344 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ste`
- de gekken krijgen de beste kaarten (=het geluk is met de dommen)
- de gestage drup holt de steen (uit) (=door vol te houden wordt uiteindelijk wel het doel bereikt)
- de hand in eigen boezem steken (=zijn eigen fout inzien)
- de handen uit de mouwen steken (=aan de slag gaan en aanpakken)
- de heler is net zo goed als de steler (=wie gestolen goed koopt is even slecht als de dief)
- de hoofden bij elkaar steken (=overleg plegen)
- de jongste ezel moet het pak dragen (=de jongste moet de vervelende klusjes opknappen)
- de jongste schepen wijst het vonnis (=de kinderen willen het het best weten)
- de juiste man op de juiste plaats zijn (=zeer geschikt zijn voor het werk)
- de kop in het zand steken (=doen alsof er geen gevaar dreigt en er niets aan doen)
- de koppen bij elkaar steken (=overleggen)
- de kraag kosten (=ergens bij om het leven komen)
- de kuif opsteken (=kwaad worden)
- de laatste der Mohikanen zijn (=de laatste zijn die nog ergens in gelooft)
- de laatste hand aan iets leggen (=iets afmaken/voltooien)
- de laatste loodjes wegen het zwaarst (=het afwerken is vaak het lastigst)
- de langste adem hebben (=iets het langst volhouden)
- de lont in het kruit steken/werpen (=een uitbarsting veroorzaken)
- de meeste aardappelen al gegeten hebben (=veel meegemaakt hebben, al lang leven)
- de muizen sterven er voor de kast (=het is er armoe troef)
- de naald in het spek steken. (=stoppen met werken.)
- de natuur is sterker dan de leer (=datgene wat aangeleerd is wordt gauw vergeten)
- de nek uitsteken (=risico nemen)
- de ogen uitsteken (=jaloers maken)
- de oudste moet de wijste zijn (=van het oudste kind wordt het meeste verwacht)
- de paal door de oven steken (=bankroet gaan, zich te gronde richten)
- de paternosters aandoen (=boeien aandoen)
- de rechte weg is de beste (=eerlijkheid loont)
- de rijpste pruimen zijn geschud (=het belangrijkste werk is gedaan of grootste deel van de oogst is binnengehaald)
- de steen des aanstoots (=iets dat anderen hindert, in conflict brengt of verdeeldheid zaait)
- de sterke arm der wet (=met gepast geweld optredende overheidsorganisatie, bijvoorbeeld politie of justitie)
- de sterkte van de ketting wordt bepaald door de zwakste schakel (=het geheel is niet sterker dan het zwakste onderdeel)
- de steven wenden (=op een andere manier de dingen gaan aanpakken)
- de violen stemmen (=met elkaar onderhandelen, naar compromissen zoeken)
- de vlag uitsteken (=ergens erg blij mee zijn)
- de voorsten doen wat de achtersten niet mogen (=wie eerst komt is in het voordeel)
- de vuilste varkens willen altijd het beste stro. (=mensen die het niet verdienen willen evengoed het beste)
- de wet stellen (=zijn wil opleggen)
- die de minste tanden hebben, kauwen het meest (=de domste mensen voeren gewoonlijk het hoogste woord)
- diep in de buidel tasten. (=veel geld aan iets uitgeven.)
- distels breken is distels kweken (=`maar distels laten staan, is distels laten vergaan`)
- distels maaien is distels zaaien (=`maar distels laten staan, is distels laten vergaan`)
- distels trekken is distels stekken (=`maar distels laten staan, is distels laten vergaan`)
- door het hennepen venster kijken (=opgehangen worden)
- duizend doden sterven (=enorme angsten uitstaan)
- een adder aan zijn borst/boezem koesteren (=iets doen voor een ondankbaar iemand)
- een daad stellen. (=concrete aktie ondernemen)
- een Egyptische duisternis (=een inktzwarte duisternis)
- een ezel stoot zich geen tweemaal aan dezelfde steen (=men maakt geen twee keer dezelfde fout)
- een goed gelaat is de beste geleidebrief. (=als je knap bent krijg je veel voor elkaar)
467 betekenissen bevatten `ste`
- het beste paard van stal. (=de beste die er bij is)
- primus inter pares (=de beste onder zijns gelijken)
- aan de rand van het ravijn bloeien de mooiste bloemen (=de beste resultaten dragen tegelijkertijd de grootste risico`s)
- ketters wonen het dichtst bij de paus (=de beste vrienden van een machtig man zijn vaak zijn grootste vijanden)
- de puntjes op de i zetten (=de details erbij zetten - orde op zaken stellen)
- die de minste tanden hebben, kauwen het meest (=de domste mensen voeren gewoonlijk het hoogste woord)
- de eerste stoot opvangen (=de eerste problemen opvangen)
- in diskrediet brengen (=de goede naam aantasten)
- paal en perk stellen (=de grens leggen / een einde stellen aan)
- het hinkende paard komt achteraan (=de grootste problemen houdt men voor het laatst)
- de druk is van ketel (=de grootste spanning is voorbij)
- eén onderrok trekt meer dan twee paarden. (=de invloed van een vrouw is heel sterk)
- een vrouwenhaar trekt sterker dan tien paarden. (=de invloed van een vrouw is zeer sterk)
- de jongste ezel moet het pak dragen (=de jongste moet de vervelende klusjes opknappen)
- de rechte man op de rechte plaats (=de juiste man voor de juiste taak)
- de laatste der Mohikanen zijn (=de laatste zijn die nog ergens in gelooft)
- de beste paarden staan op stal. (=de leukste meisjes gaan niet uit)
- de groten rijden te paard en de kleinen hangen tussen hemel en aarde. (=de machtige lui leven op kosten van de gewone man)
- de krenten uit de pap halen (=de meest aantrekkelijke gedeelten voor zichzelf bestemmen, bijvoorbeeld de meest interessante taken uit een omvangrijk werk)
- holle vaten klinken het hardst. (=de minst competente persoon is vaak ook de luidste)
- het slechtste wiel van de wagen kraakt meest. (=de minst competente persoon is vaak ook de luidste)
- ijdele tonnen rollen het hardst. (=de minst competente persoon is vaak ook de luidste)
- fris gewaagd is half gewonnen (=de moedigste heeft de meeste kansen om iets te winnen)
- alle zeilen bijzetten (=de uiterste best doen om iets toch te bereiken)
- de vrucht der ervaring rijpt niet aan jonge takken (=de verstandigste opmerkingen komen van oudere mensen)
- mindere goden (=de wat minder sterke of slimme)
- kreupel wil altijd voordansen (=de zwaksten willen het hoge woord hebben)
- de drager kan het beste zeggen waar de schoen wringt (=degene die een probleem heeft, kan de kern van dit probleem vaak het scherpste benoemen)
- sijmen betaalt (=diegene die het minste verdient draagt de kosten)
- op stel en sprong (=direct en zonder uitstel.)
- goed gereedschap is het halve werk (=door de juiste hulpmiddelen te gebruiken wordt het karwei snel geklaard)
- recht praten wat krom is (=door een ingewikkelde, onjuiste redenering een onzuivere situatie, daad of besluit trachten van een rechtvaardiging te voorzien)
- je achter de oren krabben (=door een onverwachte, zorgelijke ontwikkeling tot nadenken gestemd zijn)
- een Babylonische spraakverwarring (=door elkaar spreken zonder naar elkaar te luisteren en elkaar niet verstaan)
- door vragen wordt men wijs (=door het stellen van vragen kun je veel te weten komen en veel kennis opdoen)
- iets/iemand in de gaten hebben/krijgen (=doorkrijgen hoe dingen in elkaar steken of zicht houden op de situatie)
- korte metten maken (=doortastend optreden)
- spijkers met koppen slaan (=doortastend optreden)
- voor Pampus liggen (=dronken of bewusteloos zijn)
- in de papieren lopen (=duur uitkomen, veel geld kosten)
- jut en jul (=een apart of raar stelletje)
- zand schuurt de maag (=een beetje zand eten is niet erg (meer algemeen: stel je niet aan!))
- een pannetje lusten (=een borrel lusten)
- een te grote broek aantrekken (=een doel stellen waarvoor je niet de benodigde middelen hebt)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- het gemeste kalf slachten (=een groot feest opzetten / het beste en lekkerste eten op tafel zetten)
- in de grond boren (=een idee op vervelende wijze sterk afkeuren)
- een Egyptische duisternis (=een inktzwarte duisternis)
- het is kruis of munt, zei de non en ze trouwde de bankier (=een keuze voor het materiële kan ten koste gaan van het spirituele)
- de kunst gaat om brood (=een kunstenaar verdient moeizaam z`n brood)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen