16 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `vat`
- alle dingen hebben twee handvatten. (=er zijn vaak meerdere manieren zijn om een situatie aan te pakken)
- de koe bij de horens vatten (=met de lastige zaak beginnen)
- een bodemloos vat zijn (=altijd te weinig van iets zijn of opraken)
- er behoort meer tot een huishouden dan het zoutvat. (=er zijn veel bijkomende kosten)
- het vat der Danaïden vullen (=nooit klaar komen met het werk)
- het wierookvat zwaaien (=lof toezwaaien)
- holle vaten bommen/klinken het hardst (=wie er het minste verstand van heeft, verkondigt het luidst zijn mening)
- holle vaten klinken het hardst. (=de minst competente persoon is vaak ook de luidste)
- iesus hominum salvator (=jezus de redder der mensheid)
- in het vat gieten (=aanleggen)
- je kan geen kaalkop bij het haar vatten (=bij de arme valt niets te rapen)
- lege vaten klinken het holst (=zij die er niets over weten, roepen het hardst)
- uit een olievat zal men geen wijn tappen. (=verwacht geen goede dingen van slechte mensen)
- vat op iemand krijgen (=iemand van iets kunnen overtuigen)
- wat in het vat zit, verzuurt niet (=iets wat goed is en goed bewaard wordt, verliest zijn waarde niet / wat beloofd is zal ook worden ingelost)
- weten hoe men dat in het vat zal gieten (=de oplossing weten)
11 betekenissen bevatten `vat`
- van de behoudende leer zijn (=conservatief zijn)
- in het strijdperk treden (=de strijd aanvatten)
- uit hetzelfde vaatje tappen (=dezelfde standpunten of opvattingen delen.)
- het vaatje op zijn kant zetten (=het vat leegmaken (uitdrinken))
- elk vogeltje zingt zoals het gebekt is (=ieder laat zich uit op een wijze die door zijn eigen aard en opvattingen bepaald worden)
- een kind van zijn tijd (=iemand die leeft volgens de in zijn tijd heersende opvattingen)
- iemand van repliek dienen (=iemand gevat antwoorden)
- het warm water (her)uitvinden (=iets wat reeds lang bekend is, presenteren alsof het een originele innovatie is. (Niet verwarren met `het wiel opnieuw uitvinden`))
- te vangen als een aal bij zijn staart (=moeilijk te vatten)
- een spreekwoord is een waar woord. (=spreekwoorden bevatten vaak waarheden of nuttige lessen waar je van kunt leren)
- tegen de stroom is het kwaad roeien / zwemmen (=tegen algemene opvattingen kan men zich moeilijk verzetten)
25 dialectgezegden bevatten `vat`
- 't vat es af (=moe zijn, op zijn, niet meer verder kunnen) (Meers)
- 't vat oansteken (=de kraan in een vat bier slaan) (Sint-Niklaas)
- ' n tonne bier (=een vat bier) (Overmeers)
- as de wichter groeët zeen, doon ze de aojers nao béd (=als ouders geen vat meer op de kinderen hebben) (Weerts)
- bijem waar ut vat af (=hij was aan het eind van zijn krachten) (Oudenbosch)
- bom van 't vat (=bodem van een vat) (Meers)
- da s zo n nochter vat / (verken) (=dat is een rare) (Zeeuws)
- e vat steken (=een kraan in een biervat steken om te kunnen tappen) (Sint-Niklaas)
- het aaterste van zen toeng nie lotte zien (=geen vat op iemand krijgen) (Bilzers)
- hij is zo glad as 'n oal (=op hem krijg je geen vat) (Westerkwartiers)
- ich zo nie wiëte bau te beginne (=daar heb je nog niet onmiddellijk vat op) (Munsterbilzen - Minsters)
- nogter vat (verreken) (=eigenaardig persoon) (Zeeuws)
- Os mam 'n pap of ons vât en moet (=Mijn vader & moeder) (Maas en waals)
- spekloasse van't vat moakn (=diaree hebben) (Kaprijks)
- sprinkt op ou vat (=laar ons eens drinken (tegen cafébaas) ) (Brakels)
- t vaat is aaf (=het vat is leeg) (Heitsers)
- uut 'n aaner vat tapp'm (=iets geheel anders gaan aanpakken) (Westerkwartiers)
- vat 'm! (=Pak hem!) (Helenaveens)
- vat effe een kumpke veur je wotter. (=Pak even een glas voor je water.) (Kerkdriels)
- vat effe een trifje veur den pan. (=Pak even een onderzetter voor de pan.) (Kerkdriels)
- vat er nog mar inne! (=Pak gerust nog ‘n pilsje!) (Helenaveens)
- vat us un burt (=pak eens een bord) (Helmonds)
- vat wa gu lust (=Neem wat je wilt) (eindhovens)
- wat ien 't vat zit verzuurt niet (=wat we achter de hand hebben komt straks van pas) (Westerkwartiers)
- zij het nog wat ien 't vat (=zij heeft nog iets achter de hand) (Westerkwartiers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
