6 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `wie niet`
- wie niet horen wil, moet voelen (=wie niet luistert naar wijze raad, of wie ongehoorzaam is, zal de gevolgen wel aan den lijve ondervinden)
- wie niet omziet is haast teniet (=overhaastig werken leidt tot ongelukken)
- wie niet sterk is moet slim zijn (=wie geen macht of invloed heeft moet zijn slimheid gebruiken om je doel te behalen)
- wie niet waagt, wie niet wint (=wie geen risico neemt, die wint niets)
- wie niet werkt zal niet eten (=wie niet werkt verdient de kost niet)
- wie niet wil, die niet zal (=als je geen interesse hebt, moet je er ook geen deel van uitmaken)
6 betekenissen bevatten `wie niet`
- waar niets is verliest de keizer zijn recht (=van wie niets heeft, kan men niets vorderen)
- wie niet horen wil, moet voelen (=wie niet luistert naar wijze raad, of wie ongehoorzaam is, zal de gevolgen wel aan den lijve ondervinden)
- wie naar zijn moeder en vader niet hoort moet het kalfsvel volgen (=wie niet naar zijn ouders luistert, moet soldaat worden)
- ongenode gasten zet men achter de deur (=wie niet welkom is, laat men niet binnen of laat men zo lang mogelijk wachten)
- wie niet werkt zal niet eten (=wie niet werkt verdient de kost niet)
- liggen de handen dan liggen de tanden (=wie niet werkt verdient niet genoeg om te eten)
22 dialectgezegden bevatten `wie niet`
- 't e no (g) ne skooën'n, ge zijt no (g) ne skooën'n gij! (=afkeuren wie niet meer meedoet (laf gedrag) ) (Waregems)
- aste mèt zen twei viet opte grond blifs, gerokste geen paut vüraut (=wie niet waagt, blijft maagd) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste nie gees wërke, konste strak op zën kin kloppe (=wie niet werkt, niets eet) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste nie lijsters, moessêt mér besnite (=wie niet hoort, moet maar voelen) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste nie wils leistere, moesset mèr besniete (=wie niet wil luisteren, moet het maar voelen) (Munsterbilzen - Minsters)
- daaj hèt de spènnëwubbe tèssën hër been (=wie niet waagt blijft maagd) (Munsterbilzen - Minsters)
- Dae neet wètj wiejnieë det 'r genóg heet is einen erme mins. (=wie niet weet wanneer hij genoeg heeft is een arme man.) (Kinroois)
- de kons baeter e blooke loope asse grientsje blijve (=wie niet waagt, blijft maagd) (Munsterbilzen - Minsters)
- de kons baeter raud wiëne as grien blijve (=wie niet waagt blijft maagd) (Bilzers)
- de wieës mér nauts waaj een koe nen haos vink ! (=wie niet waagt, niet wint) (Munsterbilzen - Minsters)
- Die't niet Bildts skrive kin, mot 't 'n ander niet lere wille (=wie niet Bildts kan schrijven, moet het een ânder niet willen leren) (Bildts)
- ginda nie wiltj, ee g'had (=wie niet aanneemt, krijgt niets meer) (Meers)
- Met de haanden in de schoot kriej gien brood (=wie niet werkt zal niet eten) (Drents)
- mètte haan èn zëne sjaut, kraajgste gee braut (=wie niet werkt, heeft geen eten) (Munsterbilzen - Minsters)
- oe mindre daj wit oe grustre daj slapt (=wie niet weet niet deert) (Kortemarks)
- oe mindre dak weete, oe grustre dak sloape (=wie niet weet, niet deert) (Lichtervelds)
- Oge los of tes los (=wie niet uitkijkt, wordt vaak bedrogen) (Barghs)
- proberen goa mee (=wie niet waagt die niet wint) (Wichels)
- We nit waget det nit winut. (=wie niet waagt, die niet wint.) (Westlands)
- wel 't kleine niet eert, is 't grode niet weerd (=wie niet blij is met iets kleins, waardeert ook het grote niet) (Westerkwartiers)
- wel nich klaagt, krig ok gen holp (=wie niet voorzich zelf opkomt krijgt staat met lege handen) (Twents)
- wel niet luuster' n wil moet voel' n (=wie niet luisteren wil wordt gestraft) (Westerkwartiers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
