijmdheden geen geloof.)
- de gulden middenweg (houden/bewandelen/verkiezen) (=een tussenstandpunt of tussenoplossing verkiezen)
- de hand over zijn hart strijken (=voor één keer toestaan)
- de haring over de kop varen (=het doel voorbijschieten)
- de haringvijver (=de Noordzee)
- de huid van de beer niet verkopen voor hij geschoten is (=je moet niet al willen genieten van wat men nog niet verworven heeft)
- de kaap te boven zijn (=het probleem overwonnen hebben)
- de kap over de haag smijten (=zijn priester- of kloostergelofte verbreken)
- de keel kost veel (=herhaalde dronkenschap leidt tot armoede)
- de koe is vergeten dat hij kalf geweest is. (=zeurende ouderen vergeten dat ze vroeger ook wild waren)
- de kust is veilig (=alles is in orde - er is niemand in de buurt)
- de leer veroordelen maar de leraar sparen (=de wortel van het probleem niet aanpakken)
- de lever doen schudden (=doen schaterlachen)
- de mei van het leven (=de bloeitijd van het leven)
- de mens zal bij brood alleen niet leven. (=een mens heeft niet alleen lichamelijke maar ook geestelijke behoeftes.)
- de mijn is verkeerd gesprongen (=ongeveer als: wie een put graaft voor een ander, valt er zelf in)
1666 betekenissen bevatten `ve`
- armoede zoekt list. (=armoede dwingt om op zoek te gaan naar alternatieve manieren om rond te komen)
- hoogmoed deed nooit iemand goed. (=arrogantie en overmoed zijn slechte eigenschappen)
- onder zich hebben (=baas zijn over)
- keur baart angst. (=bang zijn om niet de goede keuze te maken door een teveel aan opties)
- begaan zijn met (=bedroefd zijn omdat het met iemand niet goed gaat, meeleven met)
- dat is huilen met de pet op (=bedroevend resultaat)
- je bent om op te eten (met boter en suiker). (=beeldig, snoezig, hartveroverend, snoeperig.)
- breek me de bek niet open (=begin daar maar niet over, want daar kan ik heel veel negatieve dingen over vertellen)
- van wal steken (=beginnen met spreken, beginnen met een verhaal)
- van leer trekken (=beginnen met vechten, duidelijk laten merken dat iets als vervelend ervaren wordt)
- ten grave dalen (=begraven worden)
- onder de groene zoden liggen (=begraven zijn)
- het is muis als moer, een staart hebben ze allemaal. (=beide opties zijn vervelend)
- aan elkaar gewaagd zijn (=beiden vrijwel evenwaardig zijn)
- de deksel van de pot aflichten. (=bekendmaken wat voorheen verborgen was)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- maak je borst maar nat (=bereid je voor op een zware klus (of op veel tegenstand))
- een reef in het zeil doen (=besnoeien in de uitgaven, bezuinigen)
- boter bij de vis (=betaling bij de levering)
- geen slapende honden wakker maken (=beter niet over een bepaald onderwerp beginnen / aan mensen die ergens niets van weten en het er wellicht niet mee eens zijn, niets erover vertellen)
- goed uit de verf komen (=beter tot uiting komen of succesvoller zijn dan verwacht.)
- de kerk in het midden laten (=bij een meningsverschil geven beide personen wat toe om het eens te worden)
- er zijn geen rozen zonder doornen (=bij elk geluk is er ook verdriet)
- bij de tekst blijven (=bij het oorspronkelijke plan blijven)
- iemand de oren van het hoofd eten (=bij iemand erg veel eten)
- op je laatste benen lopen (=bijna niet meer kunnen van vermoeidheid)
- op je zenuwen leven (=bijna overspannen geraken)
- goede raad is duur (=bijna te moeilijk om raad te kunnen geven)
- van een leien dakje gaan (=bijzonder vlot en zonder problemen verlopen)
- in het oog houden (=binnen het gezichtsveld houden)
- in het oog hebben (=binnen het gezichtsveld zijn)
- vasthouden aan een strootje (=blijven hopen op een kleine kans.)
- bij zijn positieven blijven (=blijven opletten)
- je kop erbij houden (=blijven opletten, aandacht vasthouden)
- op de been blijven (=blijven staan; niet ziek worden; niet verslagen worden)
- op de boom verkopen (=boomvruchten verkopen voor ze geplukt zijn)
- groot bal op kleine aardappelen (=boven zijn stand leven)
- op de koop toe (=bovendien)
- kinderen die vragen worden overgeslagen (=brutale kinderen die altijd overal om vragen, worden genegeerd)
- een lijntje trekken (=cocaïne snuiven)
- zoden aan de dijk zetten (=daadwerkelijk hulp verschaffen)
- visnamig (=daar is het goed vissen, er zit daar veel vis)
- daar zijn de daken met vlaaien bedekt (=daar is men rijk / Daar heeft men overvloed)
- dat ligt hem in zijn mond bestorven (=daar spreekt hij veel over)
- dat zal hem geen windeieren hebben gelegd (=daar zal hij wel veel geld mee verdiend hebben)
- die snaar moet men niet aanroeren (=daarover moet niet gesproken worden)
- op de schobberdebonk leven (=dakloos zijn en/of bedelend leven)
- commandeer je hond en blaf zelf (=dat bevel weiger ik uit te voeren)
- daar kan de schoorsteen niet van roken (=dat brengt niets op / men kan niet alleen van vriendelijke woorden leven)
- dat gaat zo tussen neus en mond (=dat gebeurt in een verloren ogenblik)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen